Ορισμένες φορές, τα παιδιά με ΔΕΠΥ χρειάζονται βοήθεια για να αποκτήσουν και να διατηρήσουν φίλους. Οι γονείς μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά, χωρίς να δημιουργήσουν εκνευρισμό, βοηθώντας ένα παιδί με ΔΕΠΥ να ξεκινήσει μια συζήτηση ή «επιβλέποντας διακριτικά από το παράθυρο».
Ανακαλύψτε εδώ μερικούς τρόπους για να γίνετε «διαχειριστής φιλίας» του παιδιού με ΔΕΠΥ και να καθοδηγήσετε την κοινωνική του συμπεριφορά.
Μελετήστε την κατάσταση
Ανακαλύψτε τη ρίζα του προβλήματος. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά δεν αντιλαμβάνονται καλά το πώς τα βλέπουν οι συνομήλικοί τους και υποπίπτουν σε κοινωνικές γκάφες, χωρίς να το καταλαβαίνουν. Βοηθήστε τα συζητώντας τι πήγε στραβά, γιατί έγινε και τι θα μπορούσε (όχι τι θα έπρεπε) το παιδί σας να κάνει διαφορετικά την επόμενη φορά. Δείξτε την ίδια ευαισθησία στο παιδί με ελλειμματική προσοχή που θα δείχνατε και σε έναν καλό ενήλικα φίλο σας -- τα πολλά αρνητικά σχόλια μπορεί να τραυματίσουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας.
Από την άλλη, όταν το παιδί σας έχει μια επιτυχημένη αμφίδρομη φιλική στάση, συγχαρείτε το.
Παρακολουθήστε το παιδί σας στενά. Όποτε παίζει με άλλα παιδιά, βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να δείτε και να ακούσετε τι συμβαίνει. Ετοιμαστείτε να επέμβετε εάν εμπλακεί σε καυγά, αρχίσει να λέει αθώα ψεματάκια ή κάνει κάτι επικίνδυνο στην προσπάθειά του να εντυπωσιάσει τους άλλους.
Αναζήτηση συλλόγων και ομάδων
Σκεφτείτε τα ομαδικά αθλήματα. Η συμμετοχή σε κάποια ομάδα μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με ΔΕΠΥ να συνειδητοποιήσουν ότι δεν γυρίζουν τα πάντα γύρω από τα ίδια. Τα μαθήματα που παίρνονται στο πλαίσιο αθλημάτων μπορούν να εντρυφήσουν και στην κοινωνική τους ζωή και ίσως δείτε ότι παιδί σας να αρχίσει να αναπτύσσει υγιείς φιλίες.
Μην μπείτε στα βαθιά έτσι απλά. Τηλεφωνήστε στον προπονητή του αθλητικού συλλόγου πριν από την πρώτη προπόνηση. Απευθύνετέ του ερωτήσεις για να ανακαλύψετε εάν το παιδί σας - και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής του - είναι κατανοητά και διαχειρίσιμα. Εάν αποφασίσετε να κάνετε το μεγάλο βήμα, πηγαίνετε με το παιδί σας να γνωρίσει τον προπονητή και/ή κάποιους από τους συναθλητές του, πριν από την πρώτη συνάντηση. Να θυμάστε, η μετάβαση σε κάτι καινούριο είναι δύσκολη για τα παιδιά με ΔΕΠΥ.
Μην ξεχνάτε το ανταγωνιστικό πνεύμα. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες με το ανταγωνιστικό παιχνίδι - να καυχιούνται όταν κερδίζουν και να εξαγριώνονται όταν χάνουν. Εάν το παιδί σας αντιμετωπίζει δυσκολίες με αυτές τις καταστάσεις, ενθαρρύνετέ το να αναπτύξει αθλητικές δεξιότητες, που δεν απαιτούν ομαδική συνεργασία, όπως τρέξιμο, κολύμπι ή πολεμικές τέχνες.
Κρατάτε σταθερή στάση
Να ξέρετε ότι θα βρουν τον δρόμο τους. Τα περισσότερα κοινωνικά αποκλεισμένα παιδιά θα μάθουν, στο τέλος, να διαχειρίζονται καλύτερα τις συμπεριφορές τους και να κατανοούν πώς λειτουργούν οι φιλίες. Μόλις τα παιδιά μπουν στην εφηβεία, τείνουν να ενεργούν με γνώμονα το πανίσχυρο ένστικτο της 'ένταξης'.
Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να έχει κανείς μόνο λίγους φίλους. Ένα παιδί δεν χρειάζεται να ανήκει στην in ομάδα ή να το προσκαλούν σε πολλά πάρτι για να είναι ευτυχισμένο. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με μελέτες, ακόμη και η απόκτηση ενός στενού φίλου είναι ό,τι χρειάζεται ένα παιδί για να αναπτύξει κοινωνική αυτοπεποίθηση.
Παίξτε το ρόλο του προξενητή
Βρείτε ένα μέντορα. Ένα παιδί με ADHD έχει περισσότερες πιθανότητες να δεχθεί συμβουλές ή οδηγίες από κάποιον 'μεγαλύτερο αδερφό' ή 'μεγαλύτερη αδερφή' απ' ότι από εσάς. Ρωτήστε κάποιον μεγαλύτερο αδερφό/ή ενός από τους συμμαθητές του παιδιού σας, εάν θα ήθελε να γίνει ο ανεπίσημος μέντορας του παιδιού σας.
Ακολουθήστε την αγάπη. Εάν το παιδί σας είναι φίλος του Gameboy, ρωτήστε κι άλλους οπαδούς του βιντεοπαιχνιδιού εάν, ενδεχομένως, θα ήθελαν να γίνουν φίλοι του παιδιού σας. Ένα κοινό ενδιαφέρον θα βοηθήσει το παιδί σας να νιώσει εμπιστοσύνη και δέσμευση.
Ξεκινήστε με παιχνίδι ένας-προς-έναν. Τα ραντεβού παιχνιδιού ένας-προς-έναν συνήθως λειτουργούν καλύτερα για τα παιδιά με ΔΕΠΥ. Στις περιπτώσεις των τριών, είναι εύκολο το παιδί σας να νιώσει αποκλεισμένο ή να συνασπιστεί.
Αναζητήστε νεαρότερα άτομα για παιχνίδι. Τα παιδιά με διάσπαση προσοχής έχουν την τάση να είναι πιο ανώριμα από τους συνομηλίκους τους (και το αναγνωρίζουν με πόνο). Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, συχνά βοηθά εάν δημιουργήσει φιλίες με παιδιά που είναι ένα ή δύο χρόνια μικρότερα – με αυτόν τον τρόπο, δεν θα αισθάνεται ότι μένει πίσω.
Επηρεάστε το θετικό παιχνίδι
Δώστε το καλό παράδειγμα. Δείξτε στο παιδί σας πώς να λειτουργήσει σε κοινωνικές περιστάσεις δημιουργώντας φιλίες με τους γονείς των συνομηλίκων του. Διατηρήστε επίσης την επαφή σας με την κοινότητα μέσω συλλόγων, οργανώσεων, κ.λπ.
Αντιμετωπίστε ευθέως το πείραγμα. Το πείραγμα, ο εκφοβισμός και ο παιχνιδιάρικος αστεϊσμός είναι αναπόφευκτα κομμάτια της παιδικής ηλικίας, αλλά τα παιδιά με ΔΕΠΥ, συχνά, δεν γνωρίζουν πώς να ανταποκριθούν σε αυτά. Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να αντιστέκονται στο πείραγμα, χωρίς, ωστόσο, να αντιδρούν υπερβολικά, γεγονός που ενδεχομένως να κλιμακώσει το πρόβλημα.
Περιορίστε τους χρόνους για παιχνίδι με άλλα παιδιά. Για παιδιά ηλικίας 10 ετών ή μικρότερα, οι τρεις ώρες ή και λιγότερες είναι μάλλον το καλύτερο. Προετοιμάστε το παιδί σας εκ των προτέρων για το πώς να συμπεριφερθεί και κουβεντιάστε μαζί του το πώς πήγαν τα πράγματα μετά το τέλος της συνάντησης.
Αφήστε τα παιδιά να φύγουν - αλλά όχι τελείως. Ο ειδικοί συνιστούν να αφήνουν οι γονείς τους εφήβους να διαχειρίζονται μόνοι τους τις κοινωνικές συνθήκες, αλλά εσείς μην υπαναχωρήσετε τελείως. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη σε παιδιά γυμνασίου-λυκείου, οι έφηβοι που έχουν στενή σχέση με τους γονείς τους — όσοι συζητούν συχνά, έχουν κοινές δραστηριότητες και δείχνουν στοργικότητα — έχουν επίσης την τάση να έχουν καλές φιλίες.
Η φαρμακευτική αγωγή βοηθάει
Σκεφθείτε τη φαρμακευτική αγωγή. Εάν η παρορμητικότητα — κυριαρχικό παιχνίδι, διακοπή, μεταπήδηση από το ένα πράγμα στο άλλο — κρατά τα άλλα παιδιά μακριά, η φαρμακευτική αγωγή είναι μάλλον απαραίτητη. Για την ακρίβεια, το παιδί σας ίσως χρειάζεται να είναι φαρμακευτικά «καλυμμένο» ακόμη και μετά τη λήξη της σχολικής ημέρας.
Βεβαιωθείτε ότι η δοσολογία είναι σωστή. Η εφηβεία, όταν κάθε είδους ορμονική αλλαγή είναι στο φόρτε της, είναι μια καλή χρονική στιγμή για να ελέγξει ο γιατρός το θέμα της φαρμακευτικής αγωγής ή της δοσολογίας του παιδιού σας. Συχνά, αυτό που λειτουργούσε πριν από την εφηβεία, ίσως να μην έχει πλέον το ίδιο αποτέλεσμα.