 |
| ΠΗΓΗ |
Η διακοπή της πάνας
είναι ένα από τα πρώτα βήματα ανεξαρτητοποίησης του παιδιού. Επομένως
είναι σημαντικό αυτή να συνοδεύεται από αγάπη, υπομονή και ασφάλεια,
προκειμένου να έχουμε μία ομαλή μετάβαση.
Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι αν και υπάρχουν κάποια βασικά
ηλικιακά ορόσημα για τα αναπτυξιακά επιτεύγματα, αλλά αυτά δεν αποτελούν
σε καμία περίπτωση έναν απαράβατο κανόνα. Έτσι, αν και η διακοπή της
πάνας τοποθετείται παραδοσιακά μεταξύ κάποιων ηλικιών, αυτό δε σημαίνει
ότι η διακοπή πρέπει να γίνει πάση θυσία τότε και να παραβλεφθούν άλλοι
σημαντικοί παράγοντες. Σίγουρα η διαδικασία δε θέλουμε να συσχετιστεί με
άγχος και ανυπομονησία, δεδομένου ότι ο έλεγχος των σφιγκτήρων και η
εκούσια επίσκεψη του παιδιού στην τουαλέτα είναι είναι πολύ σημαντικά
επιτεύγματα για τη ζωή του ατόμου.
Εφόσον, λοιπόν, κανείς είναι σίγουρος ότι το παιδί του είναι έτοιμο να κόψει την πάνα, μπορεί να ακολουθήσει τα εξής βήματα:
Επικοινωνήστε το
Πολλοί γονείς αμελούν αυτό το στάδιο, επειδή θεωρούν ότι τα παιδιά
δεν είναι σε θέση να καταλάβουν ή να αποκομίσουν κάτι από μία συζήτηση.
Όμως αυτό είναι λάθος. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα, το οποίο
μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσει πολύ πιο πριν από την έναρξη της
διαδικασίας της διακοπής της πάνας.
Βρείτε εκπαιδευτικά βιντεάκια σε θέματα τουαλέτας και παρακολουθήστε το
μαζί -ίσως και παραπάνω από μία φορά-, διαβάστε ένα βιβλίο για το ζήτημα
και ζητήστε την ενεργή συμμετοχή του παιδιού στο θέμα. Έτσι, θα δώσετε
στο παιδί την ευκαιρία να επεξεργαστεί τα δεδομένα, πριν μπει το ίδιο
στη διαδικασία. Οι εικόνες βοηθούν πολύ.
Παράλληλα, μπορείτε να του δώσετε την ευκαιρία να επιλέξει μόνο του το
γιο-γιό του ή ένα πιο «παιχνιδιάρικο» καπάκι τουαλέτας. Έτσι, και θα
είναι πιο ευχάριστη η διαδικασία, αλλά και θα μετατρέψετε το παιδί σε
ενεργό συμμετέχοντα.
Παράδειγμα προς μίμηση
Παράλληλα με το προηγούμενο βήμα, γίνεται εσείς το παράδειγμα προς μίμηση. Εφόσον σας είναι ανεκτό, μπορείτε να φέρετε το παιδί στην τουαλέτα όσο είστε κι εσείς μέσα, ώστε να δει ακριβώς τη διαδικασία από ένα δικό του άνθρωπο.
Δημιουργήστε μία ρουτίνα
Η ρουτίνα και τα όρια είναι τόσο σημαντικά στη ζωή του παιδιού! Έτσι
και σε αυτήν την περίπτωση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να λείπουν.
Ναι! Μπορεί η καθημερινότητα να είναι δύσκολη και απαιτητική, με
ελάχιστο χρόνο. Όμως είναι σημαντικό να αναλογιστεί κανείς ότι είναι
ανάλογα δύσκολο και για το παιδί να μεταβεί σε ένα επόμενο στάδιο.
Επομένως οπλιστείτε με υπομονή και φτιάξτε μία ρουτίνα τουαλέτας.
Είναι σημαντικό σε αυτήν την φάση να χρησιμοποιήσετε την πληροφορία του
πότε συνήθως κάνει κακά το παιδί μέσα στην ημέρα. Αυτές τις ώρες,
λοιπόν, φροντίστε να το βάζετε στο γιο-γιό.
Σταθερά και με συνέπεια. Μπορείτε να εμπλουτίσετε τη διαδικασία
εντάσσοντας σε αυτήν τα αγαπημένα του παιχνίδια, την ανάγνωση του
αγαπημένου του παραμυθιού κ.ο.κ. προκειμένου το παιδί να συνδέσει αυτήν
την ώρα με κάτι ευχάριστο, αλλά και να χαλαρώσει. Τα παραπάνω θα
βοηθήσουν πολύ. Επίσης, φροντίστε να γίνει το γιο – γιό μέρος της
καθημερινότητάς σας. Αφήστε το σε ορατό σημείο στο σπίτι, συζητήστε με
αυτό και πάρτε το μαζί στη βόλτα.
Κάποια παιδιά δεν τα καταφέρνουν να «συμπαθήσουν» το γιο – γιό.
Ακολουθήστε τα παραπάνω βήματα στην τουαλέτα και μην πιέζετε το παιδί.
Απελευθερώστε το παιδί από την πάνα
Όσο βρίσκεστε σε διαδικασία διακοπής της πάνας, είναι σημαντικό να
αφήνετε το παιδί ελεγχόμενα γυμνό στο σπίτι ή με πολύ χαλαρό εσώρουχο.
Έτσι, όταν θα έρθει η ανάγκη του και το «ατύχημα», το παιδί θα έρθει σε
επαφή με το αποτέλεσμα, αλλά θα νιώσει κιόλας πόσο άσχημη είναι η υγρή
και λερωμένη αίσθηση.
Φυσικά, όταν συμβεί αυτό δεν μαλώνουμε το παιδί ούτε φωνάζουμε.
Αντίθετα, το αγκαλιάζουμε, του προσφέρουμε την καθαριότητα και του
εξηγούμε τι πρέπει να κάνει την επόμενη φορά.
Αποφύγετε απειλές & υπερβολικές ανταμοιβές - δωροδοκίες
Να θυμάστε ότι η πορεία της διακοπής πάνας θα είναι -μάλλον- γεμάτη ατυχήματα και ματαίωση. Αυτό είναι το σημείο που ο γονιός δεν πρέπει να χάσει την ψυχραιμία του και να δείξει την ανάλογη υπομονή. Καμία μετάβαση στη ζωή δε γίνεται ομαλά. Το ίδιο ισχύει και για το παιδί σας.
Μην απειλείται το παιδί με τιμωρίες ή στέρηση αγαπημένων του παιχνιδιών ή ενισχυτών. Αυτή η τακτική έμμεσα συνδέει στο μυαλό του παιδιού την εκμάθηση τουαλέτας με αρνητικά συναισθήματα και συνέπειες. Έτσι, είναι σαν να τιμωρείται η ίδια η διαδικασία.
Στον αντίποδα, καλό είναι να αποφεύγονται επίσης υπερβολικά μεγάλες ανταμοιβές. Το παιδί πρέπει να μάθει να κάνει την ανάγκη του χωρίς πάνα όχι για να κερδίσει ένα δώρο, αλλά για να είναι αυτόνομο και ανεξάρτητο σε αυτόν τον τομέα. Αντίθετα, είναι σημαντικό να δει στα μάτια σας την χαρά και την υπερηφάνεια, όταν τα καταφέρνει. Μπορείτε μάλιστα να ανταμείψετε το παιδί με μία φράση σαν αυτή: «Είμαι πολύ περήφανος, -η που τα κατάφερες» ή «Τα πας περίφημα, είμαι δίπλα σου ό, τι χρειαστείς».
Θυμηθείτε να μην χαρακτηρίζετε το παιδί αλλά τη συμπεριφορά του. Έτσι, αντί να πείτε «Είσαι σπουδαίο παιδί», πείτε «Η προσπάθειά σου είναι σπουδαία». Έτσι θα αποφύγετε να απογοητευτεί το παιδί όταν δεν τα καταφέρει, πιστεύοντας ότι δεν είναι πια «σπουδαίο» παιδί. Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες εσείς θα χάσετε την υπομονή σας. Αποφύγετε να το κατηγορήσετε το παιδί.