Δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες: Ο ρόλος των ΚΕΔΑΣΥ και η απαιτητική διαδικασία της διάγνωσης

ΠΗΓΗ

 

Η δυσλεξία είναι μία ειδική μαθησιακή δυσκολία που αφορά στη δυσχέρεια επεξεργασίας του γραπτού λόγου και παρατηρείται κυρίως στα αγόρια. Ο μαθητής δυσκολεύεται στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού, ενώ ενδείξεις υπάρχουν από την προσχολική ηλικία.

Μπορεί να υπάρχει κληρονομική προδιάθεση και οργανική αιτία, όπου επηρεάζονται οι λειτουργίες της μάθησης.

Η δυσλεξία δεν οφείλεται σε νευρολογική, αισθητηριακή βλάβη και σε χαμηλό νοητικό δυναμικό.

Επίσης, δεν οφείλεται σε ψυχολογικά προβλήματα και συναισθηματικές διαταραχές , καθώς και σε δυσμενείς περιβαλλοντολογικές συνθήκες.

Η δυσλεξία όμως μπορεί να συνυπάρχει με αυτές τις διαταραχές.

Η κα Αφροδίτη Τέλλη, πρόεδρος ΚΕΔΑΣΥ Α΄Θεσσαλονίκης, τόνισε τη σπουδαιότητα των Κέντρων  Διάγνωσης  Αξιολόγησης Συμβουλευτικής και Υποστήριξης ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ηλικίας από τεσσάρων έως 22 ετών, καθώς ο ρόλος τους είναι ακριβώς αυτός, να προχωρήσουν δηλαδή στη διάγνωση και αργότερα στη συμβουλευτική διαχείρισης αυτών των παιδιών, να διαμορφώσουν το πλαίσιο και να δουν τι χρειάζονται αυτά τα παιδιά ώστε να προχωρήσουν στη μάθηση. Όπως είπε, η διαδικασία είναι ιδιαίτερα απαιτητική, εξαντλητική θα έλεγε κανείς, και διαρκεί για το κάθε παιδί δέκα ώρες.

Συγκεκριμένα, η διάγνωση γίνεται από διεπιστημονική ομάδα που απαρτίζεται από λογοπεδικό, ειδικό παιδαγωγό και ψυχολόγο. Χορηγούνται σταθμισμένα και μη τεστ, για την εκτίμηση της σχολικής επίδοσης του παιδιού.

Αξιολογούνται η ανάγνωση, η γραφή, η ορθογραφία, η κατανόηση του κειμένου, το λεξιλόγιο και η αριθμητική.

Επίσης, χορηγούνται σταθμισμένα διαγνωστικά εργαλεία από τον ψυχολόγο, με σκοπό την αξιολόγηση των δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες για την απόκτηση της σχολικής μάθησης, όπως η αντίληψη, η νοητική ικανότητα και η μνήμη.

Για να τεθεί η διάγνωση της δυσλεξίας πρέπει να υπάρχει διαφορά μεταξύ νοητικού δυναμικού και σχολικής επίδοσης.

Η κα Γεωργία Μπάρρου, πρόεδρος Ομοσπονδίας Γονέων παιδιών με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στα νησιά, καθώς η διάγνωση πρέπει να γίνεται μόνο από τα ΚΕΔΑΣΥ, επομένως πρέπει να μετακινηθούν σε άλλο μέρος ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία.

Ο ειδικός παρεμβαίνει στα συμπτώματα που σχετίζονται με την ανάγνωση, την ορθογραφία και τη γραφή και ο μαθητής βελτιώνεται στους τομείς που υστερεί, μέσω ειδικών μεθόδων διδασκαλίας, ανάπτυξης στρατηγικών και οργάνωσης μελέτης.

Κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος πρέπει ακόμη να καλλιεργείται η κατανόηση των κειμένων, ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου, η οργάνωση του γραπτού λόγου, ενώ έμφαση πρέπει να δοθεί στη ψυχολογική στήριξη των μαθητών για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, προκειμένου να αποφευχθούν δευτερογενείς συναισθηματικές δυσκολίες.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΠΗΓΗ

Συνύπαρξη της ΔΕΠ-Υ με την Δυσλεξία

πηγη

 

Τι εννοούμε Συννοσηρότητα ΔΕΠ-Υ και δυσλεξίας; Για να καταλάβουμε ας αναλύσουμε τις έννοιες μία-μία.

 

•  Τι είναι η Διάσπαση Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ);

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) είναι από τις πιο συχνές νευροβιολογικές (που υπάρχουν εκ γενετής) διαταραχές της παιδικής ηλικίας. Συγκεκριμένα, πλήττει το 5-7% του πληθυσμού των παιδιών σχολικής ηλικίας με αναλογία αγόρια-κορίτσια, 3:1. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα αυτής της διαταραχής είναι: η διάσπαση της προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα. Τα δευτερογενή συμπτώματα είναι: τα προβλήματα ομιλίας, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αδεξιότητα, οι μαθησιακές δυσκολίες και τα προβλήματα συμπεριφοράς. Επίσης, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ συνήθως έχουν χαμηλές σχολικές επιδόσεις και δεν είναι λίγες οι φορές που γίνονται δέκτες Ειδικής Αγωγής.

•  Τι είναι η δυσλεξία;

Όσον αφορά στη δυσλεξία, είναι και αυτή νευροβιολογική διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει δυσκολίες στο διάβασμα και την γραφή και, συνήθως διαπιστώνεται κατά την είσοδο του παιδιού στο σχολείο. Αποτελεί συνηθισμένη διαταραχή της παιδικής ηλικίας. Έχει φανέι ότι το 60% των παιδιών που έχουν δυσλεξία παρουσιάζει και κάποια άλλη διαταραχή, με συνηθέστερη τη ΔΕΠ-Υ.

• Τι είναι συννοσηρότητα και πώς οι δύο διαταραχές σχετίζονται;

Συννοσηρότητα είναι η συνύπαρξη δύο ή περισσότερων διαταραχών στο ίδιο άτομο.

Και οι δύο αυτές διαταραχές συναντώνται στο 5% περίπου του παιδικού πληθυσμού ενώ παρατηρείται πολύ υψηλή συννοσηρότητα μεταξύ τους. Βέβαια, μεγάλη είναι η επίδραση της κληρονομικότητας, τόσο στην μία όσο και στην άλλη, . Συγκεκριμένα, τα παιδία με ΔΕΠ-Υ εμφανίζουν και δυσλεξία σε ποσοστό 18-45%, ενώ τα παιδιά που έχουν δυσλεξία παρουσιάζουν και ΔΕΠ-Υ σε ποσοστό 18-42%. Και στις δύο διαταραχές, είναι εμφανή τα ελλείμματα σε λειτουργίες εκτελεστικού ελέγχου, σε γνωστικούς τομείς και στην ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών. Όταν γίνεται λόγος για ελλείματα σε λειτουργίες εκτελεστικού ελέγχου εννοούνται οι «γνωστικές διαδικασίες, οι οποίες περιλαμβάνουν τις μεταγνωστικές ικανότητες σχετικά με τη στρατηγική για την ολοκλήρωση μιας εργασίας, τη μνήμη εργασίας και διαδικασίες αυτορρύθμισης.» (Μeltzer,2007).

Ο υψηλός βαθμός συννοσηρότητας και η κληρονομικότητα των δύο διαταραχών αποδεικνύουν ότι έχουν όμοια γενετικά αίτια. Ωστόσο, η συνύπαρξη των δύο διαταραχών έχει τόσο βιολογικά όσο και περιβαλλοντικά αίτια. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα παιδία που έχουν ΔΕΠ-Υ μαζί με δυσλεξία ανήκουν σε μία υποκατηγορία της ΔΕΠ-Υ, η οποία έχει μεγαλύτερα ελλείμματα σε διάφορες λειτουργίες. Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα δευτερογενή συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ είναι πιο έντονα όταν η διαταραχή αυτή συνυπάρχει με δυσλεξία. Ακόμη, μεγάλος είναι ο κίνδυνος για εμφάνιση Διαταραχών Διασπαστικής Συμπεριφοράς.
Ταυτόχρονα, η στενή σχέση της δυσλεξίας με την ΔΕΠ-Υ γίνεται φανερή και από το γεγονός ότι για την ανάγνωση (βασική δυσκολία της δυσλεξίας) χρειάζεται κανείς να επιστήσει την προσοχή του (βασική δυσκολία της ΔΕΠ-Υ). Εξάλλου, «πρώιμα συμπτώματα ελλειμματικής προσοχής αποτελούν προγνωστικό δείκτη για την εκδήλωση δυσκολιών στην ανάγνωση στο δημοτικό.» (Rabiner & Coie, 2000; Rabiner & Malone, 2004).  Ακόμη, έχει βρεθεί ότι η παρορμητικότητα είναι χαρακτηριστικό και της δυσλεξίας.

• Πώς πρέπει να διαχειριστούν όλα αυτά οι ειδικοί;

Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό, ότι οι βασικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ, συχνά αποτελούν προγνωστικό παράγοντα για την δυσλεξία. Για αυτόν τον λόγο, η δυσλεξία πρέπει να εξετάζεται και στα πλαίσια της ΔΕΠ-Υ. Οι ειδικοί είναι σημαντικό να δώσουν σημασία στην συγκέντρωση της προσοχής των παιδιών αυτών, αλλά και σε άλλες λειτουργίες εκτελεστικού ελέγχου στους οποίους έχουν ελλείμματα. Έτσι, θα μπορέσουν να βοηθήσουν τα παιδιά με δυσλεξία στο θέμα της ανάγνωσης και όχι μόνο. Κρίνεται αναγκαίο ένα πολυπαραγοντικό αλλά και εξατομικευμένο σχέδιο δράσης, με συγκεκριμένους στόχους αλλά και περιβαλλοντική υποστήριξη. Το σημαντικό είναι να μάθει το παιδί να χρησιμοποιεί τις ιδιαιτερότητες και τα ταλέντα του προς όφελός του.

 ΠΗΓΗ

 

Δυσλεξία: Η κατάλληλη ηλικία κι ο αποτελεσματικός τρόπος διάγνωσής της

πηγη

 Η ακριβής διάγνωση της ΔΥΣ-ΛΕΞΙΑΣ επιτυγχάνεται όταν ένα παιδί έχει θετικούς όλους τους νοητικούς, βιοψυχοκινητικούς, περιβαλλοντικούς και εκπαιδευτικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη μάθηση, αλλά υστερεί περίπου 1,5 – 2 χρόνια στην ανάγνωση και στη γραφή σε σχέση με τους συνομήλικούς του.

Συμπερασματικά, λοιπόν, θα ήταν ασφαλής η διάγνωση να γίνει σε ηλικία 7 – 8 ετών, δηλαδή στα μέσα της Β΄ Δημοτικού.

Υπάρχουν κάποια κριτήρια, τα οποία πρέπει να πληρούνται για να θεωρηθεί ότι ένα άτομο έχει ΔΥΣ-ΛΕΞΙΑ, πέρα από τις κοινές δυσκολίες στην ανάγνωση και στη γραφή. Μερικά από αυτά τα κριτήρια είναι:

• Φυσιολογικός δείκτης νοημοσύνης

• Επαρκείς ευκαιρίες μάθησης

• Μη εμφάνιση σοβαρών συναισθηματικών και κοινωνικών διαταραχών, κα.

Ποια είναι, όμως, τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να ενεργοποιήσουν τους γονείς, χωρίς ωστόσο να χρειάζεται να τους προκαλέσουν ανησυχία;;

1. Ορισμένοι λένε πως ανήκει στις μαθησιακές δυσκολίες, επειδή επηρεάζονται οι διαδικασίες της μάθησης. Αρχικά της ανάγνωσης κι έπειτα της ορθογραφημένης γραφής

2. Θεωρείται πως διαφέρει στον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτά από τα παιδιά τα σύμβολα, δηλαδή γράμματα, αριθμοί, κλπ

3. Δυσκολίες προκαλούνται στις γνωστικές διεργασίες, όπως είναι η μνήμη, η διαχείριση χρόνου, ο ρυθμός επεξεργασίας, αλλά και τα δύο είδη αντιλήψεων: η ακουστική κι η οπτική.

Με λίγα λόγια…

Ένα παιδί με ΔΥΣ-ΛΕΞΙΑ δυσκολεύεται στην ανάγνωση, την ορθογραφία, στα γλωσσικά μαθήματα, αλλά και στον γραπτό λόγο. Σε αντίθεση με τον προφορικό λόγο και τις πνευματικές δυνατότητες που αναπτύσσονται τυπικά ή και ανώτερα του μέσου όρου. Η ΔΥΣ-ΛΕΞΙΑ αποτελεί έναν ήλιο και κάθε ακτίνα είναι η δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί, όπως για παράδειγμα δυσγραφία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, δυσαριθμησία, κ.τ.λ.

Κάθε ακτίνα μπορεί να είναι μόνη της ή μαζί με άλλες.

Για την έγκαιρη κι αποτελεσματική διάγνωση τέτοιων μαθησιακών δυσκολιών οι γονείς μπορούν να απευθυνθούν σε εξειδικευμένους χορηγητές του Αθηνά Τεστ.

Το Αθηνά Τεστ είναι το πιο διαδεδομένο Αξιολογητικό Σταθμισμένο εργαλείο, του οποίου σκοπός είναι:

• ο εντοπισμός δυσκολιών μάθησης

• η παρέμβαση και πρόληψη των όποιων δυσκολιών

• η έγκαιρη διάγνωση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επίσημους φορείς, όπως το σχολείο ή/και το ΚΕΔΑΣΥ

ΠΗΓΗ

 

 

Αυτισμός: Ποιες άλλες διαταραχές παρουσιάζουν 3 στα 4 παιδιά που είναι στο φάσμα

πηγη

Τρία στα τέσσερα παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού έχουν ενδεχομένως και χαρακτηριστικά κάποιας άλλης νευροαναπτυξιακής διαταραχής, σύμφωνα με νεότερη μελέτη 

Εντύπωση προκαλεί ο αριθμός των παιδιών που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού και παρουσιάζουν παράλληλα και άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές. Πιο συγκεκριμένα, όπως συμπέρανε νεότερη μελέτη, τρία στα τέσσερα παιδιά (76,2%) με διαταραχή φάσματος αυτισμού παρουσίαζαν εξίσου και νευροδιαφορικούς νευρότυπους -συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), τη μάθηση και τις κινητικές διαφορές.

Αν και μάλλον δεν προκαλούν μεγάλη έκπληξη αυτά τα αποτελέσματα, η έρευνα -με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης- που δημοσιεύθηκε στο PLOS One– διαπίστωσε ότι περισσότερα από τα μισά (55,6%) παιδιά που παραπέμπονται για αξιολόγηση της διαταραχής φάσματος του αυτισμού μπορεί επίσης να πληρούν το διαγνωστικό όριο για τη ΔΕΠΥ, και σίγουρα έχουν τουλάχιστον κάποια σημαντικά χαρακτηριστικά της ΔΕΠΥ. Eπειδή η μελέτη εξέτασε μόνο μια μικρή επιλογή πιθανών νευροτύπων, σημειώνεται ότι ο πραγματικός αριθμός των παιδιών με αυτισμό και άλλους νευροτύπους μπορεί να είναι υψηλότερος.

Εκτός από τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και τις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, η νευροδιαφορετικότητα αναφέρεται στο σύνολο των ανθρώπων που πάσχουν από παθήσεις, όπως είναι η δυσλεξία, η δυσπραξία ή άλλα νευρολογικά προβλήματα και αφορούν τον τρόπο με τον οποίο ο πάσχων μαθαίνει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες.

Για τη μελέτη, οι ερευνητές αξιολόγησαν ανώνυμα ιατρικά αρχεία παιδιών ηλικίας μεταξύ δύο και 17 ετών που παραπέμφθηκαν για αξιολόγηση του φάσματος αυτισμού, χρησιμοποιώντας επικυρωμένα ερωτηματολόγια για την αξιολόγηση νευροδιαφορικών χαρακτηριστικών.

ΠΗΓΗ

Μάθε τι είναι η γεωγραφική δυσλεξία και τί ανακάλυψε νέα έρευνα

ΠΗΓΗ

 

Αν ανήκετε σε αυτούς που... αδυνατούν να προσανατολιστούν ακόμα και αν χρησιμοποιείτε το GPS και απορείτε πως κάποιοι άλλοι κινούνται σωστά και με άνεση χωρίς καν χάρτη, δείτε τί εντόπισε η επιστήμη για την αποκαλούμενη "γεωγραφική δυσλεξία".

Οι ερευνητές έχουν από καιρό γοητευτεί από το γιατί κάποιοι άνθρωποι έχουν έντονη αίσθηση της κατεύθυνσης, ενώ άλλοι δυσκολεύονται.

Πρόσφατες μελέτες οδηγούν ωστόσο, σε ένα ενδιαφέρον συμπέρασμα: ίσως να μην πρόκειται καθόλου για φυσικό ταλέντο. Αντίθετα, η εμπειρία και η εξάσκηση παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων πλοήγησης.

Το GPS του εγκεφάλου μας

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ασχολούνται συχνά με δραστηριότητες που προκαλούν τη χωρική τους αντίληψη, όπως για παράδειγμα, η πεζοπορία, το παίξιμο ορισμένων βιντεοπαιχνιδιών ή ακόμη και η τακτική πλοήγηση σε νέες διαδρομές- τείνουν να έχουν καλύτερες δεξιότητες κατεύθυνσης. Αντίθετα, όσοι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο GPS ή αποφεύγουν να προκαλούν τις ικανότητές τους στην πλοήγηση, μπορεί να μην αναπτύξουν ποτέ μια ισχυρή αίσθηση κατεύθυνσης.

Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου, μια περιοχή κρίσιμη για τη μνήμη και τη χωρική πλοήγηση. Σκεφτείτε τον ως τον προσωπικό χαρτογράφο του εγκεφάλου μας. Οι άνθρωποι λοιπόν που εμπλέκουν ενεργά τον ιππόκαμπο τους με την πλοήγηση σε νέα περιβάλλοντα, την εκμάθηση ορόσημων και την ανάπτυξη νοητικών χαρτών, ουσιαστικά εκπαιδεύουν το GPS του εγκεφάλου τους. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένες δεξιότητες κατεύθυνσης. Από την άλλη πλευρά, αν αφήνετε πάντα το τηλέφωνό σας να σας καθοδηγεί, ο ιππόκαμπος σας δεν “γυμνάζεται” ιδιαίτερα. Είναι ακριβώς σαν να πηγαίνετε στο γυμναστήριο: δεν μπορείτε να χτίσετε μυς χωρίς τακτική άσκηση, και δεν μπορείτε να αναπτύξετε δεξιότητες πλοήγησης χωρίς να προκαλείτε τακτικά την αίσθηση κατεύθυνσης.

Συμβουλές για τους μονίμως χαμένους 

Αν λοιπόν είστε κάποιος που φαίνεται να χάνεται πάντα, υπάρχει ελπίδα! Ακολουθούν μερικοί τρόποι για να βελτιώσετε την αίσθηση προσανατολισμού σας:

• Πηγαίνετε σε απρογραμμάτιστες περιπέτειες: Δοκιμάστε να εξερευνήσετε νέες περιοχές χωρίς να βασιστείτε στο GPS. Ξεκινήστε από ένα οικείο μέρος και επεκτείνετε σταδιακά την περιοχή σας.
• Παίξτε βιντεοπαιχνίδια: Ορισμένα βιντεοπαιχνίδια, ειδικά εκείνα με εκτεταμένους κόσμους προς εξερεύνηση, μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της χωρικής αντίληψης και των δεξιοτήτων πλοήγησης.
• Ξεκινήστε το προσανατολισμό: Αυτό το “άθλημα” περιλαμβάνει την πλοήγηση σε άγνωστα εδάφη χρησιμοποιώντας χάρτη και πυξίδα. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να εξασκηθείτε και να βελτιώσετε τις ικανότητές σας στον προσανατολισμό.
• Χρησιμοποιήστε ορόσημα: Όταν πλοηγείστε, σημειώστε ορόσημα και χρησιμοποιήστε τα για να δημιουργήσετε νοητικούς χάρτες. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε καλύτερα το περιβάλλον σας και να βελτιώσετε την ικανότητά σας να βρίσκετε το δρόμο σας.
• Εξάσκηση, εξάσκηση, εξάσκηση: Όπως σε κάθε δεξιότητα, η εξάσκηση είναι ο δρόμος προς την τελειότητα. Όσο περισσότερο προκαλείτε τον εαυτό σας να πλοηγηθεί χωρίς βοήθεια, τόσο καλύτερα θα γίνετε.
• Αγκαλιάστε την περιπέτεια
Αν και μπορεί να είναι απογοητευτικό να αισθάνεστε πάντα χαμένοι, υπάρχει και μια περιπετειώδης πλευρά. Όσοι έχουν κακή αίσθηση προσανατολισμού συχνά σκοντάφτουν σε κρυμμένα διαμάντια και απροσδόκητες παρακάμψεις. Ποιος ξέρει τι ωραία καφετέρια ή γραφικό σοκάκι μπορεί να ανακαλύψετε ενώ προσπαθείτε να βρείτε το δρόμο σας; Έτσι, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε απελπιστικά αποπροσανατολισμένοι, θυμηθείτε: δεν είναι ότι είστε εγγενώς κακοί στην πλοήγηση, απλώς δεν έχετε εκπαιδεύσει ακόμα το μυαλό σας. Με λίγη εξάσκηση και πολλές περιπέτειες, μπορείτε να μεταμορφωθείτε από έναν περιπλανώμενο με προβλήματα κατεύθυνσης σε έναν σίγουρο ανιχνευτή διαδρομών. Και ποιος ξέρει, ίσως αρχίσετε να απολαμβάνετε το ταξίδι όσο και τον προορισμό.

ΠΗΓΗ

ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: Τραυλισμός και θεραπείες: Μύθοι και αλήθειες

ΠΗΓΗ

 

«Ο εξελικτικός τραυλισμός είναι διαταραχή στη ροή της ομιλίας, η οποία εμφανίζεται σε 5% των παιδιών προσχολικής ηλικίας.

   
Στη μετέπειτα ζωή τους, όμως, παραμένει μόνο σε 1% από αυτά. Το πρόσωπο που τραυλίζει (ΠπΤ) μπορεί να επαναλαμβάνει φθόγγους, συλλαβές ή λέξεις, να επιμηκύνει ήχους, να έχει μπλοκαρίσματα, να αποφεύγει τη βλεμματική επαφή κ.α. Όταν το ΠπΤ αρχίσει να κατανοεί τις δυσχέρειες στη ροή της ομιλίας του, μπορεί να αποφεύγει λέξεις ή ακόμη και το να συμμετέχει σε διάφορες επικοινωνιακές καταστάσεις. Ο τραυλισμός μπορεί να δημιουργήσει συναισθηματικές δυσκολίες και να δημιουργηθούν επιπρόσθετες δυσκολίες στη ζωή του προσώπου που τραυλίζει.
       
Ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα προσώπων που τραυλίζουν υπάρχουν διαφορετικές θεραπευτικές  προσεγγίσεις. Τα πρόσωπα αυτά ή οι γονείς παιδιών που τραυλίζουν μπορούν να απευθυνθούν σε λογοπεδικό για να αξιολογηθεί η δυσκολία και να ενταχθούν στο καταλληλότερο θεραπευτικό πρόγραμμα σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις με διαφορετικές χρονικές διάρκειες και ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα που βρίσκεται το πρόσωπο που τραυλίζει (ΠπΤ), εντάσσεται στην καταλληλότερη για αυτό θεραπεία.
      
Ο στόχος είναι να βοηθηθεί το παιδί που αρχίζει να τραυλίζει στο να μην εδραιωθεί ο τραυλισμός του ή, όταν εδραιώνεται, να μπορέσει να τον διαχειριστεί με τον καλύτερο τρόπο. Επομένως, η θεραπεία για τον τραυλισμό στα παιδιά σχολικής ηλικίας, όταν έχει εδραιωθεί ο τραυλισμός και στους ενήλικες δεν οδηγεί σε ίαση, ενδυναμώνει όμως το ΠπΤ να διαχειριστεί αποτελεσματικά την επικοινωνία του και τον τραυλισμό του».

    
Τα παραπάνω αναφέρει η λογοπεδικός του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Βορειοδυτικού Τομέα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Κατερίνα Καλαϊτζίδου. Προσθέτει ότι σε μία προσπάθεια για ουσιαστική και υπεύθυνη ενημέρωση τα μέλη της Ομάδας Ειδικού Ενδιαφέροντος στις Διαταραχές Ροής Ομιλίας (ΟΕΕΔΡΟ) του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών (ΠΣΛ) έχουν να σημειώσουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

       
«Ο τραυλισμός είναι μία διαταραχή στη ροή της ομιλίας με πολυπαραγοντική αιτιολογία και πολυεπίπεδα χαρακτηριστικά. Αναγνωρίζονται λεκτικά, σωματικά, ψυχολογικά χαρακτηριστικά και συνέπειες στην καθημερινή επικοινωνία και την ευρύτερη λειτουργικότητα του προσώπου που τραυλίζει. Ο τραυλισμός ξεκινά συνήθως μεταξύ του 2ου και του 5ου έτους ζωής του παιδιού - σπανιότερα και στη σχολική ηλικία. Ένα στα είκοσι παιδιά προσχολικής ηλικίας (5%) εμφανίζουν για κάποιο χρονικό διάστημα τραυλισμό. Κάποια από αυτά (1% του γενικού πληθυσμού) θα εδραιώσουν τον τραυλισμό τους και η δυσχέρεια ροής ομιλίας θα τα συνοδεύει στη μετέπειτα σχολική και ενήλικη ζωή τους.

       
Ο τραυλισμός εκδηλώνεται λεκτικά με επαναλήψεις συλλαβών, λέξεων και φράσεων, επιμηκύνσεις φθόγγων, μπλοκαρίσματα και ορισμένες φορές με αντανακλαστικές συσπάσεις των μυών του προσώπου και του σώματος που συνοδεύουν την προσπάθεια για ομιλία. Το ΠπΤ γνωρίζει ακριβώς αυτό που θέλει να πει, αλλά δυσκολεύεται στη ροή της ομιλίας.

       
Συναισθηματικά ο τραυλισμός εκδηλώνεται με αισθήματα μειονεξίας, ντροπής και απόρριψης, φόβο και αποφυγή της λεκτικής επικοινωνίας. Σε σοβαρές περιπτώσεις οδηγεί σε σχεδόν πλήρη απομόνωση και σιωπή, ορισμένες φορές και σε ακραίες αντιδράσεις απόγνωσης.

     
Κοινωνικά τα πρόσωπα που τραυλίζουν γίνονται συχνά αντικείμενο κοροϊδίας, απομονώνονται, αποκλείονται από επαγγελματικές θέσεις και ο κοινωνικός τους ρόλος προσδιορίζεται από τη διαταραχή τους και όχι από την αξία του προσώπου τους.

      
Παλαιότερες θεωρίες προσπάθησαν να συνδέσουν την αιτιολογία του τραυλισμού με ψυχολογικά και ψυχοπαθολογικά αίτια. Οι θεωρίες αυτές είναι πλέον ξεπερασμένες, αφού πρόσφατες μελέτες αναγνωρίζουν τον τραυλισμό ως διαταραχή με οργανική (κληρονομική) προδιάθεση που ενεργοποιείται και εδραιώνεται με την συμμετοχή γλωσσικών, συναισθηματικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

      
Η λογοθεραπευτική αξιολόγηση αμέσως μετά την εμφάνισή των πρώτων συμπτωμάτων και η έγκαιρη και κατάλληλη θεραπεία κατά την προσχολική ηλικία μπορεί να αποτρέψει την εδραίωση του εξελικτικού τραυλισμού. Η κατάλληλη θεραπεία στα παιδιά σχολικής ηλικίας, στους εφήβους και στους ενηλίκους μπορεί να ελαχιστοποιήσει τα συμπτώματα του τραυλισμού και τις επικοινωνιακές, ψυχολογικές και λειτουργικές συνέπειές τους. Η λογοθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε θετική αλλαγή στην ομιλία, αλλά και στον τρόπο που λειτουργεί και αισθάνεται κάποιος στην επικοινωνία με τους άλλους. Οι παρεμβάσεις από άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, στις περιπτώσεις που απαιτούνται, είναι επικουρικές στις κλινικές παρεμβάσεις του λογοθεραπευτή. Μη λογοθεραπευτικές παρεμβάσεις συνήθως δεν είναι από μόνες τους αποτελεσματικές».

      
Τα παραπάνω αναφέρονται για τον εξελικτικό τραυλισμό, την δυσκολία στην οποία αναφέρονται οι περισσότεροι γονείς όταν ομολογούν: «Νομίζω πως το παιδί μου τραυλίζει». Άλλες διαταραχές ροής της ομιλίας είναι ο βατταρισμός, ο τραυλισμός ψυχογενούς αιτιολογίας και ο τραυλισμός νευρογενούς αιτιολογίας.

                 

Μύθοι και αλήθειες για τον τραυλισμό

        

Η αλήθεια είναι ότι ο τραυλισμός:

      
• Εμφανίζεται σε όλες τις φυλές ανεξάρτητα από κουλτούρα, γλώσσα, ευφυΐα και κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.

       
• Δεν τον προκαλούν οι γονείς, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τον αντιμετωπίζουν μπορεί να είναι καθοριστικός.

      
• Τα παιδιά που δεν θα ξεπεράσουν τη δυσκολία τους στη νηπιακή ηλικία έχουν μεγάλο κίνδυνο εδραίωσης ενός μόνιμου τραυλισμού.

      
• Παρουσιάζει διακυμάνσεις με περιόδους ύφεσης και έντασης.

       
Το πρόσωπο που τραυλίζει:

      
• Μπορεί να χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να οργανώσει τη σκέψη του πριν μιλήσει.

    
• Μπορεί να μάθει να ελέγχει τον τραυλισμό του.

      
• Μπορεί να έχει αποτελεσματική επικοινωνία είτε τραυλίζει είτε όχι.

      


Είναι μύθος ότι:

    
•  Ο τραυλισμός θα περάσει από μόνος του, όταν μεγαλώσει το πρόσωπο που τραυλίζει

      
•  Είναι ψυχολογική διαταραχή.

      
• Το άγχος προκαλεί τον τραυλισμό.

      
• Η γρήγορη ταχύτητα της ομιλίας ευθύνεται για τον τραυλισμό.

      
• Το πρόσωπο που τραυλίζει φταίει για την ομιλία του.

     
• Όταν ζητάτε από το πρόσωπο που τραυλίζει να μιλήσει πιο αργά ή να επαναλάβει τη λέξη στην οποία τραύλισε, το βοηθάτε να ξεπεράσει τη δυσκολία του.

   
• Όταν ζητάτε από το πρόσωπο που τραυλίζει να πάρει μία αναπνοή ή να ηρεμήσει, το βοηθάτε να ξεπεράσει τη δυσκολία του.

  • Η προσπάθεια αποφυγής και απόκρυψης του τραυλισμού βοηθά.

      
Η ΟΕΕΔΡΟ είναι μία επιτροπή του Πανελλήνιου Συλλόγου Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών, η οποία ασχολείται με την προώθηση επιστημονικών, ερευνητικών και επαγγελματικών θεμάτων που αφορούν τις διαταραχές της ροής της ομιλίας και την υποστήριξη των δικαιωμάτων των προσώπων που τραυλίζουν.

ΠΗΓΗ

Πόσο ύπνο χρειαζόμαστε ανάλογα την ηλικία μας;

πηγη

Ο Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου ενημερώνει για τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πόσες ώρες ύπνου χρειάζονται οι άνθρωποι, χωρίζοντάς τους σε ηλικιακές ομάδες και σύμφωνα με τη διεύρυνση των αποδεκτών ορίων του καθημερινού βραδινού ύπνου.

Η ενδιαφέρουσα λοιπόν λίστα ωρών με βάση την ηλικία, είναι η εξής:

Νεογέννητα (0-3 μηνών): 14-17 ώρες
Βρέφη (4-11 μηνών): 12-15 ώρες
Μικρά παιδιά (1-2 ετών): 11-14 ώρες
Παιδιά προσχολικής ηλικίας (3-5): 10-13 ώρες
Σχολικής ηλικίας (6-13): 9-11 ώρες
Έφηβοι (14-17): 8-10 ώρες
Νεαροί ενήλικες (18-25): 7-9 ώρες
Ενήλικες (26-64): 7-9 ώρες
Ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας (65+): 7-8 ώρες

Το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου δημοσιοποιεί αυτές τις επιστημονικά τεκμηριωμένες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ποσότητα του ύπνου που χρειαζόμαστε κάθε βράδυ με σκοπό να βελτιώσει την υγεία του ύπνου εκατομμύρια ανθρώπων, καθώς ένας από τους βασικούς λόγους κόπωσης ή και άλλων συμπτωμάτων, οφείλονται στην έλλειψη ύπνου ειδικά όταν αυτή συμβαίνει κατ' επανάληψη.

 

ΠΗΓΗ

Από πού πηγάζει η ανθρώπινη κακία; Σάιμον Μπάρον-Κοέν, Ψυχολόγος και Ψυχίατρος

 

ΠΗΓΗ

Εδώ και αιώνες, η κακία θεωρείται ότι ανήκει στην αρμοδιότητα της θρησκείας. Για να χαρακτηριστεί κακή μια πράξη πρέπει να είναι σαφώς λανθασμένη και το άτομο που προβαίνει σ' αυτήν να έχει πλήρη επίγνωση της βλαβερότητάς της. Στο βιβλίο «Zero Degrees of Empathy» («Μηδέν βαθμοί ενσυναίσθησης»), ο ψυχολόγος και ψυχίατρος Σάιμον Μπάρον-Κοέν υποστηρίζει ότι μπορεί να εξηγηθεί επιστημονικά το γιατί κάποιοι άνθρωποι ενεργούν με τρόπο που φαίνεται κακός. Πιστεύει ότι είναι άρρωστοι και ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν θεραπευτικά.

Το παρελθόν έχει προσφέρει όλων των ειδών τις δύσοσμες θεωρίες για την ανθρώπινη συμπεριφορά, οι οποίες έχουν εισαχθεί στην ιατρική επικράτεια με ολέθρια αποτελέσματα. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, την ευγονική στείρωση διάφορων «ανεπιθύμητων» κοινωνικών ομάδων. Ωστόσο, ο Σ. Μπάρον-Κοέν είναι φιλελεύθερος και τα επιχειρήματά του αξίζουν προσοχής.

• Μπορεί ένα παιδί να γεννηθεί κακό; ΄Η μήπως ο λανθασμένος τρόπος ανατροφής εξηγεί γιατί το αγγελούδι γίνεται μεγαλώνοντας κακοποιό στοιχείο; Υπάρχει ένας συνδυασμός βιολογίας και ανατροφής στην εξήγηση των κακών πράξεων των ατόμων. Παρότι αναγνωρίζεται ότι υπάρχει μια γενετική βάση (οι άντρες, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο πιθανό να συμπεριφερθούν με σκληρότητα), ο συγγραφέας σημειώνει ότι «τα γονίδια δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνα για ένα υψηλού επιπέδου οικοδόμημα, όπως η ενσυναίσθηση. Τα γονίδια απλώς κωδικοποιούν τυφλά την παραγωγή πρωτεϊνών, αγνοώντας ανέμελα τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους».

Ενσυναίσθηση

Η ενσυναίσθηση -η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε και να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες ή τις δυσκολίες των συνανθρώπων μας (να αντιληφθείς, για παράδειγμα, ότι ένας άγνωστος που παλεύει να κλείσει τη βαλίτσα του που άνοιξε ξαφνικά δεν βρίσκεται μόνο σε δύσκολη θέση αλλά χρειάζεται και βοήθεια την οποία εσύ, εκτός κι αν βρίσκεσαι σε αδυναμία, μπορείς και πρέπει να δώσεις) - θεωρεί ότι μόνο εκείνοι που έχουν τη δυνατότητα να συναισθανθούν τον συνάνθρωπό τους (και να φερθούν με τρόπο που δείχνει φροντίδα για την κατάστασή του) μπορούν να ελπίζουν ότι θα ζήσουν χωρίς κακοήθεια.

Η σκληρότητα προέρχεται από την αδυναμία να συμπονέσει κανείς τους άλλους, είτε μέσα από την αδιαφορία είτε αγνοώντας ηθελημένα τον πόνο τους. Σε μερικούς ανθρώπους η ενσυναίσθηση λείπει μονίμως, άλλοι τη «σβήνουν» όταν είναι κουρασμένοι, αγχωμένοι ή ανυπόμονοι (όταν π. χ. μιλάς άσχημα στο παιδί σου επειδή θέλει να παίξει την ώρα που εσύ θέλεις να ησυχάσεις) και αισθάνονται μετανιωμένοι για τα σκληρά λόγια τους όταν η ενσυναίσθησή τους επιστρέφει.

Εκείνοι που το μυαλό τους ποτέ δεν λαμβάνει υπόψη τον συνταξιδιώτη τους δεν είναι κακοί αλλά ανάπηροι, υποστηρίζει ο Σ. Μπάιρον-Κοέν. Για μερικούς υπάρχει μια γενετική εξήγηση του γιατί κρίσιμα τμήματα του εγκεφάλου τους παραμένουν ανενεργά όταν άλλοι άνθρωποι υποφέρουν. Για άλλους, η δραστηριότητα σε αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου έχει κατασταλεί εξαιτίας φρικτών εμπειριών κατά την παιδική ηλικία.

Ο συγγραφέας φέρνει ως παράδειγμα τους δικούς του γονείς, οι οποίοι του χάρισαν ένα «πολύτιμο εσωτερικό δώρο» - έναν βαθμό αυτοπεποίθησης και αυτάρκειας που πιστεύει πως είναι ζωτικές για την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης. Τα παιδιά μαθαίνουν να νοιάζονται για τις σκέψεις των άλλων ανθρώπων μόνον όταν το μυαλό εκείνων οι οποίοι τα φροντίζουν είναι ασφαλής τόπος για να μπουν. Ενα παιδί που η μητέρα του εύχεται να μην το είχε γεννήσει δεν θέλει να αντιληφθεί αυτή τη σκέψη, με συνέπεια να μην αναπτύξει την ενσυναίσθησή του.

• Υπάρχει μια βασική εξήγηση για όλες τις περιπτώσεις ανεπαρκούς ικανότητας ενσυναίσθησης; Όχι. Η λειτουργία του εγκεφάλου είναι περίπλοκη, υπάρχουν πλήθος διαφορετικοί τύποι προσωπικότητας και όλες οι κατηγοριοποιήσεις κινδυνεύουν από ανεπάρκεια.

• Είναι εφικτό να θεραπεύσουμε το κακό; Αυτό είναι ένα πολύ πιο ενδιαφέρον ερώτημα το οποίο ο Σ. Μπάρον-Κόεν αναγνωρίζει. Προτείνει ότι η κοινωνία πρέπει να έχει ενσυναίσθηση για εκείνους που τη στερούνται και ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να έχουν θεραπευτική αγωγή: μια δόση της ορμόνης οξυτοκίνη, για παράδειγμα, μπορεί να έχει καλό αποτέλεσμα. Το αν είναι σωστό να θεραπεύεται κάποιος για κάτι που δεν θεωρείται ακόμα αρρώστια, παραμένει αναπάντητο.

The Economist

SIMON BARON-COHEN

Zero Degrees of Empathy: A new theory of human cruelty

εκδ. Allen Lane, σελ. 190

ΠΗΓΗ

25 ερωτήσεις για να μάθετε από τα παιδιά σας “τι γίνεται” στο σχολείο!

πηγη

 Καθώς τα παιδιά μας μεγαλώνουν, θα πρέπει να δουλέψουμε όλο και πιο σκληρά για να έχουμε μια καλή επικοινωνία μαζί τους… αλλά σίγουρα αξίζει τον κόπο.

“Πώς ήταν στο σχολείο σήμερα;”
“Μια χαρά!.”

“Πώς πήγε το σχολείο σήμερα;”
“Καλά.”
“Μόνο καλά; Πες και κάτι ακόμη, τι κάνατε, πώς περάσατε!”
“Ε, τι άλλο να σου πω… καλά.” “Πώς να περάσουμε; Κανονικά…”

Αυτός ο διάλογος σας φαίνεται γνώριμος;

Αν όχι, είστε από τους “τυχερούς”. Πολλά παιδιά, με που με το γυρίζουν σπίτι διηγούνται με λεπτομέρειες ό,τι έκαναν στο σχολείο και πώς κύλησε η ημέρα τους.

Αν όμως σας θυμίζει κάτι, τότε μάλλον τα παιδιά σας είναι στην κατηγορία εκείνων που θεωρούν το σχολείο προσωπική τους υπόθεση και δε μοιράζονται λεπτομέρειες. Ή ίσως ο τρόπος που γίνεται αυτή η ερώτηση είναι τόσο γενικός και αόριστος, που πραγματικά δεν ξέρουν τι να πουν, ενώ θα ήταν πρόθυμα να το κάνουν!

Μια μητέρα εκπαιδευτικός, η Liz Evans,  αφού αρκετές φορές αντιμετώπισε μονολεκτικές απαντήσεις “καλά“, “μια χαρά” και άλλες παρόμοιες, αποφάσισε να κάνει μια λίστα με πιο ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες ερωτήσεις για το σχολείο. Ώστε να παρακινηθούν τα παιδιά της και να απαντήσουν τουλάχιστον με μια πλήρη πρόταση!

Η ιδέα ήταν με ευχάριστο τρόπο, τα παιδιά να της μεταφέρουν πληροφορίες, χωρίς να αισθάνονται ότι δίνουν αναφορά. Έτσι ώστε να μπορεί να μαθαίνει αυτά που θέλει για την καθημερινότητά τους, όταν εκείνη δεν είναι μαζί τους και να έχει μια ιδέα για το πώς σκέφτονται και αισθάνονται τα παιδιά της για το σχολείο. Έτσι, ξεκίνησε κάτι σαν παιχνίδι ερωτήσεων.

Η λίστα των ερωτήσεων για το παιχνίδι:

1. Ποιο ήταν το καλύτερο πράγμα που έγινε στο σχολείο σήμερα; (Ποιο ήταν το χειρότερο;)

2. Πες μου κάτι που σε έκανε σήμερα να γελάσεις.

3. Αν μπορούσες να διαλέξεις, ποιος θα ήθελες να καθόταν δίπλα σου στην τάξη; (Ποιος δε θα ήθελες να καθόταν μαζί σου με τίποτα; Γιατί;)

4. Ποιο σημείο (χώρος) του σχολείου είναι το καλύτερο;

5. Πες μου μια περίεργη λέξη που άκουσες σήμερα. (Ή κάτι περίεργο που είπε κάποιος).

6. Αν έπαιρνα τηλέφωνο τη δασκάλα σου απόψε, τι θα μου έλεγε για σένα;

7. Με ποιον τρόπο βοήθησες κάποιον σήμερα;

8. Με ποιον τρόπο σε βοήθησε κάποιος σήμερα;

9. Πες μου κάτι καινούργιο που έμαθες σήμερα.

10. Ποια στιγμή ήσουν πιο χαρούμενος σήμερα;

11. Ποια στιγμή βαρέθηκες πιο πολύ σήμερα;

12. Αν εμφανιζόταν ένα εξωγήινο διαστημόπλοιο στην τάξη σου για να πάρει κάποιον, ποιον θα ήθελες να πάρει; (Γιατί;)

13. Με ποιον θα ήθελες να παίξεις στο διάλειμμα που δεν έχεις ξαναπαίξει ποτέ μαζί του;

14. Πες μου κάτι καλό που έγινε σήμερα!

15. Ποια λέξη είπε πιο πολλές φορές η δασκάλα σου σήμερα;

16. Τι πιστεύεις ότι θα έπρεπε περισσότερο να κάνετε ή να μαθαίνετε στο σχολείο;

17. Τι θα έπρεπε να κάνετε ή να μαθαίνετε λιγότερο; Γιατί;

18. Σε ποιον μέσα στην τάξη σου πιστεύεις ότι θα μπορούσες να φερθείς καλύτερα;

19. Πού κυρίως παίζεις στα διαλείμματα;

20. Ποιος είναι ο πιο αστείος μέσα στην τάξη σου; Γιατί;

21. Τι σου άρεσε πιο πολύ στο κολατσιό σου;

22. Αν ήσουν εσύ ο δάσκαλος αύριο, τι θα έκανες;

23. Υπάρχει κάποιος στην τάξη που θα χρειαζόταν ένα «time-out»  (λίγο χρόνο εκτός ομάδας);

24. Αν μπορούσες να αλλάξεις θέση με κάποιον μέσα στην τάξη, με ποιον θα το έκανες; Γιατί;

25. Πες μου 3 διαφορετικές στιγμές που χρειάστηκε να χρησιμοποιήσεις το μολύβι σου σήμερα!

Ερωτήσεις όπως το "εξωγήινο διαστημόπλοιο" δίνουν στα παιδιά έναν διασκεδαστικό τρόπο να πουν χωρίς να φοβούνται, ποιον θα προτιμούσαν να μην έχουν στην τάξη τους και ανοίγουν ένα παράθυρο για συζήτηση, να ρωτήσουμε το λόγο και πιθανώς να αποκαλύψουμε θέματα που δεν γνωρίζαμε πριν.

Όπως είναι φανερό, η λίστα μπορεί να εμπλουτίζεται με ερωτήσεις και να μην τελειώσει ποτέ! Αυτό είναι σίγουρα καλό, για περισσότερες συζητήσεις!

Εκείνο που χρειάζεται είναι να προσπαθήσουμε να είμαστε κοντά στα παιδιά μας χωρίς κριτική, χωρίς (φανερό) έλεγχο, χωρίς κυνήγι και απόδοση ευθυνών. Ας γίνουμε λίγο πιο διακριτικοί, διασκεδαστικοί και ευχάριστοι. Μέσα από αυτή τη στάση μας είναι βέβαιο ότι έχουμε μόνο να κερδίσουμε τόσο εμείς, όσο τα παιδιά μας και η μεταξύ μας σχέση.

Αυτό το παιχνίδι των ερωτήσεων θα τα εξιτάρει και θα το αποζητούν από μόνα τους!

Οι απαντήσεις των παιδιών μπορεί να σας ξαφνιάσουν, να σας συγκινήσουν, να σας καταπλήξουν, ακόμα και να σας σοκάρουν!!! να είστε έτοιμοι!

Φροντίστε, όταν κάνετε τις ερωτήσεις, να κοιτάτε τα παιδιά στα μάτια, να μην ασχολείστε παράλληλα με κάτι άλλο και να μη ρίχνετε κλεφτές ματιές στο ρολόι, γιατί η προσπάθεια θα καταλήξει σε αποτυχία. Τα παιδιά θέλουν, αποζητούν, έχουν ανάγκη την προσοχή μας. Όπως και οι μεγάλοι άλλωστε…

Αν δείτε ότι δεν ανταποκρίνονται, μην τα παρατήσετε! Δοκιμάστε πάλι με άλλες πιο ενδιαφέρουσες ερωτήσεις και βρείτε την κατάλληλη στιγμή για να τις κάνετε. Ίσως λίγο πριν τον ύπνο, που είναι στιγμές χαλάρωσης, εξομολογήσεων, αγκαλιάς και φιλιών.

Προτρέψτε τα παιδιά, όπως εσείς τους κάνετε ερωτήσεις, να κάνουν κι εκείνα το ίδιο σε εσάς και να  βρουν αντίστοιχες ερωτήσεις να σας υποβάλλουν. Τα παιδιά άλλωστε, ίσως και οι μεγάλοι, ανοίγονται πιο εύκολα όταν εμείς κάνουμε την αρχή. Αν τους πούμε πώς πέρασε η δική μας μέρα, έχουμε περισσότερες πιθανότητες να μάθουμε για τη δική τους.

Τι λέτε; Θα δοκιμάσετε το παιχνίδι των ερωτήσεων; Και τι άλλες ερωτήσεις σκέφτεστε να προσθέσετε στη λίστα;

Πηγή: Huffington Post

Μετάφραση – Επιμέλεια: Δρ Ράνια Χιουρέα,

Σύμβουλος ΕΑΕ

ΠΗΓΗ

«Προβλήματα συμπεριφοράς και μάθησης σε εφήβους»

πηγη

Εξαιρετικό υλικό 43 σελίδες

Για να δείτε το υλικό πατήστε εδώ

Πώς να μάθετε στο παιδί να περιμένει… ενώ εκείνο θέλει κάτι ΤΩΡΑ!

πηγη

 

Τα παιδιά είναι από τη φύση τους ανυπόμονα και απαιτητικά, γιατί δεν αντιλαμβάνονται τον πραγματικό χρόνο και βάζουν πάνω απ' όλα τις επιθυμίες τους. Όμως το να μάθουν να τις συγκρατούν και να περιμένουν τη σειρά τους είναι κάτι που θα τους φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Δοκιμάστε τους τρόπους που ακολουθούν για να τους το διδάξετε!

1. Δώστε το καλό παράδειγμα. Τα παιδιά μαθαίνουν πάντα περισσότερα από τη συμπεριφορά παρά από τα λόγια των γονιών τους. Γι’ αυτό προσέξτε τι λέτε, πώς φέρεστε και τι εκφράζει η γλώσσα του σώματός σας στις περιστάσεις που χρειάζεται να δείξετε κι εσείς υπομονή, όπως για παράδειγμα όταν περιμένετε στην ουρά στην τράπεζα. Ή όταν είστε εγκλωβισμένοι με το αυτοκίνητο σε μποτιλιάρισμα -αντί να βρίζετε και να κορνάρετε, βάλτε χαλαρωτική μουσική και προσπαθήστε να ηρεμήσετε. Όταν δεν καταφέρνετε να δώσετε το καλό παράδειγμα, μην διστάσετε να εξηγήσετε στο παιδί για ποιο λόγο χάσατε την υπομονή σας, να ομολογήσετε ότι ήταν λάθος σας και να συζητήσετε μαζί του τι θα μπορούσατε να είχατε κάνει για να το αποφύγετε.

2. Βοηθήστε τα να κατανοήσουν τι ακριβώς τους συμβαίνει όταν είναι ανυπόμονα. Τα νήπια δεν έχουν πάντα την ικανότητα να εκφράσουν ό,τι νιώθουν κι αυτό τα κάνει να νιώθουν ακόμα πιο μπερδεμένα. Όταν βλέπετε ότι το παιδί δείχνει σημάδια ανυπομονησίας και εκνευρισμού, βοηθήστε το να καταλάβει γιατί νιώθει έτσι. Για παράδειγμα, όταν περιμένετε στον παιδίατρο για το εμβόλιο πείτε «ξέρω ότι θέλεις να φύγουμε από εδώ γρήγορα, όμως προηγούνται δύο άλλα παιδάκια και θα χρειαστεί να περιμένουμε λίγο ακόμα». Μην ξεχνάτε να επιδοκιμάζετε την προσπάθειά του («μπράβο σου που περιμένεις τόση ώρα χωρίς να γκρινιάζεις»). Και μόνο το γεγονός ότι δείχνετε να αντιλαμβάνεστε την προσπάθεια που καταβάλλει, θα κάνει το παιδί να θέλει να προσπαθήσει περισσότερο.

3. Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις. Μερικές φορές τα παιδιά απλά δεν μπορούν να περιμένουν τόσο όσο θα θέλαμε. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας ζουν στον… κόσμο της επιθυμίας και δεν μπορούν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.. Για παράδειγμα, ένα πιτσιρίκι που πεινάει δεν μπορεί να περιμένει μία ώρα για να φάει. Γι’ αυτό, αν το φαγητό αργεί πολύ ακόμα, αφήστε το να φάει μια φρυγανιά ή μια φέτα ψωμί. Γύρω στα πέντε μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα το χρόνο και να καταπιέζουν τις επιθυμίες τους ελέγχοντας τη συμπεριφορά τους.

4. Βοηθήστε το να εφεύρει τρόπους για να περνάει καλά περιμένοντας. Όταν στέκεστε μαζί στην ουρά του σούπερ μάρκετ, ρωτήστε το τι νομίζει ότι θα έκανε την αναμονή πιο ευχάριστη. Προτείνετε να παίξετε παιχνίδια του τύπου «βρες με 10 ερωτήσεις τι έχω βάλει στο μυαλό μου» ή «βρες γύρω σου ένα αντικείμενο που αρχίζει από ‘κ’» κ.λπ.

5. Χρησιμοποιήστε ένα ξυπνητήρι. Λέμε στο παιδί ότι θα πρέπει να περιμένει 5 λεπτά μέχρι να τελειώσουμε κάποια δουλειά και να του διαβάσουμε το βιβλίο του κι αυτό αρχίζει και γκρινιάξει ξανά πριν περάσουν 50 δευτερόλεπτα. Πολλές φορές αυτό συμβαίνει απλώς επειδή το παιδί δεν ξέρει πόσο ακριβώς διαρκούν τα πέντε λεπτά. Δοκιμάστε να ρυθμίσετε ένα ξυπνητήρι και να του εξηγήσετε ότι θα μπορείτε να ασχοληθείτε μαζί του όταν ακουστεί το «ντριιιν», ώστε να αποκτήσει μια εικόνα του τι σημαίνει «5 λεπτά»!

6. Γράψτε το στον παιδικό σταθμό. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει η ανάγκη να απασχολείται κάπου το παιδί μερικές ώρες της ημέρας, είναι χρήσιμο να πάει στον παιδικό σταθμό. Εκεί, θα μάθει να περιμένει τη σειρά του, να κάνει υπομονή, να ακολουθεί κανόνες και να δείχνει αυτοσυγκράτηση, δεξιότητες που θα του φανούν εξαιρετικά χρήσιμες στο νηπιαγωγείο και αργότερα.

7. Προετοιμάστε το. Όταν πρόκειται να βρεθείτε κάπου όπου θα χρειαστεί να περιμένετε για αρκετή ώρα, είναι σκόπιμο να προετοιμάσετε το παιδί από το σπίτι, ώστε να ξέρει τι θα συναντήσει εκεί αλλά και ότι θα πρέπει να κάνει υπομονή. Π.χ. όταν πάτε στο θέατρο, εξηγήστε του ότι η παράσταση δεν θα αρχίσει αμέσως μόλις καθίσετε στο κάθισμά σας, αλλά ότι θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να καθίσουν όλοι, να ετοιμαστούν οι ηθοποιοί κ.λπ. Τονίστε του ότι η αναμονή αξίζει τον κόπο, γιατί έτσι θα μπορούν να γίνουν όλα όσα πρέπει προκειμένου να απολαύσετε το όμορφο θέαμα που πρόκειται να παρακολουθήσετε.

Ζέτα Κωνσταντινίδου (σχολική ψυχολόγος)

ΠΗΓΗ