 |
| πηγη |
Ορθογραφία του ρήματος και της μετοχής στα Νέα Ελληνικά
Ορθογραφία του ρήματος - ενεστωτικές καταλήξεις
| Τα ρήματα σε | γράφονται με | παραδείγματα | Εξαιρούνται τα: |
| -άβο (-αύω) | β | ανάβω, θάβω, ράβω, σκάβω | παύω,
αναπαύω, απολαύω,
θραύω (σπάζω), ψαύω (ψηλαφώ, αγγίζω) |
| -έβο (-εύω) | ευ | γυρεύω, κλαδεύω, παλεύω | κλέβω, σέβομαι |
| -έο (-έω) | αι |
κλαίω,
φταίω, καίω
|
αναπνέω, λέω,
πλέω, ρέω
|
| -ένο (-αίνω) | αι | ζεσταίνω, ανεβαίνω, φαίνομαι | δένω, πλένω,
μένω [και τα λαϊκά: κρένω (μιλώ, απαντώ), ψένω (ψήνω), γένομαι (γίνομαι)] |
| -έρνο (-έρνω) | ε | γδέρνω, γέρνω, φέρνω | παίρνω |
| -έρο (-αίρω) | αι |
χαίρω,
συγχαίρω, εξαίρω
|
ξέρω φέρω |
| -ιάζο (-ιάζω) | ι | αγκαλιάζω, νευριάζω, βιάζομαι | αδειάζω, χρειάζομαι μοιάζω, μονοιάζω, νοιάζομαι |
| -ίζο (-ίζω) | ι | ανθίζω, αντικρίζω, φτερνίζομαι | μπήζω, πήζω,
πρήζω αναβρ(λ)ύζω, δακρύζω, γογγύζω, ολολύζω, κατακλύζω, κελαρύζω, συγχύζω, σφύζω, τανύζω δανείζω αθροίζω |
| -λο (-λλω) | λλ | αναβάλλω, ανατέλλω, ποικίλλω | θέλω, οφείλω, μέλει |
| -λό (-λώ) | λ | αμελώ, γελώ, καλώ |
κολλώ
|
| -όνο (-ώνω) | ώ | πληρώνω, κλειδώνω, γλιτώνω | |
| -σο (-σσω) | σσ | αναπτύσσω, απαλλάσσω | αρέσω |
| -το (-ττω) | ττ | πλήττω, φρίττω, εισπράττω | θέτω, κείτομαι |
| -ίνο | ίνω | δίνω, κλίνω, πίνω, κρίνω | |
| ήνω | αφήνω, σβήνω, στήνω, ψήνω | ||
| ύνω | αμβλύνω, αμύνομαι, απευθύνω, απομακρύνω, βαρύνω, βραδύνω, γδύνω, διευθύνω, ενθαρρύνω, επιμηκύνω, ευκολύνω, καταπραΰνω, κατευθύνω, λαμπρύνω, λύνω, μακρύνω, μεγεθύνω, μικρύνω, μολύνω, ντύνω, ξύνω, οξύνω, παροτρύνω, φτύνω, χύνω, σμικρύνω, | ||
| είνω | κλείνω, τείνω | ||
Ορθογραφία ρημάτων σε: -izo, -evo, -avo, -eno, -erno, -iazo (συγκεντρωτική) ***
Κατέβασε όλες τις παραπάνω ασκήσεις
1η Άσκηση στις καταλήξεις των ρημάτων -μαι/-με, -σαι/-σε, -ται/-τε (Με δικαιολόγηση της απάντησης)
 |
| πηγη |
1. Η μετοχή του ενεργητικού ενεστώτα που έχει κατάληξη -οντας
γράφεται:
| με -ο- | όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο -ο- | τρώγοντας, παίζοντας, βλέποντας |
| με -ώ- | όταν η μετοχή τονίζεται στο -ώ- | γελώντας, τραγουδώντας, ακολουθώντας |
2. Η μετοχή του παθητικού ενεστώτα ή του παθητικού παρακείμενου σε [omenos]
● Γράφεται -όμενος όταν η μετοχή τονίζεται στο [ο], π.χ.
εργάζομαι - εργαζόμενος,λέγω - λέγομαι - λεγόμενος,έρχομαι - ερχόμενος
● Γράφεται -ωμενος όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο [ο],
π.χ.
ξηλώνομαι - ξηλωμένος,διορθώνομαι - διορθωμένος,λέγω - λέγομαι - ειπωμένος
Εξαίρεση: Μερικές μετοχές που προέρχονται από
λόγια ρήματα της β' συζυγίας δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με ώ, π.χ.
τιμώ - τιμώμενος,προσδοκώ - προσδοκώμενος
Οι μετοχές του παθητικού παρακειμένου που τελειώνουν σε -μένος, -μένη, -μένο κανονικά γράφονται με ένα μ
π.χ. ιδρύω > ιδρυμένος, λύνω > λυμένος, καίω > καμένος.
Γράφονται με δύο
μμ όταν το ρήμα από το οποίο προέρχονται είναι ρήμα της α' συζυγίας (π.χ. γράφω) και έχει χαρακτήρα π, β, φ (πτ, φτ). Μπορείς να δεις παρακάτω όλα τα ρήματα που γράφονται στον παρακείμενο με δύο μμ
| Με χαρακτήρα π | |
| εγκαταλείπω, επιτρέπω | εγκαταλειμμένος, επιτετραμμένος (λογ.) |
| Με χαρακτήρα β | |
| ανάβω,
θάβω,
κλέβω,
κόβω,
κρύβω,
ράβω,
σκάβω, σκύβω, στρίβω, στύβω, τρίβω, θλίβω
|
αναμμένος, θαμμμένος, κλεμμένος, κομμένος, κρυμμένος, ραμμένος, σκαμμένος, σκυμμένος, στριμμένος, στυμμένος, τριμμένος, θλιμμένος |
| Με χαρακτήρα φ | |
| αλείφ(β)ω, βάφω, γράφω, γλείφω, γλύφω, στρέφω, θρέφω | αλειμμένος, βαμμένος, γραμμένος, γλειμμένος, γλυμμένος, στραμμένος, θρεμμένος |
| Με χαρακτήρα πτ | |
| απορρίπτω, αποκόπτω, βλάπτω, καλύπτω, συνάπτω | απορριμμένος (απορρίμματα), αποκομμένος, βλαμμένος, καλυμμένος, συνημμένος |
 |
Γραμματική Νέας
Ελληνικής Γλώσσας Α', Β' Γ' Γυμνασίου, Σωφρόνης Χατζησαββίδης - Αθανασία
Χατζησαββίδου, ΟΕΔΒ, Αθήνα, Έκδοση Α, 2011
|
|
Νεοελληνική Γραμματική, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, ΟΕΣΒ, Αθήνα, 1941
|
|
Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας, David Holton - Peter Mackridge - Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Πατάκης, Αθήνα, 1999
|
|
Γραμματική της Νέας Ελληνικής, Χρ. Κλαίρης - Γ. Μπαμπινιώτης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2005
|
|
Γραμματική Ε, Στ Δημοτικού, Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton - Μιχ. Γεωργιαφέντης - Γεώργιος Κοτζόγλου - Μαργαρίτα Λουκά, ΟΕΔΒ, Αθήνα
|
|
Εφαρμοσμένη Γραμματική της Δημοτικής και Συντακτικό, Γιάννη Β. Παπαναστασίου, Αθήνα, 1989
|
|
Συντακτικό της Νέας Ελληνικής, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1996, κα' έκδοση
|
|
Νεοελληνική Γλώσσα Α' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006
|
|
Νεοελληνική Γλώσσα Β' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006
|
|
Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006
|