Αναγνώριση δυσλεξίας στα πρώτα σχολικά χρόνια: Καθοδηγητικός οδηγός για δασκάλους

ΠΗΓΗ

 

Πώς να αναγνωρίζετε και να στηρίζετε τους μαθητές με δυσλεξία μέσα στην τάξη, προλαμβάνοντας τις μαθησιακές δυσκολίες

Ένα παιδί που δυσκολεύεται στην ανάγνωση, στη γραφή ή στα μαθηματικά, ένα παιδί που δεν προοδεύει όπως τα άλλα παιδιά ή και καθόλου, κάνει τους εκπαιδευτικούς να αναρωτιούνται τι τρέχει. Πολλοί πιστεύουν ότι απλά θα βελτιωθεί με τον καιρό, αλλά τελικά δεν υπάρχει ουσιαστική αλλαγή και κάποιες φορές μάλιστα γίνεται το αντίθετο. Πώς θα αναγνωρίσετε τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μέσα στην τάξη; Ποιά είναι τα σημάδια της δυσλεξίας στα παιδιά Δημοτικού;

Γενικά

- Αργός ρυθμός στην προφορική ή/και γραπτή έκφραση

- Έλλειψη συγκέντρωσης

- Δυσκολία στην εκτέλεση οδηγιών

- Κακή μνήμη

Γραφή

- Φτωχή γραπτή έκφραση- συνήθως μάλιστα χειρότερη από τον προφορικό λόγο

-Οι εργασίες είναι ακατάστατες, με επαναλαμβανόμενες λέξεις, ελλειπή δομή, εκτός θέματος

- Σύγχυση γραμμάτων

- Άσχημα - δυσνόητα γράμματα

- Δυσκολία στο συλλαβισμό

- Αναγραμματισμοί λέξεων

- Λάθος κράτημα του μολυβιού

- Πολλά ορθογραφικά λάθη

- Έλλειψη σημείων στίξης

Ανάγνωση

- Αργή και μονότονη ανάγνωση

- Δυσκολία ανάγνωσης λέξεων με περισσότερες από δύο συλλαβές

- Δυσκολία στα δίψηφα και τρίψηφα

- Άρνηση και αποφυγή διαβάσματος, ειδικά δυνατά μέσα στην τάξη

- Παραλείπει ή προσθέτει λέξεις

- Χάνει τη σειρά διαβάσματος στο κείμενο

- Δυσκολία στην εύρεση των σημαντικότερων σημείων ενός κειμένου

- Δυσκολία στην κατανόηση και αφήγηση ενός κειμένου

Μαθηματικά

- Δυσκολία στη σειρά των αριθμών

-Δυσκολία στη διάκριση δεκάδων, μονάδων κλπ

- Σύγχυση μαθηματικών συμβόλων + - χ :

- Δυσκολία στην εκμάθηση με σειρά, π.χ. τους μήνες, τις μέρες,  το αλφάβητο

Ώρα

- Δυσκολία στην εκμάθηση της ώρας

- Έλλειψη κατανόησης και επίγνωσης του χρόνου

- Έλλειψη προσωπικής οργάνωσης

- Δεν θυμάται την ημερομηνία, τους μήνες, τις εποχές

- Δυσκολία με τις έννοιες χτες, σήμερα, αύριο

Ικανότητες

- Δυσκολίες στη λεπτή κινητικότητα

- Περιορισμένη κατανόηση της μη λεκτικής επικοινωνίας

- Σύγχυση χωρικού προσανατολισμού π.χ. δεξιά - αριστερά

- Γράφει και με τα δύο χέρια

- Οι επιδόσεις είναι πολύ διαφορετικές από μέρα σε μέρα

ΣΥΝΕΧΕΙΑ 

ΠΗΓΗ 

Δυσλεξία: Μύθοι και αλήθειες που πρέπει να γνωρίζεις

ΠΗΓΗ

 

Παρότι η επιστήμη έχει προχωρήσει και γνωρίζουμε πλέον αρκετά γι’ αυτήν, εξακολουθούν να κυκλοφορούν μύθοι και στερεοτυπικές αντιλήψεις που δυσκολεύουν την κατανόηση της.

Παλαιότερα, όταν ακούγαμε ότι κάποιος συμμαθητής είχε δυσλεξία, συχνά το θεωρούσαμε πρόβλημα. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή διαφορά που επηρεάζει κυρίως την ανάγνωση και τη γραφή, αλλά και άλλες δεξιότητες, όπως η συγκέντρωση και η οργάνωση. Τα σημάδια της μπορεί να περιλαμβάνουν αργό διάβασμα, συχνή λησμονιά λέξεων ή μπέρδεμα γραμμάτων, όμως κάθε άτομο βιώνει τη δυσλεξία με τον δικό του τρόπο.

Ακολουθούν οι πιο συνηθισμένοι μύθοι γύρω από τη δυσλεξία και η αλήθεια που τους καταρρίπτει, σύμφωνα με τη Βρετανική Ένωση Δυσλεξίας:

Μύθος 1: Οι δυσλεκτικοί διαβάζουν ανάποδα

Η δυσλεξία δεν σημαίνει ότι κάποιος διαβάζει ανάποδα. Πρόκειται για μια διαφορά στον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες, γεγονός που κάνει την αποκωδικοποίηση των λέξεων πιο δύσκολη. Παρότι η ανάγνωση μπορεί να είναι πιο αργή ή δύσκολη, τα άτομα με δυσλεξία μπορούν να διαβάσουν κανονικά, απλώς με διαφορετικό ρυθμό και τρόπο.

Μύθος 2: Ξεπερνιέται με προσπάθεια ή εντατική δουλειά

Η δυσλεξία δεν θεραπεύεται και δεν φεύγει με την ηλικία. Αν και η σωστή υποστήριξη μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα, οι δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή συχνά παραμένουν. Οι γενετικοί παράγοντες παίζουν μεγάλο ρόλο, οπότε το να ζητάει κανείς από ένα δυσλεκτικό άτομο να προσπαθήσει περισσότερο είναι άδικο και υπονομεύει την αυτοπεποίθησή του.

Μύθος 3: Εμποδίζει την επαγγελματική επιτυχία

Η δυσλεξία δεν σχετίζεται με τη νοημοσύνη ούτε καθορίζει την επαγγελματική πορεία κάποιου. Πολλοί επιτυχημένοι άνθρωποι είναι δυσλεκτικοί, μεταξύ αυτών η Jennifer Aniston, ο Lewis Hamilton και ο Jamie Oliver. Η δυσλεξία μάλιστα χαρίζει συχνά δημιουργικότητα, διαφορετικό τρόπο σκέψης και ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, χαρακτηριστικά που εκτιμούν ιδιαίτερα οι εργοδότες.

Μύθος 4: Είναι σπάνια

Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 10 ανθρώπους στον κόσμο έχει δυσλεξία, δηλαδή σχεδόν 780 εκατομμύρια άτομα. Πολλοί μπορεί να μην το γνωρίζουν, καθώς τα συμπτώματα δεν είναι πάντα εμφανή ή δεν ταιριάζουν με το στερεότυπο της δυσκολίας στην ανάγνωση. Το σίγουρο είναι ότι δεν πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση.

Μύθος 5: Η δυσλεξία δεν υπάρχει

Η δυσλεξία είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι, όπως η φωνολογική δυσλεξία (δυσκολία στους ήχους των γραμμάτων) και αυτή της γρήγορης ονομασίας (δυσκολία στην ταχύτητα αναγνώρισης γραμμάτων ή αριθμών). Η διάγνωση γίνεται με ειδική αξιολόγηση από αναπτυξιολόγο. Δεν συνδέεται με τον αυτισμό ή τη ΔΕΠΥ, αλλά μπορεί να συνυπάρχει με άλλες μαθησιακές δυσκολίες.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ 

ΠΗΓΗ 

ΚΕΔΑΣΥ: Πώς να κάνετε αίτηση για αξιολόγηση μαθησιακών δυσκολιών

ΠΗΓΗ

 

Το ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρο Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης) είναι μια δημόσια υπηρεσία στην Ελλάδα που λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Σκοπός του είναι να παρέχει υποστήριξη σε μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές, συναισθηματικές ή άλλες δυσκολίες, καθώς και να ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ σχολείων, γονέων και ειδικών.

Υπάρχουν ΚΕΔΑΣΥ σε κάθε περιφερειακή ενότητα της Ελλάδας, ώστε να εξυπηρετούν μαθητές από όλες τις σχολικές μονάδες της περιοχής.

Ποιοι μαθητές απευθύνονται στο ΚΕΔΑΣΥ;

Μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (π.χ. δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσγραφία).
Μαθητές με αναπηρίες (π.χ. προβλήματα όρασης, ακοής ή κινητικές δυσκολίες).
Μαθητές με αναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. αυτισμό).
Μαθητές που παρουσιάζουν ψυχοκοινωνικές δυσκολίες ή προβλήματα συμπεριφοράς.

Τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. διενεργούν ατομικές αξιολογήσεις και εκδίδουν αξιολογικές εκθέσεις στις εξής περιπτώσεις:

α) Ύστερα από αίτημα των γονέων ή κηδεμόνων προς το ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., με την επιφύλαξη της παρ. 9 του άρθρου 17. Στην περίπτωση αυτή, το ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. συνεργάζεται με τη σχολική μονάδα.

β) Ύστερα από τεκμηριωμένη εισήγηση του συλλόγου διδασκόντων της σχολικής μονάδας.

γ) Όταν διαπιστώνεται σχετική ανάγκη από τις δράσεις διερεύνησης εκπαιδευτικών και ψυχοκοινωνικών αναγκών.

Η αίτηση για αξιολόγηση μαθησιακών δυσκολιών από το ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης) είναι μια διαδικασία που στοχεύει στην παροχή εξειδικευμένης υποστήριξης σε μαθητές που αντιμετωπίζουν εκπαιδευτικές ή μαθησιακές προκλήσεις.

Αναλυτικός οδηγός για την αίτηση

Προετοιμασία πριν την αίτηση

Επικοινωνήστε με τον/την εκπαιδευτικό του μαθητή: Συζητήστε με τους δασκάλους/καθηγητές για να διαπιστώσετε αν παρατηρούν δυσκολίες στις επιδόσεις ή τη συμπεριφορά του παιδιού.

Συμβουλευτείτε τον διευθυντή της σχολικής μονάδας: Ο/Η διευθυντής/ρια μπορεί να σας ενημερώσει για τη διαδικασία παραπομπής στο ΚΕΔΑΣΥ.

Μιλήστε με τον Ειδικό Εκπαιδευτικό Υπεύθυνο (ΕΕΠ): Εάν το σχολείο έχει ΕΕΠ ή σχολικό ψυχολόγο, μπορείτε να τους ζητήσετε καθοδήγηση.

Συγκέντρωση απαραίτητων εγγράφων

Για να υποβάλετε την αίτηση στο ΚΕΔΑΣΥ, θα χρειαστείτε:

Αίτηση γονέα/κηδεμόνα: Υπάρχει τυποποιημένο έντυπο αίτησης που μπορείτε να προμηθευτείτε από το σχολείο ή το ΚΕΔΑΣΥ.

Βεβαίωση από το σχολείο: Περιγράφει τη φύση των δυσκολιών του μαθητή και τις παρεμβάσεις που έχουν ήδη επιχειρηθεί.

Πρόσφατος έλεγχος προόδου: Αντίγραφο του βιβλίου προόδου ή άλλες αξιολογήσεις του μαθητή.

Ιατρικά πιστοποιητικά (αν απαιτούνται): Αν υποψιάζεστε κάποια συγκεκριμένη δυσκολία (π.χ., δυσλεξία), ίσως χρειαστούν συμπληρωματικά πιστοποιητικά από παιδίατρο, νευρολόγο ή άλλον ειδικό.

Υποβολή αίτησης στο ΚΕΔΑΣΥ

Καταθέστε την αίτηση: Η αίτηση γίνεται από τον γονέα/κηδεμόνα στο αρμόδιο ΚΕΔΑΣΥ της περιοχής σας.

Υποβολή ηλεκτρονικά ή διά ζώσης: Επικοινωνήστε με το ΚΕΔΑΣΥ για να μάθετε αν μπορείτε να κάνετε την αίτηση ηλεκτρονικά ή αν χρειάζεται φυσική παρουσία.

Έγγραφα ταυτοποίησης: Θα χρειαστείτε την ταυτότητά σας και την ταυτότητα του παιδιού (αν υπάρχει).

Αξιολόγηση από το ΚΕΔΑΣΥ

Μετά την υποβολή της αίτησης:

Ειδοποίηση: Θα σας καλέσουν για να ορίσετε ραντεβού αξιολόγησης. Η αξιολόγηση γίνεται από διεπιστημονική ομάδα (ψυχολόγος, ειδικός παιδαγωγός, κοινωνικός λειτουργός κ.λπ.).

Συνέντευξη με γονείς: Θα σας ζητηθεί να δώσετε πληροφορίες για το παιδί, το οικογενειακό περιβάλλον και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Αξιολόγηση μαθητή: Το παιδί υποβάλλεται σε ειδικές δοκιμασίες για να διαπιστωθούν οι δυσκολίες του.

Έκδοση γνωμάτευσης

Γνωμάτευση: Μετά την αξιολόγηση, το ΚΕΔΑΣΥ εκδίδει γραπτή γνωμάτευση που περιλαμβάνει:
Τη φύση των μαθησιακών δυσκολιών.
Συστάσεις για εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και υποστήριξη.
Παρακολούθηση από το σχολείο: Το σχολείο λαμβάνει αντίγραφο της γνωμάτευσης και εφαρμόζει τις συστάσεις (π.χ., παράλληλη στήριξη, τροποποιημένο πρόγραμμα).

Υποστήριξη μετά τη γνωμάτευση

Συνεργασία με το σχολείο: Συζητήστε με τους εκπαιδευτικούς και το ειδικό προσωπικό για την εφαρμογή της γνωμάτευσης.

Παρακολούθηση από ειδικούς: Αν χρειάζεται, προγραμματίστε συνεδρίες με λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές ή άλλους ειδικούς.

Χρήσιμες συμβουλές

Ενημερωθείτε για τα δικαιώματα σας: Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δικαιούνται εξατομικευμένη υποστήριξη σύμφωνα με τη νομοθεσία.

Υπομονή: Η διαδικασία μπορεί να χρειαστεί χρόνο, αλλά η υποστήριξη που θα λάβει το παιδί σας αξίζει την αναμονή.
Εάν χρειαστείτε βοήθεια, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το ΚΕΔΑΣΥ της περιοχής σας για περισσότερες πληροφορίες.

Το ΚΕΔΑΣΥ παίζει καθοριστικό ρόλο στην ισότιμη πρόσβαση όλων των μαθητών στην εκπαίδευση. Μέσα από την παρέμβαση και την υποστήριξή του, εξασφαλίζει ότι κάθε παιδί λαμβάνει τη βοήθεια που χρειάζεται για να προοδεύσει στο σχολείο και στην κοινωνία.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ 

ΠΗΓΗ