Οριοθέτηση σε Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας

 

πηγη

Οι ηλικίες 0-6 χρόνων είναι οι πιο καθοριστικές στη δημιουργία της προσωπικότητας του παιδιού, μπαίνουν οι βάσεις για το χαρακτήρα, τις σχέσεις και τις συμπεριφορές που θα αναπτύξει ως μεγαλύτερο παιδί, ως έφηβος και στη συνέχεια ως ενήλικας.

Είναι επίσης συχνά οι πιο δύσκολες περίοδοι για τους γονείς γιατί καλούνται να καλύψουν πολλές ανάγκες των παιδιών, αφού εκτός από συναισθηματικά, αναπτύσσονται παράλληλα σωματικά και διανοητικά, ενώ όλα γίνονται με γρήγορους ρυθμούς. Κατά τις ηλικίες αυτές οι γονείς (ή οι κύριοι φροντιστές) αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα καθορισμού της προσωπικότητας του παιδιού.

Αποτελεί μεγάλη πρόκληση, είναι δύσκολο το έργο ενός γονιού που μεγαλώνει παιδιά προσχολικής ηλικίας, ειδικά όταν εργάζεται πολλές ώρες, μεγαλώνει και άλλα παιδιά παράλληλα και αν αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, επαγγελματικά, οικονομικά, συζυγικά ή άλλα προσωπικά προβλήματα. Για το λόγο αυτό, ο «χρυσός κανόνας» είναι ότι ένας ευτυχισμένος και ψυχικά υγιής γονιός μεγαλώνει ευτυχισμένα και ψυχικά υγιή παιδιά.

 

Ανάγκες και Αναπτυξιακά Ζητήματα

Οι βασικές ψυχολογικές ανάγκες των παιδιών από τους φροντιστές τους είναι: φροντίδα, ενδιαφέρον, ασφάλεια, τρυφερότητα, επικοινωνία, σεβασμός, κατανόηση, ελαστικότητα και προσαρμοστικότητα. Ειδικά με τα μικρά παιδιά, το μόνο που μπορεί πολλές φορές να κάνει ένας γονιός είναι αρκετή υπομονή, αφού, λόγω της γνωστικής και λεκτικής τους ανάπτυξης, δεν είναι το ίδιο εύκολο να τους εξηγήσεις κάποια πράγματα και να συζητήσεις μαζί τους όπως με μεγαλύτερα παιδιά.

Στις ηλικίες 2-4 ετών το κύριο αναπτυξιακό θέμα που αντιμετωπίζει ένα παιδί είναι η αναζήτηση αυτονομίας. Τα περισσότερα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες μαθαίνουν να τρώνε και να πηγαίνουν στην τουαλέτα μόνα τους, ενώ αντιδρούν συχνά στις υποδείξεις των γονιών τους και θέλουν να κάνουν τα πράγματα με το δικό τους τρόπο. Αυτές οι συμπεριφορές οδήγησαν πολλούς επιστήμονες στο να αποκαλέσουν αυτή την περίοδο τα «φρικτά δυάρια» (terrible twos), ενώ την παραλληλίζουν συχνά με την εφηβεία, όπου κυριαρχούν τα ίδια αναπτυξιακά ζητήματα, εκδηλωνόμενα βέβαια με διαφορετικούς τρόπους.

Στις ηλικίες 3-6 κυριαρχούν 2 αναπτυξιακά ζητήματα: Ταύτιση και ανάπτυξη ισορροπίας μεταξύ πρωτοβουλίας και ενοχής.  Η οριοθέτηση, όπως θα δούμε στη συνέχεια, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών αυτής της ηλικίας.

 

Ταύτιση

Τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες, ανάλογα με τα ερεθίσματα που λαμβάνουν, ταυτίζονται, δηλαδή υιοθετούν τα χαρακτηριστικά, απόψεις, αξίες, αντιλήψεις και συμπεριφορές των άλλων, μιμούνται τα άτομα στο περιβάλλον τους.  Συνήθως το πρότυπο ενός παιδιού σε αυτές τις ηλικίες είναι ο γονιός του ίδιου φύλου, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι δε μιμούνται καθόλου και άλλα μέλη της οικογένειας ή του άμεσου περιβάλλοντός τους.

 

Όρια

Τα όρια δε συνδέονται απαραίτητα με αυστηρότητα, πειθαρχία και τιμωρία.  Είναι οι λογικοί κανόνες που τίθενται για την προστασία, ασφάλεια και υγεία τόσο των παιδιών, όσο και των άλλων.

Τα όρια είναι απαραίτητα για να νιώθει ένα παιδί ασφάλεια, σταθερότητα και προστασία από τους γονείς και το περιβάλλον του.  Μαθαίνει τι είναι ασφαλές και αποδεκτό για το ίδιο και τους άλλους, ενώ διδάσκεται έτσι και την αποδοχή κανόνων και ορίων.  Αυτό θα το βοηθήσει ως ενήλικα να προσαρμοστεί στην κοινωνία, να μάθει να βάζει τα δικά του όρια στους άλλους, να διεκδικεί τα δικαιώματα του, ενώ παράλληλα να σέβεται τα δικαιώματα και τα όρια των άλλων (π.χ. τους νόμους αλλά και τα όρια στις διαπροσωπικές σχέσεις).  Ένα παιδί που οριοθετείται μαθαίνει επίσης τον αυτοέλεγχο, να οριοθετεί δηλαδή μετά και το ίδιο τον εαυτό του και να μην παρασύρεται από τις παρορμήσεις του (επιθετικές, σεξουαλικές, αυτοκαταστροφικές ή άλλες).

Σε μικρές ηλικίες τα όρια και οι κανόνες πρέπει να εξηγούνται όσο το δυνατό πιο απλά και ξεκάθαρα και να επαναλαμβάνονται όταν χρειάζεται.  Πρέπει επίσης οι γονείς να συμφωνούν όσο το δυνατό μεταξύ τους στην οριοθέτηση των παιδιών τους και οι κανόνες τους να είναι όσο το δυνατό ξεκάθαροι, σταθεροί και συγκεκριμένοι, ώστε να μην προκαλείται σύγχυση στα παιδιά.  Καλό είναι οι γονείς να χρησιμοποιούν τη λογική για τον καθορισμό τους και όχι ταμπού.

Οι εκδικητικές πράξεις και η βία οποιουδήποτε είδους δεν αποτελούν οριοθέτηση.  Αντίθετα, αποτελούν απλά εκτόνωση και εκδήλωση της έλλειψης ορίων από τον ίδιο τον γονέα (αυτοελέγχου), που με τέτοιες πράξεις τελικά διδάσκει το αντίθετο από αυτό που υποτίθεται επιδιώκει.  Δε μπορείς να διδάξεις στο παιδί τον αυτοέλεγχο μέσα από τη δική σου απώλεια αυτοελέγχου.  Γονείς που σέβονται τον εαυτό τους, τα παιδιά τους και ο ένας τον άλλο, καθώς και την κοινωνία, παράγουν ευκολότερα παιδιά με όρια.

 

Πρωτοβουλία έναντι Ενοχής

Τα παιδιά αναπτύσσουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται τι θεωρείται καλό ή κακό, σωστό ή λάθος, ανάλογα με το παράδειγμα των γονέων και άλλων φροντιστών τους (παρακολουθώντας τη δική τους συμπεριφορά), αλλά και μέσω των αντιδράσεων που έχουν οι γονείς και άλλοι φροντιστές απέναντι στη συμπεριφορά τους.

Παράλληλα, έχουν ανάγκη να παίρνουν πρωτοβουλίες δοκιμάζοντας διάφορες δραστηριότητες και συμπεριφορές, να έχουν μια αίσθηση σκοπού και να λαμβάνουν δράση προς επίτευξη στόχων που τα ίδια θέτουν.

Η επιτυχής επίλυση του ζητήματος εξαρτάται από το κατά πόσο ένα παιδί θα μάθει τελικά να θέτει στόχους και να παίρνει πρωτοβουλίες που να του προσφέρουν ευχαρίστηση, έχοντας παράλληλα τους απαραίτητους ηθικούς φραγμούς, για παράδειγμα θα μπορεί να ακούσει μουσική το μεσημέρι αν θέλει, αλλά θα το κάνει χαμηλόφωνα γιατί μπορεί να ενοχλεί άλλα μέλη της οικογένειας ή της γειτονιάς που θέλουν να κοιμηθούν.

 

Αυστηρότητα, Απουσία Ορίων και Ισορροπία

Τα παιδιά των οποίων οι γονείς είναι πολύ αυστηροί γίνονται συχνά ενήλικες χωρίς αυθορμητισμό, διστακτικοί να πάρουν πρωτοβουλίες, αναποφάσιστοι, αυτο-καταπιεζόμενοι, γεμάτοι ενοχές, με χαμηλή αυτοεκτίμηση, ενώ υποφέρουν συχνά από ψυχοσωματικές ασθένειες, σεξουαλική ανικανότητα και αδυναμία να ευχαριστηθούν τη ζωή.

Αντίθετα, τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς ικανοποιητικά / σωστά όρια, τείνουν να συμπεριφέρονται παρορμητικά, με μειωμένο σεβασμό των ορίων των άλλων και της κοινωνίας.  Μπορεί να έχουν επίσης χαμηλή αυτοεικόνα, αλλά και αυτοέλεγχο, ώστε να γίνουν ευκολότεροι στόχοι εκμετάλλευσης αλλά και να εκδηλώσουν παραβατικές συμπεριφορές.

Για να επιτευχθεί μια ισορροπία μεταξύ ελευθερίας και περιορισμών, οι γονείς χρειάζεται να δίνουν ευκαιρίες στα παιδιά τους να κάνουν πράγματα από μόνα τους, να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους και να παίρνουν πρωτοβουλίες, ενώ τα προστατεύουν με την καθοδήγηση τους και σταθερά όρια.  Σε τομείς που δεν τίθενται ζητήματα υγείας, ασφάλειας και ηθικής, πρέπει να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού να έχει τις δικές του προτιμήσεις και προσωπικότητα, π.χ. επιλογές στη διατροφή, στο ντύσιμο, στους φίλους, στις δραστηριότητες και άλλα, και να μην επιμένουν στη δική τους άποψη.  Έτσι, τα παιδιά θα μπορέσουν να γίνουν υπεύθυνα άτομα που να απολαμβάνουν παράλληλα τη ζωή.

 

Επιβράβευση (αμοιβή) και Τιμωρία ως Μέθοδοι Ελέγχου της Συμπεριφοράς των Παιδιών

Ως αμοιβή ή επιβράβευση θεωρούμε κάθε τι που βιώνεται ως θετικό από το παιδί, π.χ. γλυκό, παιχνίδι, βόλτα, έπαινος.  Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη μας ότι ακόμα και μια αρνητική σημασία από το γονιό σε μια αρνητική συμπεριφορά του παιδιού μπορεί να εκληφθεί ως αμοιβή, αφού η σημασία είναι κάτι θετικό.  Για το λόγο αυτό, αν για παράδειγμα το παιδί μας ενοχλεί ενώ συζητούμε με άλλον ενήλικα και διακόψουμε για να του βάλουμε τις φωνές, αυτή η αρνητική σημασία βιώνεται περισσότερο ως επιβράβευση για το παιδί παρά ως τιμωρία, επειδή αυτό που ήθελε πραγματικά ήταν η σημασία και την παίρνει, έστω και με αυτό τον τρόπο!

Ως τιμωρία θεωρούμε κάθε τι που βιώνεται ως αρνητικό από το παιδί.  Φωνές, απόσυρση προνομίου ή στέρηση άλλου πράγματος που αρέσει στο παιδί.  ´Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε υπόψη μας ότι όλα αυτά μπορεί να είναι σχετικά, π.χ. η τιμωρία σε ένα δωμάτιο γεμάτο παιχνίδια μπορεί να λειτουργήσει ως αμοιβή για το παιδί παρά ως τιμωρία.

Στόχος της αμοιβής είναι να ενισχύσει την επιθυμητή συμπεριφορά, ώστε να γίνεται πιο συχνά, ενώ στόχος της τιμωρίας είναι να αποδυναμώσει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά, ώστε να μειωθεί ή να σταματήσει.  Υπάρχει θετική και αρνητική αμοιβή και τιμωρία. Αυτό δε σημαίνει σωστή και λάθος, οι έννοιες αναφέρονται σε + και -, δηλαδή κατά πόσο στη συμπεριφορά του παιδιού προστίθεται ή αφαιρείται κάτι, ως αντίδραση από το γονιό.

Θετική Αμοιβή = δίνεται κάτι στο παιδί που του αρέσει

Αρνητική Αμοιβή = αφαιρείται από το παιδί κάτι που το ενοχλεί

Θετική Τιμωρία = δίνεται κάτι στο παιδί που το ενοχλεί

Αρνητική Τιμωρία = αφαιρείται από το παιδί κάτι που του αρέσει

 

Τιμωρία ή Επιβράβευση;  Αντιμετώπιση Αρνητικών Συμπεριφορών στα Παιδιά

Η θετική (υπό την έννοια που εξηγήθηκε πιο πάνω) τιμωρία ιδιαίτερα, είναι καλό να αποφεύγεται γιατί συνήθως εκλαμβάνεται ως εκδίκηση από τα παιδιά, με αποτέλεσμα να νιώθουν μειωμένα, ανεπιθύμητα, αδικημένα και να αντιδρούν επιθετικά ή παθητικά. Μπορεί επίσης μακροπρόθεσμα να έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις στο ψυχισμό τους, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, κατάθλιψη και άλλα.

Είναι αποδεδειγμένα καλύτερα ως γενική τακτική να προσπαθούμε να επιβραβεύουμε περισσότερο τις θετικές συμπεριφορές του παιδιού παρά να τιμωρούμε τις αρνητικές.  Η ανάγκη κάθε παιδιού να ευχαριστεί τους γονείς του είναι έμφυτη, καθώς από αυτούς εξαρτάται η επιβίωση, η ευημερία και η αυτοεκτίμηση του.  Αν ένα παιδί δείχνει να αδιαφορεί συστηματικά για τις αντιδράσεις τους, αυτό είναι ένδειξη είτε αναπτυξιακού προβλήματος, είτε ότι η σχέση γονέα – παιδιού είναι δυσλειτουργική και χρειάζεταιπαρέμβαση.  Ένα παιδί γενικά που παίρνει επιβράβευση θα προσπαθεί να δίνει συχνά στους γονείς του λόγους να το επιβραβεύσουν ξανά, αρκεί να ξέρει τι θα επιφέρει αυτό το αποτέλεσμα.  Εστιάζοντας στις θετικές συμπεριφορές του παιδιού και παραβλέποντας όσο γίνεται τις αρνητικές, βοηθούμε το παιδί μας να αναπτύξει καλύτερες συμπεριφορές και σχέσεις με τους άλλους. 

Στα μικρά παιδιά βέβαια είναι σημαντικό να εξηγούμε γιατί δεν αποδεχόμαστε κάποιες συμπεριφορές, π.χ. αν πετάξει το φαγητό στο πάτωμα μπορεί να το πατήσουμε και να γλυστρήσουμε, αν στριγγλίζει μπορεί να ξυπνήσει το μωρό που κοιμάται και να αναστατωθεί μετά κ.ό.κ.  Συχνά ξεχνάμε ότι όλα αυτά που οι ενήλικες θεωρούμε αυτονόητα και ¨κοινή λογική” δεν είναι καθόλου έτσι για τα παιδιά.  Τα παιδιά χρειάζονται εκπαίδευση, ενημέρωση και εξηγήσεις, με επανάληψη, μέχρι ένα παιδί να κατανοήσει και να υιοθετήσει καλές συνήθειες και συμπεριφορές.

Είναι σημαντικό η αμοιβή και η τιμωρία (αν επιλεχθεί) να δίνονται έγκαιρα και με εξηγήσεις για να ταυτίζονται στο μυαλό του παιδιού με την ανάλογη πράξη, αλλιώς ένα παιδί μπορεί εύκολα να καταλήξει μπερδεμένο ως προς το γιατί ο γονιός του δίνει ή του παίρνει κάτι.

Οι τιμωρίες δεν πρέπει να έχουν εκδικητικό ή επιθετικό χαρακτήρα, αλλιώς το παιδί μπορεί να αποκτήσει χαμηλή αυτοεκτίμηση και να γίνει επιθετικό ή παθητικό στη συμπεριφορά του. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ασκείται βία στο παιδί, είναι ενάντια στο νόμο και προκαλεί σοβαρά ψυχικά τραύματα, ακόμα και αν αυτά δεν είναι άμεσα εμφανή.

Αν ένας γονιός επιλέξει να εφαρμόσει τιμωρία για κάποιες συμπεριφορές του παιδιού του, χρειάζεται να έχει υπόψη του ότι αυτές πρέπει να είναι ανάλογης βαρύτητας και σχετικές με την πράξη του.  Για παράδειγμα, η “τιμωρία” ενός παιδιού που πετά όλα τα παιχνίδια στο πάτωμα μπορεί να είναι να τα μαζέψει, να κάνει κάποια άλλη δουλειά ή να καθυστερήσει να πάει στο πάρκο, όχι π.χ. να του απαγορευθεί η τηλεόραση για ολόκληρη εβδομάδα ή να κακοχαρακτηριστεί από την οικογένεια.  Ο σωστός γονιός πρέπει να δείχνει επιείκεια στη συμπεριφορά του παιδιού του ανάλογα με την ηλικία του και να το διδάσκει ουσιαστικά σωστές συμπεριφορές μέσα από εξηγήσεις, προτροπές και παραδείγματα (δικά του και άλλων) τι είναι σωστό και τι λάθος.  Δεν πρέπει να φορτώνονται ενοχές στα παιδιά, αλλά να διδάσκονται τις λογικές και φυσικές συνέπειες των πράξεων τους, κάτι που είναι πολύ αποτελεσματικότερο από την τιμωρία.

Ο ρόλος ενός γονέα παιδιού προσχολικής ηλικίας είναι αρκετά δύσκολος, ανάλογα και με τα βιώματα και τις συνθήκες ζωής της κάθε οικογένειας.  Οι γονείς χρειάζονται πολλή υπομονή, κατανόηση, ενσυναίσθηση και συχνά και οι ίδιοι στήριξη για να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις.  Κατανόηση σημαίνει να καταλαβαίνω ότι για το παιδί μου κάτι είναι σημαντικό, έστω και αν για μένα μπορεί να μην είναι, και να το σέβομαι.  Η ενσυναίσθηση προχωρά ένα βήμα παραπέρα:  είναι η ικανότητα μας να μπαίνουμε στη θέση του άλλου, να νιώθουμε αυτό που νιώθει.  Κατέχοντας εκ φύσεως κάποιοι γονείς αυτή την ικανότητα και αναπτύσσοντας την άλλοι μέσω εκπαίδευσης και στήριξης, μπορούμε να κατανοήσουμε για παράδειγμα ότι η έντονη αντίδραση του παιδιού μας επειδή του φορέσαμε το παπούτσι ενώ ήθελε να το φορέσει μόνο του δεν είναι τόσο παράλογη όσο μας φαινόταν αρχικά.  Αν ήμασταν κι εμείς δίχρονο που κτίζει την αυτοπεποίθηση και αποζητά την ανεξαρτησία του, θα το βιώναμε κι εμείς πιθανότατα ως πλήγμα.  Μια τέτοια στάση δε λύνει φυσικά όλες τις συγκρούσεις, αλλά τις μειώνει.  Κατανοώντας το παιδί μας, θυμώνουμε λιγότερο μαζί του, μπορούμε να εκφράσουμε λεκτικά την κατανόηση μας προς αυτό και να βοηθήσουμε και το ίδιο να ηρεμήσει γρηγορότερα.  Το μήνυμα που χρειάζονται τα παιδιά ιδιαίτερα αυτής της ηλικίας είναι ένα: “Είμαστε μαζί σου, όχι εναντίον σου!”

Πηγη

Πηγη

Τι δείχνουν νέες έρευνες για την ικανότητα συγκέντρωσης;

πηγη

 

Η Μαρίνα είναι ένα κοριτσάκι που πηγαίνει στην τρίτη δημοτικού και όσοι την γνωρίζουν ομολογούν ότι είναι ένα ιδιαίτερα έξυπνο παιδί. Έχει φοβερή αντίληψη, αφοπλιστικό λόγο και έκφραση, και μπορεί με μεγάλη ευκολία να κάνει πράξη τη νέα γνώση. Παρόλα αυτά όμως, οι βαθμοί της και οι σχολικές της επιδόσεις δεν αποτυπώνουν πάντα την παραπάνω εικόνα. Η Μαρίνα παρόλο το νεαρό της ηλικίας της, περιγράφει και αποδίδει με τον παρακάτω τρόπο αυτήν την αντιφατική εικόνα “Προσπαθώ να συγκεντρωθώ και να γράψω αυτά που ξέρω, αλλά καμιά φορά νιώθω το μυαλουδάκι μου να κουράζεται. Θέλει να ξεκουραστεί και να χαλαρώσει. ”

Η δασκάλα αλλά και άλλοι ειδικοί παρατήρησαν την αδυναμία της Μαρίνας να διατηρήσει την προσοχή της σε ένα έργο για μεγάλο διάστημα και μετά από συστηματική αξιολόγηση κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο πραγματικά ένοχος αυτής της κατάστασης είναι η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής (ΔΕΠ). Τα παιδιά με ΔΕΠ ή και υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ), έχουν συνήθως αδυναμία συγκέντρωσης και μνήμης, αδυναμία στο να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους και στο να ακολουθούν σύνθετες οδηγίες και κατευθύνσεις.

Αν είστε γονιός που έχετε παιδί με ΔΕΠ, το πιθανότερο είναι ότι όλα αυτά σας ακούγονται οικεία. Μπορεί να έχετε δώσει μάχες με το παιδί για να ολοκληρώσει τα καθήκοντα στην ώρα του, να καθαρίσει το δωμάτιό του, να είναι συνεπές σε υποχρεώσεις του και συχνά παρατηρείτε την αδυναμία του παιδιού να εστιάσει την προσοχή του παρόλη τη φαινομενική του ενέργεια.

Τι δείχνουν νέες έρευνες για την ικανότητα συγκέντρωσης;

Τα καλά νέα είναι ότι νέες έρευνες αποδεικνύουν ότι υπάρχουν τεχνικές που μπορείτε να εφαρμόσετε για να βοηθήσετε το παιδί με ΔΕΠ-Υ να βελτιώσει τις ικανότητες συγκέντρωσής του. Οι επιστήμονες για χρόνια πίστευαν ότι αν και ο καθένας μας γεννιέται με έναν γενναιόδωρο αριθμό εγκεφαλικών κυττάρων, δεν υπάρχει η δυνατότητα για παραγωγή νέων κυττάρων ή να γίνουν αλλαγές στον τρόπο που λειτουργούν.

Πρόσφατα όμως ερευνητές και επιστήμονες από το χώρο της νευρολογίας ανακάλυψαν μια μοναδική ιδιότητα του εγκεφάλου που την ονόμασαν “neuroplasticity” – με τον όρο αυτό περιέγραψαν την πλαστικότητα των συνάψεων των νευρώνων ή τη δυνατότητα δημιουργίας νέων. Δηλαδή, αντίθετα με την άποψη που επικρατούσε μέχρι πρόσφατα, τα νέα ευρήματα παρουσιάζουν τη δυνατότητα του εγκεφάλου να παράγει νέα κύτταρα ή να τροποποιεί τη λειτουργία των υπαρχόντων κυττάρων.

Το πιο εντυπωσιακό εύρημα των μελετών είναι ότι εφαρμόζοντας γνωστικές ασκήσεις, μπορούν να γίνουν επιθυμητές αλλαγές όχι μόνο στον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος, αλλά και στον τρόπο που φαίνεται και δείχνει.

Με ποιους τρόπους μπορεί να βελτιωθεί η ικανότητα συγκέντρωσης;

Ο παιδοψυχολόγος Dr. Myers, δουλεύοντας πάνω από 25 χρόνια με παιδιά και εφήβους με ΔΕΠ-Υ προτείνει τις παρακάτω ασκήσεις ενίσχυσης της συγκέντρωσης οι οποίες έχουν βρεθεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές και διασκεδαστικές για τα παιδιά.

Παιχνίδια αλληλοδιαδοχής. Τα παιχνίδια αλληλοδιαδοχής μπορεί να βελτιώσουν τη μνήμη, την αλληλουχία, την προσοχή και τη συγκέντρωση με έναν διασκεδαστικό και γρήγορο τρόπο για τα παιδιά. Ο Myers προτείνει να χρησιμοποιήσετε κέρματα για αυτό το παιχνίδι, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου περιοριστικό, αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη επιλέγοντας και άλλα αντικείμενα. Επιλέξτε πέντε κέρματα – πράγματα από ένα σωρό κερμάτων ή αντικειμένων και τοποθετείστε τα σε μια ακολουθία. Δώστε στο παιδί την εξής οδηγία “Κοίταξε προσεκτικά τα κέρματα (ή τα αντικείμενα ανάλογα τι έχετε επιλέξει) που είναι τοποθετημένα πάνω στο τραπέζι” και στη συνέχεια καλύψτε τα κέρματα με ένα χαρτόνι. Βάλτε χρονόμετρο και ζητήστε από το παιδί να επαναλάβει το ίδιο μοτίβο το οποίο του δόθηκε με τα κέρματα από τη σωρό. Όταν τελειώσει, καταγράψτε το χρόνο που του πήρε για να το ολοκληρώσει και αφαιρέστε το χαρτόνι από τα κέρματα. Αν το παιδί δεν το ολοκλήρωσε σωστά, επαναλάβετε την άσκηση χωρίς να αυξήσετε τη δυσκολία του μοτίβου. Όσο παίζετε αυτό το παιχνίδι, τόσο θα βλέπετε τη συγκέντρωση και την αλληλουχία του παιδιού να βελτιώνεται και να αισθάνεται και το ίδιο μεγάλη ικανοποίηση για το κατόρθωμά του.

Ασκήσεις χαλάρωσης και δημιουργία θετικών εικόνων. Ο συνδυασμός τεχνικών χαλάρωσης όπως βαθιές αναπνοές με τη δημιουργία θετικών εικόνων, έχει βρεθεί να βοηθά τον εγκέφαλο στη βελτίωση και στη μάθηση νέων δεξιοτήτων. Για παράδειγμα, έρευνα έχει δείξει ότι όταν το άτομο κάνει οπτική απεικόνιση στο μυαλό του μια φανταστική δοκιμή για το πώς να χτυπήσει το μπαλάκι με το μπαστούνι του γκολφ, ο εγκέφαλος καταγράφει τη φανταστική δοκιμή σαν πραγματική και έτσι βελτιώνεται η δεξιότητα του χτυπήματος σε πραγματικές συνθήκες.

Με τον ίδιο τρόπο το παιδί μπορεί να φανταστεί ότι δίνει όλη του την προσοχή στην τάξη και να δημιουργήσει μια θετική εικόνα ότι χειρίζεται τα πράγματα με περισσότερη πειθαρχεία. Αυτή η θετική απεικόνιση και εξάσκηση μπορεί να βοηθήσει το παιδί να αλλάξει τη συμπεριφορά του στο σχολείο.

Μυαλό και σώμα σε αρμονία. Μια άσκηση ή παιχνίδι που μπορείτε να κάνετε για να εφαρμόσετε αυτή την τεχνική είναι να προσπαθήσει το παιδί να καθίσει σε μία καρέκλα ή και όρθιο, ακίνητο όσο πιο πολλή ώρα μπορεί. Θυμάστε το παιχνίδι “αγαλματάκια ακούνητα, αγέλαστα μέρα ή νύχτα;”, φανταστείτε το κάπως έτσι. Μέσα από αυτό το παιχνίδι και αφού επαναληφθεί για αρκετές βδομάδες, οι νευρικές συνδέσεις μεταξύ του εγκεφάλου και του σώματος ενισχύονται, παρέχοντας στο παιδί καλύτερο αυτοέλεγχο.

Σταυρόλεξα και παζλ. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα σταυρόλεξα και τα παζλ είναι από τα πιο αποτελεσματικά παιχνίδια αλλά και εργαλεία για τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ. Τα σταυρόλεξα βελτιώνουν σε μεγάλο βαθμό την προσοχή και την ικανότητα αλληλουχίας των λέξεων και τα παζλ επειδή απαιτούν από το παιδί να ψάξει λεπτομέρειες αναζητώντας το σωστό κομμάτι, βελτιώνουν την προσοχή και τη συγκέντρωση.

Αυτές είναι μόνο κάποιες από τις προτάσεις παιχνιδιών και ασκήσεων που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να βελτιώσουν την ικανότητα συγκέντρωσής τους. Αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη και δημιουργήστε τα δικά σας παιχνίδια μαζί με τα παιδιά που να απαιτούν τη συγκέντρωση, την προσοχή, τη μνήμη, την αλληλουχία και την πειθαρχία. Σε όλη αυτήν την διαδικασία είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε την προσπάθειά και να επικεντρώνετε την προσοχή σας στην πρόοδο και στη βελτίωση που κάνει το παιδί για να διατηρήσει την προσοχή του. Μέσα από το παιχνίδι θα δείτε να βελτιώνεται όχι μόνο η δεξιότητα συγκέντρωσης του παιδιού, αλλά και η δική σας προσωπική σχέση.

Όλες οι παραπάνω προτάσεις αποτελούν συμπληρωματικές δραστηριότητες για την ενίσχυση της συγκέντρωσης του παιδιού. Το υποστηρικτικό περιβάλλον και το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ γονιών και εκπαιδευτικών, καθώς και των άλλων ενηλίκων που εμπλέκονται με το παιδί, είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση της ΔΕΠ-Υ.

 Διαβάστε περισσότερα 

Πηγη

Κρίση άγχους και κρίση πανικού: Διαφορές και ομοιότητες- τρόποι αντιμετώπισης

πηγη

Κοινοί παράγοντες που ενισχύουν την εμφάνιση των κρίσεων πανικού και άγχους.

Πολλές φορές αναρωτιόμαστε ποιες είναι οι διαφορές των κρίσεων άγχους και των κρίσεων πανικού, με αποτέλεσμα η άγνοια ή η παραπληροφόρηση να επιτείνουν τα συμπτώματα και τη σύγχυση. Το άγχος συνδέεται με κάποιο γεγονός που εκλαμβάνεται ως απειλητικό ή στρεσογόνο και ταλαιπωρεί το άτομο, όπως προβλήματα στην εργασία, δυσκολίες οικογενειακές, οικονομικά προβλήματα. Οι κρίσεις πανικού δεν συνδέονται με κάποιο φανερό γεγονός ή περιστατικό, τουλάχιστον στη συνείδηση του ανθρώπου- εμφανίζονται ξαφνικά και δημιουργούν μεγάλη αναστάτωση.

• Οι κρίσεις άγχους μπορεί να είναι ήπιας, μέτριας ή μεγάλης έντασης και έκτασης, και μπορεί να συμβαίνουν και να “δουλεύουν” στο πίσω μέρος του μυαλού κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων. Οι κρίσεις πανικού από την άλλη, εμφανίζονται κατά κύριο λόγο σοβαρά με συμπτώματα που προκαλούν φόβο και αποδιοργανώνουν το άτομο.
• Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού ενεργοποιούνται διεργασίες φυγής ή πάλης στο αυτόνομο νευρικό σύστημα. Τα σωματικά συμπτώματα είναι συχνά πιο έντονα από τα συμπτώματα που εμφανίζονται στις κρίσεις άγχους.
• Το άγχος “κτίζεται” σταδιακά και κορυφώνεται βήμα-βήμα ενώ οι κρίσεις πανικού έρχονται απότομα και απροειδοποίητα πράγμα που τις καθιστά ακόμα πιο απειλητικές.
• Οι κρίσεις πανικού υποχωρούν μέσα σε λίγα λεπτά (10-20 λεπτά), ενώ τα συμπτώματα της κρίσης άγχους μπορεί να κρατήσουν για πολύ περισσότερο.
• Οι κρίσεις πανικού έχουν το χαρακτηριστικό του επικείμενου θανάτου ή τρέλας
• Οι κρίσεις πανικού ενεργοποιούν ανησυχία ή φόβο οτι θα ξανασυμβεί και επόμενη κρίση. Αυτό δημιουργεί μεγάλο φόβο και επηρεάζει τη συμπεριφορά του ατόμου που αρχίζει να αποφεύγει μέρη ή συνθήκες κάτω από τις οποίες του είχε συμβεί κάποια κρίση πανικού με σκοπό να προστατευτεί ενώ  εν τελεί αυτά να μη συνδέονται καθόλου με τη δημιουργία των κρίσεων.           

Κοινοί παράγοντες που ενισχύουν την εμφάνιση των κρίσεων πανικού και άγχους:

• τραυματική προσωπική εμπειρία ή μαρτυρία σε τραυματικά γεγονότα βίας, απειλής ζωής κάποιου άλλου κτλ ως παιδί ή ως ενήλικας
• στρεσογόνος κατάσταση όπως απώλεια σημαντικού άλλου ή διαζύγιο κτλ
• οικονομικές δυσκολίες, συνεχόμενα προβλήματα στην εργασία, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις που δημιουργούν καθημερινό στρες και ένταση
• χρόνια ασθένεια, ή ασθένεια απειλητική για τη ζωή
• προσωπικότητα ευάλωτη σε στρεσογόνες συνθήκες
• οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης-αγχωδών διαταραχών
• χρήση ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ.

Οι άνθρωποι που βιώνουν κρίσεις άγχους έχουν και περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν και κρίσεις πανικού. Παρόλα αυτά, το να έχεις άγχος δεν σημαίνει και απαραίτητα ότι θα νιώσεις κρίση πανικού. Το πιο συχνό αίσθημα που νιώθουν οι άνθρωποι που παθαίνουν κρίσεις πανικού είναι η αίσθηση απώλειας του ελέγχου. Η αίσθηση απώλειας ελέγχου είναι πολύ τρομακτική, ειδικά σε ανθρώπους που νιώθουν ότι δεν έχoυν τον ¨έλεγχο¨ στη ζωή τους είτε γιατί δεν πιστεύουν στον εαυτό τους είτε γιατί έχουν εκπαιδευτεί σε πεποιθήσεις που αποδίδουν ότι το περιβάλλον έχει μεγαλύτερο έλεγχο στις συνθήκες ζωής από ό,τι οι ίδιοι. Έτσι αρκετές φορές προσπαθούν να υπερελέγξουν τις εξωτερικές συνθήκες για να νιώσουν ασφαλείς, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο.

Τι βοηθά σε περιπτώσεις κρίσεων:

• Αναγνώριση και αποδοχή αυτού που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή: όσο κάποιος προσπαθεί να το “πολεμήσει¨ τόσο πιο πολύ το τροφοδοτεί. Είναι μια δύσκολη ¨πρόκληση ¨που όμως το άτομο ξέρει ότι θα περάσει. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιεί αυτή τη γνώση κάθε φορά που μια κρίση εμφανίζεται, τη γνώση ότι θα περάσει και ότι θα τελειώσει η δυσκολία σε λίγο όπως συνέβη και τις προηγούμενες φορές
• Αναπνοές αργές, εισπνοές -εκπνοές, υπάρχουν τεχνικές χαλάρωσης όπου κάποιος μπορεί να εκπαιδευτεί
• Όταν η κρίση περάσει είναι σημαντικό να δει κάποιος τι προηγήθηκε αυτής, κάποιος τσακωμός, πίεση στην εργασία, κτλ. Πολλές φορές οι άνθρωποι “κουκουλώνουν” τις δυσκολίες, τις αρνούνται και μετά αυτές “βγαίνουν” ως έκρηξη άγχους ή πανικού.
• Διακοπή των αγχωτικών και αρνητικών σκέψεων,”αν θα το ξαναπάθω”, πότε κτλ. Είναι πολύ εύκολο κάποιος να υποπέσει στις παγίδες του άγχους και του πανικού και να σκεφτεί άσχημα πράγματα για τον ίδιο, να νιώσει αδύναμος/η, ευάλωτος/η, αυτά όλα όμως ενισχύουν την αίσθηση απώλειας ελέγχου. Σκεφτείτε σε ποιους τομείς της ζωή σας έχετε τον έλεγχο, πού νιώθετε όμορφα, με ποιους ανθρώπους επιλέγετε να συνδεθείτε που απολαμβάνετε την παρέα τους. Σκεφτείτε αν η αδιάκοπη ανησυχία σας βοηθάει και αν τη θέλετε στη ζωή σας και με τι θέλετε να την αντικαταστήσετε.
• Διακόψτε αυτά που σας λέει ο πανικός με άλλες δραστηριότητες ή  σκέψεις όπως τι θα κάνετε μετά, με ένα τηλεφώνημα σε αγαπημένο πρόσωπο ή ξυπνώντας αναμνήσεις από διακοπές που περάσατε όμορφα κτλ.

Σε κάθε περίπτωση, αν το πρόβλημα καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς σας με αποτέλεσμα να υπολειτουργείτε ή να σας δυσκολεύει πολύ, καλό είναι να λάβετε την βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας.

Διαβάστε περισσότερα 

Πηγη

 

Διατροφικές Διαταραχές

πηγη

 

Η Αιμιλία είναι 12χρ και έχει ξεκινήσει φέτος το γυμνάσιο. Πάντα την ενδιέφεραν τα μαθήματά της και ανησυχούσε παρά πολύ που θα τελείωνε το δημοτικό και θα πήγαινε γυμνάσιο. Το καλοκαίρι πριν πάει γυμνάσιο ξεκίνησε να κάνει δίαιτα αφού πίστευε ότι έβαλε κάποια κιλά. Ξεκίνησε να κάνει δίαιτα, έχασε κάποια κιλά και οι γύρω της ξεκίνησαν να προσέχουν τη διαφορά. Οι φίλες της, την θαύμαζαν λέγοντας της «μπράβο που έχεις πειθαρχία, φαίνεσαι τέλεια».  Η Αιμιλία ήταν τόσο χαρούμενη και ένιωθε να έχει  αυτοπεποίθηση που τα κατάφερνε. Πίστευε ότι τώρα μπορούσε να αντιμετωπίσει το νέο σχολείο.  Όταν ξεκίνησε το γυμνάσιο προσπάθησε να προσαρμοστεί. Οι δίαιτες συνεχίστηκαν εντατικά αφού η σκέψη να επιστρέψει στο προηγούμενο  βάρος της, την τρόμαζε. Όλοι οι καθηγητές ήταν πολύ ευχαριστημένοι μαζί της αφού έδειχνε ενδιαφέρον για τα μαθήματά της. Προσπάθησε να  κάνει γνωριμίες αλλά δεν τα κατάφερνε.  Στο σπίτι, η μητέρα της παρατήρησε ότι κλείνεται στο δωμάτιό της και την ώρα του βραδινού λέει ότι είναι κουρασμένη και κοιμάται. Παρατήρησε επίσης ότι οι μερίδες φαγητού της είχαν γίνει πιο μικρές.  Όταν μαγείρεψε το αγαπημένο της φαγητό, η Αιμιλία είπε ότι πονούσε την κοιλιά της και δεν μπορούσε να φάει. Η Αιμιλία φαινόταν να είναι λυπημένη, έχασε την ζωντάνια της, δεν ήθελε να κάνει πράγματα με την οικογένειά της και είχε συνέχεια νεύρα. Όταν η μητέρα της προσπαθούσε να της μιλήσει και να δει τι συμβαίνει, η Αιμιλία αντιδρούσε, φωνάζοντας ότι κανείς δεν την καταλαβαίνει και όλοι την πιέζουν. Ξεσπούσε σε κλάματα  λέγοντας ότι είναι αγχωμένη με τα μαθήματά της.  Η μητέρα της θέλοντας να της δείξει ότι την καταλαβαίνει και να την στηρίξει με το άγχος της σταμάτησε να την πιέζει για το φαγητό. Κατά τον εορτασμό της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου η Αιμιλία λιποθύμησε.

 

Tι θα περνούσε από το μυαλό σας αν τα πιο πάνω συνέβαιναν στο παιδί σας;

Συχνά ακούγετε τον όρο Διατροφικές Διαταραχές, Ψυχογενής Ανορεξία και Βουλιμία. Τι είναι όμως οι Διατροφικές Διαταραχές και για ποιο λόγο είναι σημαντικό να μάθουμε για αυτές; Μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστεί μια  Διατροφική Διαταραχή αφού οι έφηβοι συχνά θα προσπαθήσουν να το κρύψουν. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να αντιμετωπίσουμε έγκαιρα και άμεσα οποιαδήποτε  προβλήματα διατροφής, αφού έρευνες δείχνουν ότι η έγκαιρη αναγνώριση και άμεση θεραπευτική παρέμβαση πιθανό να συμβάλει στην επιτυχή αποθεραπεία των παιδιών και εφήβων με Διατροφικές Διαταραχές.  Παροδικές διατροφικές δυσκολίες δεν θα εξαφανιστούν χωρίς παρέμβαση.  Μην υποθέσετε ότι είναι μια φάση που θα περάσει!

 

Τι είναι οι Διατροφικές Διαταραχές;

Οι Διατροφικές Διαταραχές - όπως ανορεξία, βουλιμία, και υπερφαγία είναι διαταραχές που  περιλαμβάνουν έντονα συναισθήματα, στάσεις και συμπεριφορές γύρω από το σωματικό βάρος και το φαγητό.

Η Ψυχογενής Ανορεξία χαρακτηρίζεται από ασιτία και υπερβολική απώλεια βάρους. Το άτομο με ΨΑ αρνείται να διατηρήσει το βάρος του σώματός του πάνω από ένα ελάχιστο φυσιολογικό βάρος για το ύψος, το σωματότυπο, την ηλικία, και το επίπεδο δραστηριότητας του, αφού βιώνει έντονο φόβο αύξησης του βάρους ακόμη και όταν το βάρος του είναι κάτω από το κανονικό. Επίσης το άτομο πιστεύει ότι είναι "χοντρό" ή υπέρβαρο, παρά τη δραματική απώλεια βάρους αφού ένα από τα συμπτώματα είναι η διαταραχή του τρόπου που βιώνεται το βάρος ή το σχήμα σώματος. Επίσης το άτομο αρνείται τη σοβαρότητα του υπάρχοντα χαμηλού βάρους του σώματος και έχει έντονη ανησυχία με το σωματικό βάρος και το σχήμα του σώματος.

Η Ψυχογενής Βουλιμία χαρακτηρίζεται από ένα μυστικό κύκλο επανειλημμένων επεισοδίων υπερφαγίας και στη συνέχεια, προσπάθεια απαλλαγής από το φαγητό που έχει καταναλωθεί μέσω εμετoύ, κατάχρησης καθαρτικών, ή υπερβολική άσκηση. Τα επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας περιλαμβάνουν κατανάλωση, σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, μιας ποσότητας τροφής, η οποία είναι εμφανώς μεγαλύτερη από αυτήν που θα μπορούσαν να καταναλώσουν οι περισσότεροι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου. Το άτομο βιώνει το αίσθημα απώλειας έλεγχου στην κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου. Οι επανειλημμένες αντισταθμιστικές συμπεριφορές έχουν στόχο να αποτρέψουν την αύξηση του βάρους. Οι αντισταθμιστικές συμπεριφορές είναι συμπεριφορές όπως αυτοπροκαλούμενοι  εμετοί ή κακή χρήση καθαρτικών, διουρητικών, νηστεία ή και υπερβολική άσκηση.

Άλλες διατροφικές διαταραχές μπορεί να περιλαμβάνουν κάποιο συνδυασμό των συμπεριφορών και συμπτωμάτων της ανορεξίας και βουλιμίας. Οι συμπεριφορές και τα συμπτώματα προκαλούν επικίνδυνες σωματικές και συναισθηματικές δυσκολίες. Μελέτες που μελέτησαν την επιδημιολογία στον Κυπριακό πληθυσμό δείχνουν ότι Δ.Δ και οι σχετιζόμενοι παράγοντες κινδύνου είναι σε άνοδο. Επιδημιολογική μελέτη έδειξε ότι τα πιθανά ποσοστά περιστατικών Ψυχογενούς Ανορεξίας είναι στο 0.78% στα κορίτσια και 0.14% στα αγόρια. Σε μια άλλη ερεύνα, 23,3% των μαθητών που συμμετείχαν παρουσίασαν υψηλό ρίσκο για να αναπτύξουν κάποια Διατροφική Διαταραχή μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Ταυτόχρονα, 9.5% των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα φάνηκε να παρουσιάζουν κλινικά στοιχεία πιθανής διάγνωσης Διατροφικών Διαταραχών. 

 

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στην υγεία του ατόμου που υποφέρει από Διατροφικές Διαταραχές;

Οι διατροφικές διαταραχές είναι σοβαρές καταστάσεις, απειλητικές για τη ζωή ενός άτομου, οι οποίες επηρεάζουν τη σωματική και συναισθηματική υγεία ενός ατόμου. Είναι πραγματικές, πολύπλοκες και συχνά δημιουργούν σοβαρές συνέπειες για την υγεία, την λειτουργικότητα, και τις σχέσεις ενός ατόμου. Ο υποσιτισμός, δηλαδή η στέρηση του φαγητού, οδηγεί σε δυσκοιλιότητα, μειωμένη γαστρική κένωση, ζάλη και τάση για λιποθυμία, κοιλιακά άλγη, μυϊκή αδυναμία, φτωχή κυκλοφορία του αίματος και συνεχές αίσθημα κρύου. Το δέρμα είναι ξηρό, τραχύ και ξεθωριασμένο ενώ το πρόσωπο, το στομάχι και οι αγκώνες μπορεί να είναι φουσκωμένα. Στο πρόσωπο και στο σώμα εμφανίζεται μακρύ λεπτό χνούδι. Σημαντικό σύμπτωμα για τα κορίτσια αποτελεί η αμηνόρροια. Στα οστά δημιουργείται χρόνια βλάβη με απώλεια της οστικής μάζας που οδηγεί σε οστεοπόρωση και πιθανά μελλοντικά προβλήματα γονιμότητας και αναπαραγωγής. Γυναίκες που  εγκυμονούν έχουν εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου και μπορεί στη συνέχεια να αντιμετωπίσουν προβλήματα στη διαδικασία ταΐσματος των βρεφών τους. Στα αγόρια με ανορεξία παρατηρείται απώλεια της λίμπιντο. Σοβαρότερη αλλά πιθανή επιπλοκή είναι ο θάνατος.

 

Πώς μπορεί κάποιος γονιός να αναγνωρίσει τις Διατροφικές Διαταραχές;

Οι συμπεριφορές που μπορεί να προσέξετε είναι: αλλαγές στο σωματικό βάρος, μυστικοπαθής συμπεριφορά γύρω από το φαγητό (π.χ. τρώει μόνη/ος), αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες (π.χ. παραλείπει γεύματα), ευαισθησία για το σωματικό βάρος, πολύ συχνά ζυγίσματα, αλλαγές στη διάθεση ή στην προσωπικότητα, απώλεια ενδιαφέροντος για χόμπι και κοινωνικές δραστηριότητες, τάση για απομόνωση, ένταση στις σχέσεις και γενική
ευερεθιστότητα, χρήση καπνίσματος, τσιχλών  ή χαπιών αδυνατίσματος για διατήρηση του βάρους  σε χαμηλά επίπεδα, περισσότερη σωματική άσκηση. Το άτομο μιλά ή σκέφτεται το φαγητό, το βάρος, τις θερμίδες, και η δίαιτα που κάνει παίρνει τόσο πολύ χρόνο που εμποδίζει το άτομο με τις δραστηριότητές του. Το άτομο είναι απελπισμένο να γυμναστεί για να κάψει θερμίδες ακόμη και με άσχημο καιρό,  άσχετα με τη κούρασή του, άσχετα αν είναι άρρωστος ή τραυματισμένος. Κάνει συζητήσεις για τους φόβους ότι θα βάλει βάρος  ή ότι θα παχύνει ακόμη και όταν χάνει βάρος. Αρνείται να φάει ορισμένα τρόφιμα.  Έχει παράξενες συνήθειες κατανάλωσης και μαγειρεύει για άλλους αλλά αρνείται να φάει το ίδιο. Πιο συγκεκριμένα οι συμπεριφορές που μπορεί να προσέξετε στην ψυχογενή βουλιμία είναι  στοιχεία της υπερφαγίας, όπως η συλλογή των τροφίμων και η κλοπή τροφίμων. Το άτομο να κάνει συχνά ταξίδια στο αποχωρητήριο, να έχει ακραίες συνήθειες κατανάλωσης (αυστηρή δίαιτα που ακολουθείται από υπερφαγία). Συναισθηματικά το άτομο βιώνει καταθλιπτική διάθεση και έχει  ισχυρή ανάγκη για έγκριση και καθορίζει τον αυτοσεβασμό, την αξία, ή την ελκυστικότητα από την εμφάνιση και το βάρος του.

 

Για ποιο λόγο κάποιο άτομο αναπτύσσει Διατροφικές Διαταραχές;

Η ανάπτυξη των Διατροφικών Διαταραχών είναι πολυ-παραγοντική. Ο συνδυασμός βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών/κοινωνικών παραγόντων (βλ. πίνακα 1),  μπορεί να  οδηγήσουν το άτομο να αναπτύξει μια δυσκολία να λειτουργεί ευέλικτα στην παρουσία δύσκολων σκέψεων, συναισθημάτων και αισθήσεων που νιώθουν στο σώμα τους. Η ανάγκη που έχουν τα άτομα για σιγουριά και για έλεγχο σε διαφορές εμπειρίες που είναι ιδιαίτερα άβολες ενθαρρύνει την έκφραση συμπτωμάτων. Όπως εισηγούνται οι ερευνητές, η δυσαρέσκεια με το σώμα καθώς επίσης και η ανησυχία για το βάρος είναι οι πιο αποδεκτοί παράγοντες κίνδυνου που προβλέπουν την ανάπτυξη των Διατροφικών Διαταραχών.

 

Ποιοι είναι οι Προστατευτικοί Παράγοντες μείωσης ανάπτυξης Διατροφικών Διαταραχών

Κάποιοι παράγοντες μπορεί να μειώσουν την ανάπτυξη Διατροφικών Διαταραχών ακόμη και όταν κάποιοι παράγοντες κινδύνου είναι παρών. Σημαντικοί προστατευτικοί παράγοντες για τα παιδιά και τους εφήβους είναι: η ανάπτυξη θετικής εικόνας του σώματός τους, η ανάπτυξη  ενός υγιές πλαισίου που θα επιτρέπει ανάπτυξη και έκφραση του εαυτού του παιδιού/εφήβου, η μάθηση και η ανάπτυξη βοηθητικών δεξιοτήτων αντιμετώπισης και διαχείρισης συναισθημάτων και στήριξη των παιδιών να αναπτύξουν πολλαπλές πηγές επιτευγμάτων.

 

Ανάπτυξη θετικής εικόνας σώματος

Ο ορισμός του τι είναι όμορφο και αποδεκτό είναι κάτι που μαθαίνετε μέσα από το κοινωνικό και οικογενειακό πλαίσιο.  Όχι μόνο ένα «λεπτό σώμα» και ένα  «γυμνασμένο μυώδες σώμα»,  θεωρείται κανονικό, αλλά και ως εφικτό και που απαιτείται από όλες τις γυναίκες και άντρες παρά το βιολογικό μεταβολισμό τους. Συνεπώς, η συχνή σύγκριση του σώματος με το «ιδανικό σώμα», δημιουργεί και μαθαίνει πρότυπα τα οποία δεν είναι εφικτά από τα περισσότερα άτομα, και οδηγεί στο αίσθημα αποτυχίας. Οι πιέσεις για το «ιδανικό σώμα» επηρεάζουν έμμεσα τη συμπτωματολογία των διατροφικών διαταραχών.

Είναι σημαντικό να βοηθήσουμε το παιδί μας να μάθει να κρίνει και να  απορρίπτει τις πιέσεις για το ιδανικό μη εφικτό σώμα. Να διαχωρίσει το μέγεθος και το σχήμα του σώματος από την αξία του σαν άτομο. Να αποδεχτεί αυτό που μπορεί και δεν μπορεί να αλλάξει στα φυσικά χαρακτηριστικά του. Να εκτιμήσει τα όσα καλά μας προσφέρει το σώμα μας άσχετα με το μέγεθος και το σχήμα του. Να αποκτήσει το δικό του στυλ στο ντύσιμο και στην αυτο-έκφραση. Να εκτιμά τη διαφορετικότητα του κάθε ατόμου καθώς και τη δική του. Για να τα επιτύχουμε αυτά είναι σημαντικό σαν γονείς να είστε πρότυπο υγιούς αυτοεκτίμησης και εικόνας σώματος.

Άρα είναι σημαντικό να βγάλετε από το μυαλό σας την ιδέα ότι μια συγκεκριμένη δίαιτα, βάρος ή μέγεθος σώματος οδηγεί ταυτόχρονα στην ευτυχία και στην ικανοποίηση. Επιλέξτε να επικρίνετε τη λανθασμένη πεποίθηση ότι το αδύνατο σώμα και η απώλεια βάρους είναι σπουδαία, ενώ το λίπος και η αύξηση βάρους είναι φρικτά ή υποδηλώνουν τεμπελιά, αναξιότητα ή ανηθικότητα. Αποφύγετε να κατηγοριοποιείτε τις τροφές ως «καλές ή ασφαλείς» ή «κακές ή επικίνδυνες». Να θυμάστε ότι όλοι χρειάζεται να τρώμε μια ισορροπημένη ποικιλία τροφών. Επιλέξτε να αποφεύγετε να κρίνετε τους άλλους βάση του σχήματος ή του βάρους του σώματός τους. Γίνετε ένας κριτικός θεατής των μέσων ενημέρωσης και των μηνυμάτων που στέλνουν για την εικόνα σώματος και την αυτοεκτίμηση. Αγκαλιάστε και αποδεχτείτε τη φυσική ποικιλία των ανθρώπινων σωμάτων. Επιλέξτε να μιλάτε για τον εαυτό σας με σεβασμό και εκτίμηση. Επιλέξτε να αξιολογείτε τον εαυτό σας βάση των στόχων, των επιτευγμάτων, των ταλέντων και του χαρακτήρα σας. 

 

Πώς να αναπτύξετε ένα υγιές πλαίσιο που να επιτρέπει ανάπτυξη και έκφραση  του εαυτού του παιδιού/εφήβου

Ερευνητές στον τομέα των Διατροφικών Διαταραχών τόνισαν ότι η αναγνώριση, η επιβεβαίωση και η έκφραση των συναισθηματικών αναγκών του παιδιού αρχικά από τους γονείς του, οδηγεί στην ανάπτυξη μιας εσωτερικής σιγουριάς του παιδιού. Δηλαδή το παιδί μαθαίνει να αναγνωρίζει και να εμπιστεύεται αυτά που σκέφτεται, νιώθει και αισθάνεται στο σώμα του. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε τις ανάγκες του παιδιού σας πριν δράσετε. Πολλοί γονείς αντιδρούν άμεσα στο παιδί τους. Απαντούν με την πρώτη λέξη, συναίσθημα ή και συμπεριφορά που τους έρχεται στο μυαλό. Η ανταπόκριση σημαίνει να σταματήσω, να αξιολογήσω τι γίνεται, τι συμβαίνει στο παιδί μου και μετά να δράσω. Βεβαιωθείτε ότι η ανταπόκρισή σας είναι κατάλληλη για την ηλικία και το αναπτυξιακό του επίπεδο. Οι συναισθηματικές και σωματικές ανάγκες του παιδιού σας μπορεί να σας καθοδηγήσουν να δράσετε!

 

Ενθαρρύνετε υγιείς τρόπους έκφρασης συναισθημάτων

Πολλές αντιδραστικές συμπεριφορές είναι αποτέλεσμα της δυσκολίας των παιδιών να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους ή γιατί θεωρούν ότι κάποια συναισθήματα είναι κακά. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματα του και αφήστε το παιδί σας να δει πώς εσείς διαχειρίζεστε τα δικά σας συναισθήματα. Να είστε ειλικρινείς προς το παιδί σας για το τι νιώθετε και σκέφτεστε. Μιλάτε με το παιδί σας  για το πώς νιώθει και σκέφτεται και για ποιους λόγους. Διατηρείστε μια στάση αποδοχής και μην είστε επικριτικοί. Αναπτύξτε επικοινωνία με το παιδί σας από τον καιρό που είναι μικρό. Μιλάτε με το παιδί σας για τις αξίες που έχετε σαν άτομο και εξηγήστε του για ποιους λόγους είναι σημαντικές αυτές οι αξίες,  χωρίς όμως να τις επιβάλλετε στο παιδί σας. Δώστε του χώρο στην εφηβεία να κρατήσει κάποιες από τις αξίες που του έχετε μεταφέρει, αλλά και να δημιουργήσει δικές του άξιες. Προσπαθήστε να δίνετε στο παιδί σας στήριξη, καθοδήγηση, αναγνώριση και σεβασμό. Να είστε ειλικρινείς για τα δικά σας δυνατά σημεία αλλά και τις αδυναμίες . Σεβαστείτε τις απόψεις του παιδιού σας ακόμη και αν διαφωνείτε. Έχει μεγάλη διαφορά να λες στο παιδί σου «είσαι λάθος», με το «διαφωνώ μαζί σου». Στηρίξετε τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας αλλά μην πιέζετε τα πράγματα και μην θέτετε εσείς  στόχους για το παιδί σας. Για να μπορέσετε να δημιουργήσετε μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί σας  πρέπει απλά να είστε άνθρωπος. Όλοι οι άνθρωποι κάνουμε λάθη και είναι σημαντικό το παιδί μας να δει ότι κάνουμε και εμείς λάθη. Ένα παιδί που πιστεύει ότι οι γονείς του είναι τέλειοι, ξεκινά να πιστεύει ότι πρέπει και αυτό να είναι τέλειο. Τα παιδιά περνούν όλη την παιδική τους ηλικία προσπαθώντας να ανακαλύψουν ποια είναι, πώς δουλεύει ο κόσμος και πού ταιριάζουν σε αυτόν τον κόσμο. Χρειάζονται να τους δώσουμε χώρο να εξερευνήσουν και να καταλήξουν στο ποια είναι!

 

Τι να κάνουμε αν υποψιαζόμαστε ότι το παιδί μας  πιθανόν να παρουσιάζει στοιχεία  Διατροφικών  Διαταραχών 

Εάν ανησυχείτε για τις διατροφικές συμπεριφορές , είναι σημαντικό να εκφράσετε τις ανησυχίες σας με έναν στοργικό και υποστηρικτικό τρόπο. Μιλάτε με το παιδί σας για τις ανησυχίες σας . Πιθανόν να μην συμφωνήσουν ότι υπάρχει πρόβλημα, αλλά σε αυτό το στάδιο είναι σημαντικό το παιδί σας να ξέρει ότι ανησυχείτε και θέλετε να το στηρίξετε.

Κατά την διάρκεια της συζήτησης να είστε ήρεμοι, υποστηρικτικοί και χωρίς να γίνεστε επικριτικοί. Ακούστε τις δικές του δυσκολίες  και εξηγήστε για ποιους  λόγους  ανησυχείτε, χωρίς να αναφερθείτε σε Διατροφική Διαταραχή. Είναι σημαντικό να μην αισθανθεί ότι το κατηγορείτε για τις δυσκολίες του. Θα ήταν βοηθητικό να μην χρησιμοποιήσετε απειλές για να κερδίσετε τη συνεργασία του.  Ενθαρρύνετε το παιδί σας να επισκεφτεί  μαζί σας  ειδικούς για να διερευνηθούν  περισσότερο οι ανησυχίες σας. Επικοινωνήστε με ειδικούς για περισσότερη στήριξη και καθοδήγηση.

 

Πού θα μπορούσε να αποταθεί κάποιος γονιός;

Από τον Ιούλιο 2012 λειτουργεί στο Μακάρειο Νοσοκομείο το Κέντρο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών, μια εξειδικευμένη Υπηρεσία Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων  του Υπουργείου Υγείας. Παρέχει υπηρεσίες σε παιδιά και εφήβους μέχρι 19 ετών που έχουν διαγνωστεί με Διατροφική Διαταραχή ή που βιώνουν δυσκολίες σε θέματα διατροφής  ή και δυσαρέσκεια με το βάρος και το σώμα τους.

Η διεπαγγελματική ομάδα που το στελεχώνει αποτελείται από παιδοψυχίατρο, κλινικό ψυχολόγο, εργοθεραπεύτρια και νοσηλευτικούς λειτουργούς ψυχικής υγείας. Στενοί συνεργάτες του Κέντρου είναι τα παιδιατρικά τμήματα του νοσοκομείου και ιδιαίτερα παιδίατρος των εξωτερικών ιατρείων και η κλινική διαιτολόγος. Από τα πιο πάνω ήδη επισημαίνεται κάτι πολύ σημαντικό: Η αντιμετώπιση των ΔΔ είναι ομαδική υπόθεση, είτε αυτό αφορά τον δημόσιο είτε τον ιδιωτικό τομέα .

 Το θεραπευτικό μοντέλο που εφαρμόζουμε στο Κέντρο είναι η Οικογενειακή Θεραπεία Διατροφικών Διαταραχών, η οποία έχει αποδειχτεί μέσα από έρευνες για την αποτελεσματικότητά της, αφού οδηγεί στη μείωση των συμπτωμάτων των διατροφικών διαταραχών.

Μέσα από τη θεραπεία γίνεται μια προσπάθεια να βελτιωθούν τα συμπτώματα διατροφικών διαταραχών, με το να βελτιωθεί ο  γονικός έλεγχος σίτισης του παιδιού, να δοθεί σταδιακά ο έλεγχος σίτισης πίσω στο παιδί και να εξερευνηθούν άλλα ψυχολογικά ζητήματα (π.χ. ταυτότητα ατόμου, σχέση παιδιού με γονείς). Παρέχεται επίσης ψυχοεκπαίδευση, ατομική θεραπεία και εργοθεραπεία  στο παιδί καθώς επίσης και φαρμακευτική αγωγή όταν χρειάζεται. 

Διαβάστε περισσότερα 

Πηγη

Κρίση Πανικού...και τώρα;

πηγη

Τα άτομα που έχουν βιώσει την κρίση πανικού την περιγράφουν ως μια αίσθηση πλήρους απώλειας ελέγχου ή σαν ένα έμφραγμα.

Η κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί μόνο μία ή δύο φορές κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, συνήθως λόγω κάποιου στρεσογόνου γεγονότος. Εάν οι κρίσεις πανικού είναι συχνές, προκαλώντας στο άτομο φόβο και ανησυχίες πότε θα έρθει η επόμενη, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού και όχι για μεμονωμένη κρίση πανικού.

Οι κρίσεις πανικού δεν αποτελούν κίνδυνο για τη ζωή, όμως προκαλούν έντονο φόβο και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής.

Συμπτώματα κρίσης πανικού

Η κρίση πανικού συνήθως ξεκινά ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση. Μπορεί να εκδηλωθεί ανά πάσα ώρα και στιγμή, για παράδειγμα κατά την οδήγηση ή στον ύπνο.

Ο τρόπος που εκδηλώνεται η κρίση πανικού ποικίλλει από άτομο σε άτομο, συνήθως όμως τα συμπτώματα κορυφώνονται εντός μερικών λεπτών. Όταν υποχωρεί η κρίση, το άτομο νιώθει εξαντλημένο.

Μερικά από τα βασικότερα συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι τα εξής:

- αίσθημα επικείμενης καταστροφής ή κινδύνου

- φόβος για την απώλεια ελέγχου ή το θάνατο

- ταχυπαλμία, δυνατοί καρδιακοί παλμοί

- εφίδρωση

- τρέμουλο

- δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος

- γρήγορες ανάσες (υπεραερισμός)

- ρίγη

- εξάψεις

- ναυτία

- κράμπες στην κοιλιακή χώρα

- πόνος στο στήθος

- πονοκέφαλος

- ζαλάδα και τάσεις λιποθυμίας

- κόμπος στο λαιμό και δυσκολία κατάποσης

Ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες είναι ο έντονος φόβος ότι θα εκδηλωθεί σύντομα μία ακόμη κρίση πανικού. Δεν αποκλείεται το άτομο να αποφεύγει καταστάσεις που έχει συνδυάσει με μια κρίση πανικού.

Πότε κρίνεται απαραίτητη η επίσκεψη στον ειδικό

Η διαταραχή πανικού δεν είναι διαχειρίσιμη χωρίς εξωτερική βοήθεια και οι κρίσεις μπορεί να επιδεινώνονται σταδιακά χωρίς θεραπεία.

Επίσης, επειδή τα συμπτώματα της κρίσης πανικού θυμίζουν άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως το έμφραγμα, είναι σημαντικό να αξιολογούνται από γιατρό ώστε να διαπιστωθεί η ακριβής αιτία τους.

Αίτια κρίσης πανικού

Τα βαθύτερα αίτια της κρίσης πανικού και της διαταραχής πανικού παραμένουν άγνωστα. Παράγοντες που θεωρείται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο είναι οι εξής:

- γονίδια

- έντονο στρες

- χαρακτήρας ευαίσθητος στο στρες ή προσωπικότητα επιρρεπής στα αρνητικά συναισθήματα

- μεταβολές στη λειτουργία συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου

Παράγοντες κινδύνου για την κρίση πανικού

Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού συχνά ξεκινούν προς τα τέλη της εφηβείας ή στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής.

Παράγοντες που ενδεχομένως αυξάνουν τον κίνδυνο για κρίση πανικού ή διαταραχή πανικού είναι:

- Το οικογενειακό ιστορικό κρίσης πανικού ή διαταραχής πανικού

- Ένα στρεσογόνο συμβάν, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου

- Ένα τραυματικό συμβάν, όπως ένα σοβαρό ατύχημα ή η σεξουαλική κακοποίηση

- Μεγάλες αλλαγές, όπως ένα διαζύγιο ή η γέννηση ενός παιδιού

- Κάπνισμα ή υπέρμετρη πρόσληψη καφεΐνης

- Ιστορικό παιδικής κακοποίησης (σωματικής ή σεξουαλικής)

Επιπλοκές κρίσης πανικού

Οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού συνδέονται με:

- Φοβίες

- Επίμονες ανησυχίες για την υγεία και επακόλουθη αναζήτηση ιατρικής βοήθειας

- Αποφυγή κοινωνικών περιστάσεων

- Δυσκολίες στη δουλειά, το σχολείο, το πανεπιστήμιο

- Κατάθλιψη, άλλες αγχώδεις διαταραχές και άλλες ψυχικές διαταραχές

- Αυτοκτονικές σκέψεις και τάσεις αυτοκτονίας

- Οικονομικά προβλήματα

Επίσης, η διαταραχή πανικού είναι στενά συνυφασμένη με την αγοραφοβία, με το άτομο να αποφεύγει μέρη και καταστάσεις που προκαλούν άγχος επειδή φοβάται ότι δεν θα μπορεί να φύγει ή να βρει βοήθεια εάν πάθει κρίση.

Θεραπεία για την κρίση πανικού

Οι διαθέσιμες θεραπευτικές προσεγγίσεις μπορούν να μειώσουν τη συχνότητα και την ένταση των κρίσεων και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του πάσχοντα.

Οι δύο βασικές θεραπευτικές επιλογές είναι η ψυχοθεραπεία (π.χ. γνωστική συμπεριφορική θεραπεία) και η φαρμακευτική αγωγή (π.χ. SSRIs, SNRIs). Μπορεί να επιλεγεί μία από τις δύο θεραπείες ή συνδυασμός αυτών, ανάλογα με τις προτιμήσεις του πάσχοντα, το ατομικό ιστορικό, τη σοβαρότητα των κρίσεων αλλά και τις δυνατότητες πρόσβασης σε καθεμία από αυτές.

Πόσο επιρρεπείς είστε στις κρίσεις πανικού;

Εκδηλώνετε συχνά τα παρακάτω συμπτώματα; Σημειώστε ΝΑΙ ή ΟΧΙ.

1. Ταχυπαλμία

2. Κρύος ιδρώτας

3. Τρέμουλο και ρίγη

4. Δύσπνοια

5. Πόνος/σφίξιμο στο στήθος

6. Ναυτία

7. Αδυναμία στα γόνατα

8. Ζαλάδα

9. Φόβος για το θάνατο

10 .Μούδιασμα

Όλα τα παραπάνω αποτελούν βασικές ενδείξεις της διαταραχής πανικού.

Εάν απαντήσατε θετικά σε περισσότερες από 5 ερωτήσεις, καλό θα είναι να αναζητήσετε τη συμβουλή ενός ειδικού.

Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται παραπάνω περιλαμβάνονται στη διαταραχή πανικού, όπως αυτή περιγράφεται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εργαλείο Ψυχικών Διαταραχών (4η έκδοση).

10 τρόποι να σταματήσετε την κρίση πανικού εν τη γενέσει της

Η Therese Borchard, ιδρύτρια του Project Beyond Blue, μιας διαδικτυακής κοινότητας για άτομα με χρόνια κατάθλιψη και άγχος, παρουσιάζει 10 τρόπους να σταματήσετε μια κρίση πανικού εν τη γενέσει της.

1. Πάρτε βαθιές αναπνοές: Κάθε τεχνική χαλάρωσης που μετριάζει την αντίδραση του οργανισμού στο στρες βασίζεται στη σωστή αναπνοή και ιδιαίτερα στις βαθιές εισπνοές.

2. Ρίξτε νερό στο πρόσωπό σας: Έρευνες δείχνουν ότι το κρύο νερό ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό σύστημα, πυροδοτώντας βιολογικές μεταβολές που μειώνουν τους παλμούς της καρδιάς, ενεργοποιούν το πεπτικό και το ανοσοποιητικό σύστημα και προωθούν τη χαλάρωση.

3. Κάντε ένα μπάνιο με άλατα Epsom: Η εμβύθιση του σώματος στο νερό καταπραΰνει την αντίδραση του οργανισμού στο στρες. Όταν διαλύονται σε ζεστό νερό, τα άλατα απελευθερώνουν μαγνήσιο, το οποίο στη συνέχεια απορροφάται από το δέρμα και βοηθά να επέλθει η χαλάρωση.

4. Κάντε μασάζ στο κεφάλι: Είναι γνωστό πως το μασάζ είναι απολαυστικά χαλαρωτικό. Έχει αποδειχθεί στο πλαίσιο επιστημονικών μελετών ότι μεταβάλλει τη βιολογική σύσταση του ίδιου του σώματος ώστε να υποχωρήσει η επίδραση της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες). Το μασάζ στο κεφάλι συγκεκριμένα διευκολύνει την αιμάτωση του εγκεφάλου και απομακρύνει την ένταση από τους μύες του αυχένα.

5. Κουνηθείτε: Ακολουθήστε το παράδειγμα των ζώων. Όταν ένα πιθανό θήραμα καταφέρνει να ξεφύγει από τα δόντια του σαρκοφάγου, αρχίζει να κινείται ασταμάτητα. Πρόκειται για μια απλή αλλά εξαιρετικά αποτελεσματική τεχνική αποβολής του φόβου.

6. Προσευχηθείτε: Δεν χρειάζεται να έχετε βαθιά θρησκευτική πίστη για να το κάνετε. Επαναλάβετε λέξεις ή φράσεις που σας δίνουν κουράγιο, ακόμη και κάτι πολύ απλό, όπως η λέξη «γαλήνη». Η διαδικασία αυτή ηρεμεί το παρασυμπαθητικό σύστημα και προωθεί τη χαλάρωση.

7. Κάντε τη στάση του κουνελιού (γιόγκα): Όλες οι μορφές άσκησης, αλλά κυρίως η γιόγκα και το πιλάτες, έχουν αποδεδειγμένη δράση ενάντια στο στρες και τα αρνητικά συναισθήματα. Η στάση του κουνελιού απελευθερώνει τη συσσωρευμένη ένταση από τον αυχένα, τους ώμους και την πλάτη. Επίσης, βοηθά να διοχετευθεί περισσότερο αίμα στον εγκέφαλο.

8. Ακούστε ήχους της φύσης: Οι ήχοι της φύσης, όπως το θρόισμα των φύλλων, το κελάηδισμα των πουλιών και ο ήχος των κυμάτων, χαρίζουν αβίαστα την ηρεμία που τόσο χρειάζεστε.

9. Ζεστάνετε τα χέρια σας: Όταν έχουμε στρες, η θερμοκρασία των χεριών μειώνεται ελαφρώς επειδή διοχετεύεται περισσότερο αίμα σε σημεία του σώματος όπου υπάρχει ένταση, όπως οι ώμοι και οι γοφοί. Τρίβοντας τα χέρια σας, πλησιάζοντας το τζάκι ή ακόμη και τυλίγοντας τα δάχτυλά σας γύρω από μια ζεστή κούπα καφέ, πυροδοτείται η χαλάρωση από το παρασυμπαθητικό σύστημα.

10. Φάτε μαύρη σοκολάτα: Δεν υπάρχει τίποτα που να μην «διορθώνεται» με λίγη μαύρη σοκολάτα! Φροντίστε η περιεκτικότητα της σοκολάτας σε κακάο να είναι τουλάχιστον 85%. Η μαύρη σοκολάτα είναι πλούσια σε μαγνήσιο, το οποίο επιδρά χαλαρωτικά στον οργανισμό.

Τι να πείτε σε ένα φίλο που χάνει εύκολα την ψυχραιμία του

Εάν δεν αντιμετωπίζετε εσείς πρόβλημα με κρίσεις πανικού, αλλά είναι επιρρεπής σε αυτές κάποιος που γνωρίζετε, δείτε τι μπορείτε να πείτε για να βοηθήσετε.

Αρχικά, βγάλτε τη λέξη «Ηρέμησε» από το λεξιλόγιό σας. Είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει να ακούσει ένα άτομο σε κατάσταση κρίσης. Μια τέτοια προτροπή εκλαμβάνεται ως απόρριψη, καθώς το άτομο αισθάνεται πως το πρόβλημά του θεωρείται από τους άλλους αμελητέο, ασχέτως αν οι λόγοι ανησυχίας μοιάζουν αμελητέοι.

Λέγοντας δυνατά και απότομα «Ηρέμησε» θέλουμε προφανώς να καθησυχάσουμε ένα άτομο που βρίσκεται σε πανικό, μιλά γρήγορα και ακατανόητα, κλαίει ή αισθάνεται απελπισία, όμως αυτή η αντίδραση στην πραγματικότητα δε βοηθά.

Τι μπορείτε να πείτε αντ' αυτού;

- «Μίλησέ μου»: Μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να ακούσετε. Κάθε άνθρωπος έχει την ανάγκη να ακουστεί, χωρίς να αναζητά απαραιτήτως μια λύση ή συμβουλή. Η ανοιχτή έκφραση των συναισθημάτων βοηθά να καταλαγιάσουν οι ανησυχίες και να εξωτερικευθεί η ένταση.

- «Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω;»: Μπορεί η απάντηση στην ερώτηση αυτή να είναι «Τίποτα», όμως η προσφορά βοήθειας μερικές φορές αρκεί.

- «Είμαι εδώ για σένα»: Η φυσική παρουσία μπορεί να εκτιμηθεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μορφή βοήθειας. Άλλωστε, η μοναξιά μπορεί να εντείνει τα αρνητικά συναισθήματα.

- «Πάρε μια ανάσα»: Όσο απλό κι αν ακούγεται, μερικές φορές το ξεχνάμε. Μερικές βαθιές ανάσες είναι η ιδανική παύση για ένα άτομο σε κατάσταση κρίσης.

Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού σε ένα βίντεο με πραγματικές μαρτυρίες

Στο βίντεο που ακολουθεί, θα ακούσετε τις πραγματικές μαρτυρίες ανθρώπων που εκδηλώνουν κρίσεις πανικού. Τα λόγια τους μπορούν ίσως να δώσουν μια σαφέστερη εικόνα για το τι ακριβώς είναι η κρίση πανικού.

{youtube}uPlhgtQqA6c{/youtube}

Πηγή: Mayo Clinic, Anxiety and Depression Association of America, Everydayhealth, Psychology Today

Πηγη

 

 

Τι αποκαλύπτει η ζωγραφιά του παιδιού σου;

πηγη

 

Οι παιδικές ζωγραφιές δεν αποτελούν μόνον δημιουργική έκφραση αλλά κι ένα χρήσιμο εργαλείο για τους παιδοψυχολόγους που διερευνά την συναισθηματική, ψυχική και νοητική κατάσταση των παιδιών.

Τα παιδιά αποτυπώνουν τα συναισθήματά τους αλλά και τα προβλήματα τους πάνω στο χαρτί και η παιδική ζωγραφιά είναι ένα σπουδαίο εργαλείο διάγνωσης για τον χαρακτήρα του παιδιού. Μπορεί να δείξει τη νοητική και συναισθηματική του κατάσταση καθώς και τις διαπροσωπικές του σχέσεις, όπως και τον δεσμό με τα άλλα μέλη της οικογένειάς του.

Πώς ζωγραφίζει ένα παιδί

1,5 – 3 ετών: Ξεκινά να μουτζουρώνει και σταδιακά εξελίσσει τις μουτζούρες σε ευθείες, ελικοειδείς και ζιγκ ζαγκ γραμμές.

3 – 4 ετών: Σχεδιάζει μεμονωμένες «φιγούρες» όπως γραμμές, σπείρες, κύκλους δίνοντάς του όνομα.

,5 - 5 ετών: Αρχίζουν οι γραμμικές αποτυπώσεις, ζωγραφίζει αντικείμενα ή ανθρώπους από το κοντινό του περιβάλλον.

5 ετών και πάνω: Προσθέτει περισσότερες λεπτομέρειες στο σχέδιό του.

Παιδί και οικογένεια: Τι σημαίνει η ζωγραφιά του παιδιού;

Οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν την παιδική ζωγραφιά ως συμπληρωματικό εργαλείο στην αξιολόγηση όχι μόνο των δεξιοτήτων αλλά και της νοημοσύνης των παιδιών. «Για μας τους ψυχολόγους, όταν ένα παιδί δεν μπορεί να εκφράσει λεκτικά τα συναισθήματά του, έχει ιδιαίτερη σημασία να μας ζωγραφίσει την οικογένεια του» λέει η ψυχολόγος Ειρήνη Ν. Γιαννόπαπα, Msc.in Special Education και συνεχίζει: «Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να διαπιστώσουμε τι σχέση υπάρχει μεταξύ του παιδιού με τα μέλη της οικογένειας αλλά και με τον εαυτό του. Συνήθως όταν ένα παιδί ζωγραφίζει αυτό που προσέχουμε είναι:

Η σειρά: σε ποια σειρά βάζει τα μέλη της οικογένειας του. Αν το παιδί ζωγραφίσει πρώτα εκείνο, τότε θεωρεί τον εαυτό του το κέντρο της οικογένειας.

Η τοποθέτηση του εαυτού του. Βάζει τον εαυτό του μέσα στην οικογένεια ή δεν τον  βάζει καθόλου; Αν ζωγραφίζει τον ίδιο πιο κοντά σε ένα συγκεκριμένο άτομο είναι περισσότερο συναισθηματικά δεμένο ή ίσως αποζητά περισσότερο προσοχή από αυτό. Αν μπαίνει ανάμεσα στους γονείς του νιώθει ότι το αγαπούν εξίσου.

Το μέγεθος των ατόμων. Το άτομο που ζωγραφίζει μεγαλύτερο από τα άλλα μέλη δείχνει ότι το παιδί επενδύει σε αυτό συναισθηματικά περισσότερο ή ταυτίζεται πιο πολύ. Αν κάνει τον εαυτό του μεγαλύτερο δείχνει μεγάλη αυτοπεποίθηση και ότι είναι εξωστρεφές. Αν τον ζωγραφίζει μικρότερο συνήθως δείχνει ένα δειλό, μαζεμένο παιδί.

Την παράληψη ατόμων της οικογένειάς του. Αν το παιδί θέλει να υποβιβάσει ένα μέλος της ή υπάρχει κάποιο πρόβλημα στην οικογένεια, τότε το ζωγραφίζει πολύ μικρό ή το παραλείπει.

Τις «δυσαναλογίες». Αν στα σχήματα των ανθρώπων ζωγραφίζει μεγάλα κεφάλια φανερώνει έντονη ανάγκη για τροφής και επικοινωνία. Αν ζωγραφίζει μικρό κεφάλι μπορεί να αποτελεί ένδειξη δυσάρεστων εμπειριών που βιώθηκαν κατά τις περιόδους της πρώτης διατροφής και του απογαλακτισμού. Αν κάνει μεγάλα χέρια έχει ανάγκη από χάδια και αγκαλιές αλλά μπορεί να σημαίνει και χειροδικία. Αν τα σκέλη είναι μακριά απεικονίζουν την ανάγκη σταθερότητας και ασφάλειας.

Τα χρώματα. Τα πιο ανοιχτά χρώματα υποδηλώνουν ένα ευαίσθητο, τρυφερό και ντροπαλό χαρακτήρα, ενώ τα έντονα χρώματα έναν πιο ζωηρό, παρορμητικό και εξωστρεφή. Τα σκούρα χρώματα δείχνουν αρνητικά συναισθήματα (φόβος, ενοχή, περιθωριοποίηση). Συνήθως, το παιδί ζωγραφίζει με περισσότερες λεπτομέρειες και χρώματα τα άτομα που έχουν γι’ αυτό μεγαλύτερη σημασία.

Όχι στις βιαστικές ερμηνείες

«Εκείνο που έχει σημασία και πρέπει να κατανοήσουν οι γονείς είναι να μην ανησυχούν για τα σχέδια του παιδιού, αν χρησιμοποιεί π.χ. μόνον το μαύρο χρώμα ή ζωγραφίζει μόνον τρένα» λέει η Ειρήνη Γιαννόπαπα. «Μόνον αν επαναλαμβάνει κάποιο σχέδιο συνεχώς, μουτζουρώνει αμέσως μετά το σχέδιό του, ζωγραφίζει συνεχώς περίεργα θέματα (π.χ. μνήματα) ή κάνει πολύ φτωχά σχέδια σε συνδυασμό με αλλαγή της γενικότερης συμπεριφοράς του χρειάζεται διερεύνηση. Ας μη δίνουν οι γονείς βιαστικές ερμηνείες μεμονωμένα μέσα από τις ζωγραφιές του παιδιού τους» καταλήγει η ειδικός.

Πηγή: «Η κρυφή γλώσσα των παιδιών», Εύη Κρότι – Αλμπέρτο Μάνι, Εκδόσεις Καστανιώτη

Διάβασε ακόμη: Πώς να καταλάβεις τι αγχώνει το παιδί σου

Πηγη

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το παρακάτω έντυπο

Ακολουθούν παιδικές ζωγραφιές και οι πιθανές ερμηνείες τους.

 

 

 

 

 

Πολλαπλή νοημοσύνη-8 τύποι

πηγη

 

Πολλαπλή νοημοσύνη-8 τύποι

Είναι πολλές οι φορές που κάποιος μαθητής θα νιώσει στη ζωή του λιγότερο έξυπνος-ικανός σε κάποια σχολική δραστηριότητα και άλλες περισσότερο. Πολλοί μαθητές είναι πολύ ικανοί στους μαθηματικούς λογισμούς, αλλά τους είναι αδύνατο να γράψουν μια καλή έκθεση ή να ζωγραφίσουν μια ωραία εικόνα. Κάποιοι μπορούν να μπουν σε μια τάξη γεμάτη καινούριους συμμαθητές που δεν γνωρίζουν και να καταλάβουν αμέσως τις σχέσεις και τα συναισθήματα που υπάρχουν ανάμεσά τους, ενώ άλλοι μπορεί να μην αποκτήσουν ποτέ αυτή την ικανότητα.

Εικοσιπέντε μαθητές μιας τάξης παρακολουθώντας ένα μάθημα για το οποίο δεν γνωρίζουν τίποτα προηγουμένως, τελειώνοντας θα έχουν αποκτήσει ο καθένας διαφορετικές ποσοτικά και ποιοτικά γνώσεις. Η επιδεκτικότητα για τη συγκεκριμένη ύλη και τη μέθοδο διδασκαλίας είναι ένας σημαντικός παράγοντας ερμηνείας αυτών των διαφορών. Επίσης, οι διαφορές αυτές φαίνεται να σχετίζονται και με τους συγκεκριμένους τύπους νοημοσύνης που είναι περισσότερο ανεπτυγμένοι ατομικά.

Οι Gardner και Hatch (1989) αναπτύσσοντας τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης συμπέραναν πως η νοημοσύνη ενός ατόμου δεν μπορεί να μετρηθεί μονοδιάστατα αλλά κατανεμημένη στους παρακάτω 8 βασικούς τύπους:

Γλωσσική: Μαθητές που αγαπούν το γράψιμο, το διάβασμα, τις αφηγήσεις, τα σταυρόλεξα, τα γλωσσικά παιχνίδια, κλπ.

Λογική/ μαθηματική: Μαθητές που ενδιαφέρονται για πρότυπα, κατηγορίες, σχέσεις, αριθμητικά προβλήματα, στρατηγικά παιχνίδια και πειράματα.

Κιναισθητική: Μαθητές που απολαμβάνουν τα παιγνίδια στην τάξη και τους σχολικούς χορούς, που προτιμούν να παρουσιάζουν τις εργασίες τους με μοντέλα παρά με κείμενο.

Νατουραλιστική: Μαθητές που αρέσκονται στο να αναγνωρίζουν και να κατηγοριοποιούν αντικείμενα, διακρίνονται στις ταξινομικές δραστηριότητες και συχνά ασχολούνται με συλλογές. Είναι ιδιαίτερα παρατηρητικοί στις σχολικές εκδρομές, από τις οποίες συχνά επιστρέφουν με δείγματα πετρωμάτων, καρπών, λουλουδιών.

Χωροταξική: Μαθητές που ονειροπολούν και γοητεύονται από συναρμολογούμενα, ζωγραφική, puzzles, χάρτες, λαβυρίνθους και σπαζοκεφαλιές.

Μουσική: Μαθητές που συχνά τραγουδούν ή παίζουν/ χτυπούν ρυθμό, αντιλαμβάνονται ήχους που οι άλλοι χάνουν.

Διαπροσωπική: Μαθητές που είναι ηγέτες στην ομάδα τους, καλοί στην επικοινωνία, δείχνουν να καταλαβαίνουν τα συναισθήματα και τα κίνητρα των άλλων.

Ενδοπροσωπική: Μαθητές που είναι ίσως ντροπαλοί, αλλά έχουν εσωτερικά κίνητρα, δείχνουν αυτοσυγκέντρωση, επιμέλεια, προσοχή, υψηλή μεθοδικότητα στη σκέψη και στη λογική.

Κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει περισσότερο ανεπτυγμένο παραπάνω από έναν τύπο νοημοσύνης. Παρατηρήστε την εικόνα του άρθρου μαζί με το παιδί σας και ανακαλύψτε τους τύπους οι οποίοι εκφράζουν περισσότερο την προσωπικότητά του.

Οι έρευνες δείχνουν ότι η κληρονομικότητα, το οικογενειακό περιβάλλον, η σχολική εκπαίδευση και οι εμπειρίες της ζωής μπορούν αν επηρεάσουν ουσιωδώς το δείκτη νοημοσύνης.

Δώστε λοιπόν ερεθίσματα, παρατηρήστε και ανακαλύψτε μαζί με το παιδί τους τομείς όπου είναι καλύτερο. Έπειτα καλλιεργήστε τα, πολλαπλασιάστε τα συγκεκριμένα ερεθίσματα και αυξήστε το χρόνο απασχόλησης σε αυτούς τους τομείς. Προσοχή, η επιπλέον ανάπτυξη πρέπει να γίνει χωρίς πίεση, να κυλήσει ως φυσική εξέλιξη σε βάθος χρόνου και με ευχάριστο τρόπο.

Να θυμάστε ότι το κάθε παιδί όπως και το παιδί σας είναι ξεχωριστό και χαρισματικό!

Βιβλιογραφία:

Slavin, R. (2007). Εκπαιδευτική Ψυχολογία. Θεωρία και πράξη. Εκδόσεις Μεταίχμιο.

Siegler, R. (2006). Πως σκέφτονται τα παιδιά. Εκδόσεις Gutenberg.

Εικόνα από:

Γαρυφαλάκη, Ε. (2013). Πολλαπλή νοημοσύνη. Εκδόσεις Διόπτρα.

Πηγη

 

Απλές ασκήσεις – παιχνίδια για εμπλουτισμό λεξιλογίου

πηγη

 Απλές ασκήσεις για βελτίωση στην προφορική και γραπτή έκφραση και εμπλουτισμό λεξιλογίου, κατάλληλες και για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες

Μπορούν να γίνουν σε παιδιά από Β’ Δημοτικού και πάνω, μέσα στη σχολική τάξη ή στο σπίτι.

– Δίνετε στο παιδί ένα χαρτί με εικόνες αντικειμένων (ψάχνοντας θα βρείτε πλούσιο υλικό για να τυπώσετε αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και αυτοκόλλητα!) Έπειτα η άσκηση μπορεί να γίνει με 4 τρόπους:

1) Γράφετε λίστες επιθέτων και ζητάτε από το παιδί να βρει σε ποιο αντικείμενο ταιριάζουν π.χ.

άνετα, αθλητικά, άσπρα, δερμάτινα (παπούτσια)

ψηλό, πράσινο, ανθισμένο, ξερό (δέντρο)

γρήγορο, παλιό, καινούριο, χαλασμένο (αυτοκίνητο)

ανοιχτή, κλειστή, υφασμάτινη, αδιάβροχη (ομπρέλα)

2) Γράφετε ανακατεμένα επίθετα και ζητάτε από το παιδί να αντιστοιχίσει όσα ταιριάζουν σε κάθε εικόνα.

3) Ζητάτε από το παιδί να βρει δικά του επίθετα ή περισσότερα επίθετα ή φράσεις, που ταιριάζουν σε κάθε εικόνα.

4) Δίνουμε φράσεις περιγραφής και ζητάμε αντιστοίχιση π.χ.

Είναι μεταλλικό, το χρησιμοποιούμε για να φάμε (πιρούνι)
Είναι μεγάλο, δυνατό και άγριο ζώο με μεγάλη χαίτη (λιοντάρι)
Μπορεί να είναι ξύλινη, σιδερένια ή τσιμεντένια. Έχει σκαλιά που μας οδηγούν σε άλλο όροφο (σκάλα)
Είναι γυάλινο ή πλαστικό και με αυτό πίνω νερό, χυμό, ποτό (ποτήρι)

Επιπλέον, μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να γράψει μερικές προτάσεις με το αντικείμενο της εικόνας ή συνδυαστικά με περισσότερες εικόνες.

Η θεματολογία και ο βαθμός δυσκολίας, αλλάζουν ανάλογα με την ηλικία αλλά και τις γνώσεις του παιδιού.

Πηγη 

 

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΕΜΠΛ... by tondion

 

 

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΩΝ

 

 

Παιχνίδι "Τι είναι γύρο;"
Σκοπός: επέκταση του λεξιλογίου των παιδιών μέσω επίθετων ανάπτυξης φαντασίας, μνήμης, επιδεξιότητας.
Πρόοδος παιχνιδιού
Πετώντας τη μπάλα στο παιδί με διάφορους τρόπους, οι γονείς θέτουν μια ερώτηση στην οποία το παιδί, έχοντας πιάσει τη μπάλα, πρέπει να απαντήσει και, στη συνέχεια, να επιστρέψει την μπάλα.
1. Τι είναι στρογγυλό; (Μπάλα, μπάλα, τροχός, ήλιος, μήλο φεγγάρι, κεράσι ...)
2. Τι είναι μακρύ; (Δρόμος, ποτάμι, σχοινί, νήμα, ταινία, κορδόνι ...)
3. Τι είναι υψηλό; (Βουνό, δέντρο, πρόσωπο, σπίτι, ντουλάπα ...)
4. Τι είναι πράσινο; (Γκαζόν, δέντρα, θάμνοι, ακρίδες, φόρεμα ...)
5. Τι είναι κρύο; (Νερό, χιόνι, πάγος, δροσιά, παγετός, βράδυ ...)
6. Τι είναι ομαλό; (Γυαλί, καθρέφτης, πέτρα, μήλο ...)
7. Τι είναι γλυκό; (Ζάχαρη, γλυκά, πίτες, κέικ, βάφλες ...)
8. Τι είναι το μαλλί; (Φόρεμα, πουλόβερ, γάντια, γάντια, καπέλο ...)
9. Τι είναι φραγκόσυκο; (Σκαντζόχοιρος, τριαντάφυλλο, κάκτος, βελόνες, σύρμα ερυθρελάτης ...)
10. Τι είναι πικάντικο; (Μαχαίρι, κουκουβάγια, γυαλί, στιλέτο ψαλιδιού, λεπίδα ...)
11. Τι είναι εύκολο; (Κάτω, φτερό, βαμβάκι, νιφάδα χιονιού).
12. Τι είναι βαθύ; (Κάμπος, τάφρος, χαράδρα, καλά, ποτάμι, ρεύμα ...)
20. Το παιχνίδι "Ένα - πολλά"
Σκοπός: ενοποίηση στην ομιλία παιδιών διαφόρων τύπων καταλήξεων ουσιαστικών.
Πρόοδος παιχνιδιού
Οι γονείς ρίχνουν την μπάλα στο παιδί τους χρησιμοποιώντας μοναδικά ουσιαστικά. Το παιδί ρίχνει την μπάλα πίσω, προφέροντας πληθυντικά ουσιαστικά. Μπορείτε να ρίξετε την μπάλα με χτυπήματα στο πάτωμα, να ρίξετε την μπάλα ενώ κάθεστε στο χαλί.
Παραδείγματα: Πίνακας - πίνακες
αυλή - αυλές
μύτη - μύτες
βουνό - βουνά
λαγούμι - λαγούμια
γέφυρα - γέφυρες
σπίτι - σπίτι
μάτι - μάτια
λιβάδι - λιβάδια
πόλη - πόλεις
σύρματα - σύρματα
κρύο - κρύο
ημέρα - ημέρες
κολόβωμα - κολοβώματα
ύπνος - όνειρα
μέτωπο - μέτωπα
αυτί - αυτιά
καρέκλα - καρέκλες
ποντάρισμα - πονταρίσματα
φύλλα - φύλλα
φτερό - φτερά
πτέρυγα - φτερά
δέντρο - δέντρα
κάλτσες - κάλτσες
κάλτσες - κάλτσες
κομμάτι - κομμάτια
κύκλος - κύκλοι
φίλε - φίλοι
άλμα - άλμα
παπάκι - παπάκια
χηνάρι - χηνάκια
κοτόπουλο - κοτόπουλα
τίγρη cub - cubs
μωρό ελέφαντας - ελέφαντες μωρών 

Το παιχνίδι "Ποιος ήταν ποιος;"
Σκοπός: ανάπτυξη της σκέψης, επέκταση του λεξιλογίου, ενοποίηση των τελών.
Πρόοδος παιχνιδιού Οι γονείς, ρίχνοντας την μπάλα στο παιδί, ονομάστε το αντικείμενο ή το ζώο, και το παιδί, επιστρέφοντας την μπάλα, απαντά στο ερώτημα ποιος (τι) το όνομα που είχε το όνομα ήταν πριν:
αυγό κότας
άλογο - πουλάρι
αγελάδα - μοσχάρι
βελανιδιά - βελανίδι
ψάρι - αυγά
μηλιά - σπόρος
βάτραχος - γυρίνος
πεταλούδα - κάμπια
αλεύρι για ΨΩΜΙ
ντουλάπα - σανίδα
ποδήλατο - σίδερο
πουκάμισο - ύφασμα
μπότες - δέρμα
σπίτι - τούβλο
ισχυρός - αδύναμος  

Διαβάστε περισσότερα

Πηγη