 |
| πηγη |
Μπορεί να είναι απογοητευτικό για τους γονείς όταν το παιδί τους συμπεριφέρεται άσχημα, αλλά μερικές φορές μπορεί να υπάρχει μια υποκείμενη αιτία, όπως η ΔΕΠΥ. Ένας ψυχολόγος εξηγεί πώς να διακρίνει κανείς τη διαφορά.
Αν και είναι φυσιολογικό τα παιδιά να μην συμπεριφέρονται σωστά από καιρό σε καιρό, αφήνοντας τους γονείς να αισθάνονται άγχος, απογοήτευση ή έλλειψη σεβασμού, μερικές φορές μπορεί να υπάρχει ένας βαθύτερος λόγος.
Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας ή ΔΕΠΥ είναι μια κατάσταση που επηρεάζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων και μπορεί να είναι δύσκολο για τους γονείς να γνωρίζουν εάν το παιδί τους ανήκει στο 5% των παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο που την έχουν, σύμφωνα με τη φιλανθρωπική οργάνωση ADHD UK.
Ο Οκτώβριος είναι ο Μήνας Ευαισθητοποίησης για τη ΔΕΠΥ, σύμφωνα και με την ADHD Hellas, και στοχεύει να ενημερώσει τους ανθρώπους για τα θέματα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με τη διαταραχή.
Μελέτες έχουν υπογραμμίσει ότι εξακολουθεί να υπάρχει έντονη ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση και καλύτερη αναγνώριση, ειδικά καθώς η ΔΕΠΥ συχνά συνδέεται στερεοτυπικά με «διασπαστική» και «άτακτη» συμπεριφορά. Ωστόσο, είναι πολύ πιο περίπλοκο από αυτό.
Σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί έχει ΔΕΠΥ
Αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ του αν το παιδί απλώς συμπεριφέρεται άσχημα ή έχει ΔΕΠΥ. Ο Δρ Seb Thompson, κλινικός ψυχολόγος στο Cygnet Health Care εξηγεί στη Mirror: «Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας είναι μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση που επηρεάζει την προσοχή κάποιου, τα επίπεδα υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας».
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, κάποιος που έχει ΔΕΠΥ τείνει να αντιμετωπίζει προβλήματα με την προσοχή, την υπερκινητικότητα και την παρορμητικότητά του -αλλά όχι απαραίτητα όλα μαζί. Μπορεί να είναι δύσκολο τα συμπτώματα να γίνουν αντιληπτά, ειδικά καθώς κανένα παιδί δεν έχει τέλεια συγκέντρωση όλη την ώρα και πολλά παιδιά μπορεί να έχουν παρορμητικές στιγμές.
Ένας τύπος συμπεριφοράς που θα μπορούσε να αποτελεί σήμα ΔΕΠΥ είναι η ταραχή. «Οι δυσκολίες υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την αδυναμία να καθίσει κάποιος ακίνητος χωρίς ταραχή, την υπερβολική ανησυχία», εξηγεί ο Δρ. Thompson και προσθέτει:
«Επιπλέον, τη σιωπή ως άβολη κατάσταση, τη δυσκολία να ασχοληθεί με κάτι αθόρυβα, τις δυσκολίες στην ανάληψη εργασιών κατά σειρά, την παρόρμηση στον λόγο ή στην πράξη χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες, καθώς και την τάση να μην εξετάζει τους κινδύνους της συμπεριφοράς».
Ένα άλλο σημάδι θα μπορούσε να είναι ότι το παιδί συχνά ξεχνιέται και χάνει εύκολα πράγματα. Εάν συχνά τοποθετούν λάθος ή χάνουν αντικείμενα, αποσπώνται εύκολα, δείχνουν να ονειροπολούν και δυσκολεύονται να θυμηθούν να κάνουν εργασίες και να ακολουθήσουν οδηγίες, μπορεί να συνδέεται με ΔΕΠΥ.
«Κάθε παιδί με ΔΕΠΥ πιθανότατα θα παλεύει με ένα μοναδικό σύνολο δυσκολιών», εξηγεί η Γεωργία Χρονάκη, ανώτερη λέκτορας αναπτυξιακής νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Central Lancashire. και προσθέτει: «Για παράδειγμα, ένα παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να δώσει προσοχή στην τάξη, ένα άλλο μπορεί να δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα συναισθήματά του».
Είναι πολύ δύσκολο για αυτά τα παιδιά να μείνουν ακίνητα και ήσυχα. Μπορεί να είναι ένα στερεότυπο, αλλά η ανεξέλεγκτη αναταραχή μπορεί να είναι ένας δείκτης πιθανής ΔΕΠΥ.
Γενικές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει το παιδί με ΔΕΠΥ
Εάν μπορείτε να καταλάβετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται γενικά, θα μπορούσε να είναι ένας μεγάλος δείκτης. Μπορεί να είναι απογοητευτικό να το βλέπεις ως γονιός, αλλά η ΔΕΠΥ θα μπορούσε να είναι ένας υποκείμενος λόγος, σύμφωνα με τον Δρ. Thompson.
«Φανταστείτε ότι θέλετε πραγματικά να δώσετε προσοχή σε μια συζήτηση που συμβαίνει αλλά ο εγκέφαλός σας δεν σας αφήνει. Ότι θέλετε να εστιάσετε στην εργασία σας, αλλά και πάλι ο εγκέφαλος δεν το επιτρέπει. Ότι θέλετε να καθίσετε και να παρακολουθήσετε τηλεόραση ή να καθίσετε να φάτε ένα γεύμα και να χαλαρώστε αλλά δε μπορείτε. Ο κόσμος μπορεί να είναι ένα πολύ απογοητευτικός για τους νέους με ΔΕΠΥ, ιδιαίτερα αν δεν καταλαβαίνουν γιατί ο εγκέφαλός τους λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργεί», σημειώνει.
Ένα παιδί που φαίνεται πεσμένο ή καταθλιπτικό ή έχει άγχος ή χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί επίσης να παλεύει με τη ΔΕΠΥ. Ο Δρ. Thompson είπε: «Οι νέοι που απογοητεύονται από τις δυσκολίες τους μπορεί να σταματήσουν να προσπαθούν στο σχολείο ή να χάσουν το ενδιαφέρον τους για τα χόμπι τους επειδή δεν μπορούν να διατηρήσουν την απαραίτητη προσοχή για να συμμετάσχουν».
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό, οπότε αυτό που είναι φυσιολογικό για ένα παιδί, μπορεί να μην είναι για ένα άλλο.
Σύμφωνα με το NHS, πολλά παιδιά περνούν από φάσεις όπου είναι ανήσυχα ή απρόσεκτα. Ο οργανισμός υγείας της Βρετανίας λέει ότι αυτό είναι συχνά απολύτως φυσιολογικό και δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουν ΔΕΠΥ. Ωστόσο, εάν ανησυχείτε, θα μπορούσατε να συζητήσετε με τον δάσκαλο του παιδιού σας ή έναν γιατρό, εάν πιστεύετε ότι συμπεριφέρεται διαφορετικά από τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας του.