 |
| πηγη |
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν την ικανότητα συγκέντρωσης;
Η ικανότητα να συγκεντρωνόμαστε, δηλαδή να εστιάζουμε απερίσπαστα την προσοχή μας, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποδοτική μελέτη. Οι περισσότεροι ενήλικες μπορούν να συγκεντρωθούν σε ένα αντικείμενο από 20 έως 50 λεπτά, οπότε κάθε προσπάθεια που ξεπερνά το χρονικό όριο των 50 λεπτών χωρίς διάλειμμα γίνεται πιο δύσκολη.
Η ικανότητα για συγκέντρωση επηρεάζεται τόσο από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το σώμα μας όσο και από την ψυχολογική κατάστασή μας. Αυτό σημαίνει ότι όταν είμαστε αγχωμένοι ή ακόμη και όταν έχουμε πυρετό, η ικανότητά μας για συγκέντρωση μειώνεται. Κατά συνέπεια, είναι απολύτως αναμενόμενο να μην μπορείτε να συγκεντρωθείτε αν έχετε υπερβολικό άγχος. Μάλιστα, στην περίπτωση αυτή ισχύει ο εξής φαύλος κύκλος: έχετε άγχος με αποτέλεσμα να μην μπορείτε να συγκεντρωθείτε, αυτό σας κάνει να σκέφτεστε ότι όσο δεν συγκεντρώνεστε δεν θα μπορέσετε να μελετήσετε, κάτι που σας δημιουργεί περισσότερο άγχος το οποίο μειώνει ακόμη περισσότερο την ικανότητα συγκέντρωσής σας κ.ο.κ. Όσο πιο πολύ ασχολείστε με τη συγκέντρωσή σας τόσο λιγότερο συγκεντρώνεστε στη μελέτη σας. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει σημαντικά την ικανότητα συγκέντρωσης είναι το κίνητρο που έχουμε για την προσπάθεια που κάνουμε.
Μία από τις συχνότερες αιτίες ακαδημαϊκών προβλημάτων που οφείλονται στην αδυναμία συγκέντρωσης είναι η έλλειψη κινήτρου. Ένας άλλος παράγοντας είναι οι δεξιότητες μελέτης. Συχνά οι πρωτοετείς φοιτητές δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις έννοιες που αναφέρονται στις παραδόσεις, δεν γνωρίζουν πώς να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις και δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν επειδή ακολουθούν έναν σχολαστικό τρόπο μελέτης. Η διεξοδική κάλυψη του συνόλου της ύλης είναι μία αποδοτική στρατηγική για την περιορισμένη ύλη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά σχεδόν μη εφαρμόσιμη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα συγκέντρωσης και κατανόησης είναι η ψυχολογική διάθεση. Οι ακαδημαϊκές δυσκολίες είναι πολύ πιθανό να δημιουργούν μια αίσθηση αποτυχίας. Η αρνητική διάθεση μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνη για την αποδιοργάνωση, αλλά και τις δυσκολίες στις καθημερινές καταστάσεις. Η απόδοση των νοητικών μας λειτουργιών απαιτεί ψυχική ηρεμία, ενώ απόσπαση δημιουργούν οι ανησυχίες. Φανταζόμαστε ότι όταν διαβάζετε, αναρωτιέστε συνέχεια αν θα καταλάβετε την ύλη και αν θα τα καταφέρετε αυτή τη φορά.
Οι σκέψεις μιας ενδεχόμενης αποτυχίας ή προσωπικής ανεπάρκειας εμποδίζουν τη συγκέντρωση στη μελέτη. Κάθε δυσκολία εκλαμβάνεται ως ένδειξη της αποτυχίας που έρχεται και όλο αυτό παίρνει χαρακτήρα αυτοεκπληρούμενης προσδοκίας όπου η αναμονή της αποτυχίας οδηγεί σε συμπεριφορές που αυξάνουν την πιθανότητα αποτυχίας, με τελικό αποτέλεσμα να επιβεβαιωθεί η αίσθηση ανεπάρκειας.
Ένας από τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τη δυνατότητά μας να συγκεντρωθούμε είναι το κίνητρο που έχουμε για να μελετήσουμε. Πολλοί φοιτητές αναφέρουν ότι η πίεση που δέχονται από τρίτα πρόσωπα για να μελετήσουν τούς κάνει κάποιες φορές να ξεχάσουν ότι ήταν δική τους επιθυμία να ακολουθήσουν πανεπιστημιακές σπουδές και ότι είναι δική τους η επιθυμία να ολοκληρώσουν τις σπουδές αυτές.
Τον τελευταίο καιρό κουράζομαι εύκολα όταν μελετώ.
Αντιμετωπίστε την κατάσταση ως ένα «μήνυμα» από τον εαυτό σας και αναζητήστε τη ρίζα του. Βεβαιωθείτε ότι προβλέπετε χρόνο για διαλείμματα όταν προγραμματίζετε τη μελέτη σας και ότι τηρείτε το πρόγραμμα αυτό, απασχολούμενη με κάτι που δεν σχετίζεται καθόλου με τη μελέτη σας. Τα διαλείμματα είναι σημαντικά, απαραίτητα και βοηθούν τη μάθηση. Επίσης, βεβαιωθείτε ότι διατρέφεστε σωστά και ότι δεν ακολουθείτε κάποια δίαιτα που σας εξαντλεί, καθώς και ότι κοιμάστε αρκετά.
Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ.
Μερικοί άνθρωποι βρίσκουν χρήσιμο να αφιερώσουν ειδικό χρόνο για να σκεφτούν τα προβλήματα που τους απασχολούν από τη μελέτη τους. Για παράδειγμα, μπορείτε να αφιερώσετε 5 λεπτά στην αρχή κάθε ώρας για να σκεφτείτε τα ζητήματα που σας απασχολούν. Με μία τέτοια στρατηγική, θα βοηθηθείτε να σταματήσετε να κατηγορείτε τον εαυτό σας που δεν μπορεί να συγκεντρωθεί και θα μπορέσετε να αφιερωθείτε στη μελέτη σας.
Πώς μπορώ να μάθω να μελετώ αποτελεσματικά;
Πρέπει να εντοπίσετε τα κύρια σημεία και να επικεντρωθείτε σε αυτά. Μάλιστα, ειδικά στα μαθήματα που βασίζονται στην επίλυση ασκήσεων, θα πρέπει να αφιερώσετε τον κύριο όγκο της προετοιμασίας σας στο να λύνετε ασκήσεις. Μην περιοριστείτε στη μελέτη των λυμένων υποδειγμάτων γιατί πρέπει να είστε σε θέση να ανταποκριθείτε στα θέματα των εξετάσεων βάσει των γνωστικών σας εφοδίων. Τα μαθήματα αυτά απαιτούν ένα υπόβαθρο σχετικών γνώσεων και, αν δεν το έχετε, θα πρέπει να επιστρέψετε στην ύλη των σχολικών βιβλίων μέχρι να καλύψετε τα κενά σας.
Το μυστικό βρίσκεται στο να βάζετε στόχους που μπορείτε να επιτύχετε. Ο στόχος: «Δεν θα βγω καθόλου καθ’ όλη την εξεταστική και θα μελετάω από το πρωί έως το βράδυ» αποτελεί μία παγίδα που θα σας οδηγήσει με βεβαιότητα στην αποτυχία και την απογοήτευση. Χωρίστε την ύλη που πρέπει να καλύψετε σε μέρη και καθορίστε ότι θα μελετήσετε ένα από αυτά τα μέρη κάθε ημέρα. Ακολουθήστε με ακρίβεια το πρόγραμμά σας και ποτέ μην το παραβείτε. Έτσι, θα γνωρίζετε αν έχετε τον χρόνο να βγείτε και αν είστε εντάξει με τις υποχρεώσεις σας.
Κύριος στόχος αυτής της τεχνικής είναι να κατορθώσετε να μελετήσετε αποτελεσματικά χωρίς να επιβαρυνθείτε υπερβολικά σε άλλους τομείς. Δυστυχώς, κατά την εξεταστική περίοδο θα πρέπει να κάνετε ορισμένες «θυσίες», προκειμένου να αντεπεξέλθετε στις ακαδημαϊκές σας υποχρεώσεις. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθήσετε ένα «απάνθρωπο» πρόγραμμα μελέτης, γιατί, όπως διαπιστώσατε και η ίδια, τότε κατορθώνετε μάλλον το αντίθετο.
Πώς μπορώ να κατανείμω τον χρόνο μου στην εξεταστική περίοδο;
Το βασικό είναι ότι απαιτείται ένα «κρίσιμο ποσό χρόνου» που πρέπει να διαθέσετε για κάθε μάθημα. Δεν υπάρχει ένας γενικός κανόνας για το πώς θα κατανεμηθεί ο χρόνος αυτός και ο κάθε φοιτητής ή φοιτήτρια διαμορφώνουν τις δικές τους συνήθειες. Δεν έχει σημασία αν θα διαθέσετε αυτό τον χρόνο τμηματικά κατά τη διάρκεια του εξαμήνου ή συνολικά λίγο πριν από τις εξετάσεις, όσο το να διαθέσετε τον απαραίτητο χρόνο σε κάθε μάθημα.
Υπάρχει ειδικό πρόγραμμα διατροφής κατά τη διάρκεια των εξετάσεων;
Δεν συνιστάται κάποιο ειδικό πρόγραμμα διατροφής κατά την περίοδο των εξετάσεων. Προσπαθήστε να έχετε μία πλήρη διατροφή, χωρίς όμως να τρώτε υπερβολικά ώστε να σας προκαλείται υπνηλία. Δεν υπάρχουν απαγορευμένες τροφές και γενικώς δεν έχει τόσο μεγάλο νόημα το τι τρώτε κατά την περίοδο των εξετάσεων. Τέλος, έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση ζάχαρης είναι ωφέλιμη σε λελογισμένη ποσότητα (ένα ή δύο γλυκίσματα είναι αρκετά), ευνοώντας τη δυνατότητα μάθησης.