πηγή |
>Η διάταξη των θρανίων και των λοιπών επίπλων της τάξης είναι ένα από τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που μπορεί ο εκπ/κός να διευθετήσει σύμφωνα με τις αντιλήψεις του:
- για το είδος της επικοινωνίας και
- το ρόλο των μαθητών που θεωρεί πρόσφορα για τη διεξαγωγή της διδασκαλίας
>Κάθε μία από τις δυνατές διευθετήσεις των θρανίων υποδεικνύει διαφορετική μορφή επικοινωνίας και καθορίζει:
- τόσο τις δυνατότητες άμεσης διαπροσωπικής επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών
- όσο και τη φυσική απόσταση του εκπ/κού από τους μαθητές
- π.χ. ημικυκλική διάταξη αποδίδει καλύτερα σε άσκηση ιδεοθύελλας
- Οι ψυχολόγοι επιμένουν ότι η οργάνωση του φυσικού χώρου της τάξης πρέπει να στηρίζει τις ψυχολογικές προϋποθέσεις του διδακτικού μοντέλου που χρησιμοποιείται
>Οι δυνατοί τρόποι διευθέτησης των θρανίων είναι πολλοί:
- παραδοσιακός τρόπος της κατά σειράς διευθέτησης των θρανίων
- η διάταξη σε σχήμα σταυρού
- η ημικυκλική (σχήμα Π)
- η διάταξη κατά μικρές ομάδες
- κλπ.
- Η μετωπική διάταξη ευνοεί το δασκαλικό μονόλογο και την ατομική εργασία και έχει βρεθεί ότι περιορίζει του διαμαθητικούς περισπασμούς
ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΘΡΑΝΙΩΝ
>Σημαντικές είναι οι αλλαγές που μπορεί να γίνουν σε όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς
>Στα σχήματα παρακάτω περιγράφονται 3 διαφορετικές φάσεις αλλαγών που μπορεί να γίνουν μέσα στη σχολική χρονιά
>Η διάταξη του ημικυκλίου ευνοεί τη διαμαθητική και τη δασκαλομαθητική επικοινωνία και για αυτό προσφέρεται για διαλεκτικής μορφής διδασκαλίες
à Η κατά ομάδες διάταξη ευνοεί την ομαδοκεντρική μορφή διδασκαλίας,αλλά αυξάνει όπως και η ημικυκλική διάταξη και τις εκτός μαθήματος επικοινωνίες
>Ποια μορφή διάταξης πιστεύετε ότι είναι η καλύτερη;(Προβληματισμός)
- Γενικά δεν υπάρχει άριστη μορφή διάταξης, αλλά διατάξεις για συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους και συγκεκριμένες μορφές διδασκαλίας
Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΘΡΑΝΙΩΝ στο ελληνικό σχολείο
>Στο ελληνικό σχολείο συναντούμε συνήθως:
α. τη μετωπική διάταξη (κατά σειρές),
β. την ομαδική διάταξη και
γ. τη διάταξη σε σχήμα Π
à Καθεμιά από τις 3 αυτές διατάξεις στηρίζει και διευκολύνει διαφορετική μορφή διδασκαλίας
¨ α. Η μετωπική διάταξη διευκολύνει τη δασκαλοκεντρική και μετωπική μορφή διδασκαλίας γιατί προσφέρει τη δυνατότητα άνετης επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών
¨ β. Η τοποθέτηση θρανίων ανά δύο ή τρία αντικριστά προσφέρεται για την κατά ομάδες διδασκαλία
ΠΡΟΣΟΧΗ: αν ο εκπ/κός δεν χρησιμοποιεί τη συνεργατική (ομαδοκεντρική) αλλά τη δασκαλοκεντρική το σχήμα αυτό δεν προσφέρεται διότι σε στιγμές χαλάρωσης οι ομάδες των μαθητών μετατρέπονται αυτόματα σε συντροφιές ελεύθερης συζήτησης με δύσκολη επαναφορά στο μάθημα
¨ γ. Η διάταξη σε σχήμα Π ή ημικυκλίου μεγιστοποιεί τη δυνατότητα της διαμαθητικής επικοινωνίας αλλά προσφέρεται άριστα και για τη δασκαλομαθητική επικοινωνία επειδή όλοι οι μαθητές αισθάνονται να είναι κοντά στον εκπ/κό
- Τα μάτια παίζουν σημαντικό ρόλο σύμφωνα με τους ψυχολόγους στη διαπροσωπική επικοινωνία των ανθρώπων
- Παρέχεται η δυνατότητα οπτικής επαφής (σημαντικό για τους μικρούς μαθητές που δεν βλέπουν την πλάτη των συμμαθητών τους)
>Γενικά η άποψη που επικρατεί για το ελληνικό σχολείο είναι:
το σχήμα Π προσφέρεται για τις περισσότερες ελληνικές τάξεις
- Οι φάσεις της μονολογικής διδασκαλίας είναι σύντομες και παρεμβάλλονται συνήθως μεταξύ διαλογικών μορφών
- Στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται η ομαδοκεντρική διδασκαλία είναι σχετικά εύκολη η μετάβαση από το σχήμα Π στην ομαδική διάταξη και αντίστροφα σε χρόνο που δεν ξεπερνά τα 90΄΄
à Σύντομη υπενθύμιση των μορφών διδασκαλίας
Μερικά παραδείγματα διάταξης των θρανίων
>Οι διατάξεις (β) και (δ) διευκολύνουν τη εταιρική και την ομαδική μορφή διδασκαλίας
>η διάταξη (γ) την κατευθυνόμενη και η (α) την ταυτόχρονη διεξαγωγή της κατευθυνόμενης και της ομαδικής μορφής
πηγή |
Γενικές παρατηρήσεις για τη διάταξη των θρανίων και τη σχολική αίθουσα
>Ανεξάρτητα από το είδος της διάταξης των θρανίων πρέπει να εξασφαλισθούν:
- α. διάδρομοι άνετης πρόσβασης προς την πόρτα της τάξης και
- β. προς το διδακτικό υλικό
- Το διδακτικό υλικό πρέπει να τοποθετείται σε χαμηλό ύψος και σε διαφορετικά σημεία της τάξης για να μη δημιουργείται συνωστισμός
- Σημαντικός παράγοντας μάθησης αποτελεί και η αισθητική της σχολικής αίθουσας
- οι αισθητικά προσεγμένοι επηρεάζουν θετικά τη ψυχολογία και τη μάθηση των μαθητών πέρα από το γεγονός ότι συμβάλλουν άμεσα στην αισθητική καλλιέργεια των μαθητών
- πως γίνεται «διαφορετική» η σχολική αίθουσα;
>Με τις εργασίες των μαθητών, μερικές αφίσες, λίγες γλάστρες, κατάλληλες κουρτίνες κλπ.
Μερικές Ιδέες από χώρες του εξωτερικού!