 |
| πηγη |
Άλματα της ιατρικής τεχνολογίας: Ψηφιακές
θεραπείες με… βιντεοπαιχνίδια για νευρολογικές παθήσεις
Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας
(ΔΕΠΥ), Αυτισμός και άλλες νευρολογικές
παθήσεις, όπως η κατάθλιψη, η νόσος Αλτσχάιμερ, το μετατραυματικό στρες κ.α. αντί
φαρμάκων για τη θεραπεία τους μπαίνουν
στο «παιχνίδι» βιντεοπαιχνίδια!
Η εξέλιξη της Ιατρικής Τεχνολογίας με την
πάροδο του χρόνου είναι αναμφισβήτητη. Έτσι μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική
λύση σε σχέση με τα φάρμακα για διάφορες παθήσεις, φαίνεται να είναι τα βιντεοπαιχνίδια. Οι φαρμακευτικές εταιρείες παρακολουθούν
τις νέες τάσεις και όλο και περισσότερες
στρέφονται σε αυτά. Εκτός λοιπόν από τις
τεχνολογικές εταιρείες, μπαίνουν στο
«παιχνίδι» και οι φαρμακευτικές, για να προσφέρουν την ψηφιακή λύση αντί
φαρμάκων.
Μια νέα
εταιρεία με έδρα τη Βοστώνη, η Akili Interactive Labs, αναπτύσσει
βιντεοπαιχνίδια για κινητές συσκευές, τα οποία προορίζονται για τη θεραπεία της
Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και
Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και άλλων νευρολογικών παθήσεων, όπως είναι ο αυτισμός, η κατάθλιψη, η νόσος
Αλτσχάιμερ, το μετατραυματικό στρες
κ.α.
Το βασικό
προϊόν της Akili μέχρι στιγμής είναι το Project:
Evo, που προορίζεται για την εκπαίδευση
του εγκεφάλου παιδιών με ΔΕΠΥ, ως εναλλακτική λύση στη θεραπεία με φάρμακα
όπως το Adderall και το Ritalin, για τα οποία υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με
τους πιθανούς κινδύνους τους. Η εταιρεία τον προηγούμενο μήνα άντλησε ένα
μεγάλο ποσό (30,5 εκατ. δολάρια) για να χρηματοδοτήσει, μεταξύ άλλων, μια κλινική
δοκιμή μεγάλης κλίμακας.
«Διαβλέπουμε την ανάδυση μιας εντελώς νέας κατηγορίας
μη φαρμακευτικών θεραπειών, που θα φέρει τα πάνω-κάτω στις αγορές», δήλωσε
εκπρόσωπος της επενδυτικής εταιρείας Jazz Venture Partners.
Το
αξιοσημείωτο, όμως σύμφωνα με τους Financial Times, είναι ότι ανάμεσα στους
επενδυτές είναι η Shire (βασικός παραγωγός φαρμάκων για το Αλτσχάιμερ) και ένας
άλλος φαρμακευτικός κολοσσός, η Pfizer.
Οι αναλυτές
βλέπουν όντως προοπτικές διεύρυνσης γι’ αυτή την αγορά «ψηφιακών θεραπειών»,
που βασίζονται σε προγράμματα λογισμικού, ιδίως για κινητές συσκευές. Η
παγκόσμια αγορά ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών για αξιολόγηση και βελτίωση
της νοητικής/ψυχικής υγείας εκτιμάται ότι ήδη κάνει ένα «τζίρο» της τάξης των
2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Μ&Μ, και αναμένεται
να τριπλασιασθεί έως το 2020.
Η αγορά
ευνοείται από τη συνεχή γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού και από τη συνεχή
αύξηση του αριθμού των ασθενών με συμπτώματα άνοιας και Αλτσχάιμερ. Ενώπιον
μιας τέτοιας απειλής, οι ψηφιακές
θεραπείες του νου φαίνεται να δίνουν υποσχέσεις, ταιριαστές άλλωστε με τη
σημερινή εποχή της υψηλής τεχνολογίας. Όμως παραμένει το ερώτημα πόσες από
αυτές τις θεραπείες είναι όντως αποτελεσματικές.
Μια άλλη εταιρεία,
η βρετανική Cambridge Cognition έχει
αναπτύξει σειρά από τεστ για ποικίλες παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον,
σχιζοφρένεια, επιληψία κ.α.)
που τις
ονομάζει «νευροψυχολογικές αξιολογήσεις».
Αν και επιστημονικά τα τεστ αυτά βασίζονται σε έρευνες των νευροεπιστημόνων του
Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ Μπάρμπαρα Σαχακιάν και Τρέβορ Ρόμπινς από τη
δεκαετία του ΄80, χάρη στην ανάπτυξη νέου λογισμικού, τα τεστ (που μετράνε τη
μνήμη, την προσοχή, την ταχύτητα σκέψης κ.α.) μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλέον
σε υπολογιστές-ταμπλέτες και «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα με οθόνη αφής, κάτι που
διευκολύνει την εμπορική αξιοποίησή τους.
Η μεγάλη
προοπτική για τέτοια τεστ είναι η πιθανότητα
ευρείας χρησιμοποίησής τους ως διαγνωστικών εργαλείων. Η Cambridge
Cognition έχει ήδη πάρει άδεια εμπορικής προώθησής τους στην Ευρώπη, ενώ
κατέθεσε σχετική αίτηση για έγκριση και στην αρμόδια εποπτική αρχή των ΗΠΑ,
στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Η Cambridge
Cognition και η Akili προβάλλονται ως σοβαρές εταιρείες ιατρικής τεχνολογίας,
οι οποίες δεν έχουν σχέση με ερασιτέχνες (αν όχι κομπογιαννίτες) που προωθούν τεστ «εκπαίδευσης» του εγκεφάλου
αμφισβητήσιμης επιστημονικής αξίας. Όπως η αμερικανική Lumos Labs, που υποχρεώθηκε να
πληρώσει πρόστιμο 2 εκατ. δολαρίων, κατηγορούμενη ότι διαφήμιζε με ψευδείς
επιστημονικούς ισχυρισμούς ένα βιντεοπαιχνίδι της, το οποίο υποτίθεται πως
βοηθούσε τους χρήστες να έχουν καλύτερες επιδόσεις στη δουλειά τους, καταπολεμώντας
στην πορεία και το Αλτσχάιμερ.