Ασκήσεις γραφής για την καλλιέργεια της λεπτής κινητικότητας
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
 |
| πηγη |
Επίσης μπορείτε να δείτε δραστηριότητες σε μορφή αρχείου pdf
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΛΕΠΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
30/6/22
28/6/22
Πότε είναι έτοιμα τα παιδιά για το νηπιαγωγείο;
 |
| πηγη |
Στην εποχή μας, τα παιδιά ξεκινούν τη φοίτηση στο σχολείο (νήπιο) στα 5 έτη.
Τώρα πια το ερώτημα μετατίθεται: πότε είναι έτοιμα τα παιδιά για το νηπιαγωγείο; Βέβαια η πιο σωστή ερώτηση θα ήταν, πώς να κάνουμε το σχολειό έτοιμο για τα παιδιά.
Ολοένα και περισσότεροι γονείς αποφασίζουν στην εποχή μας να καθυστερήσουν την έναρξη του νηπιαγωγείου για τα παιδιά τους, ιδιαίτερα αν εκείνα είναι γεννημένα προς το τέλος του χρόνου ή είναι γεννημένα πρόωρα.
Φαίνεται πως για τη σχολική ετοιμότητα δεν παίζει ρόλο μόνο το νοητικό επίπεδο του παιδιού, αλλά και η συναισθηματική ωριμότητα, η κοινωνικές δεξιότητες, η ωριμότητα του λόγου, της αδρής και λεπτής κίνησης, η βιολογική ωρίμανση δηλαδή, η οποία δε είναι πάντοτε η ίδια για όλα τα παιδιά και διαφέρει σημαντικά μεταξύ των δυο φύλων, αλλά και μεταξύ κοινωνικοοικονομικών τάξεων, θεωρείται όμως ότι φθάνει σε ικανοποιητικό βαθμό για τα περισσότερα παιδιά από μια ηλικία και μετά, και αυτή έχει θεσπιστεί να είναι η ηλικία έναρξης φοίτησης στο σχολείο.
Έτσι λοιπόν σήμερα υπάρχουν θιασώτες και μαχητές της ένταξης του παιδιού στο σχολείο νωρίς:
– όσοι την υποστηρίζουν θεωρούν ότι τα παιδιά που είναι πιο ανώριμα θα βοηθηθούν από το περιβάλλον του σχολείου, καθώς θα τους δώσει πολλές ερεθίσματα και το πρόγραμμα εκπαίδευσης θα πρέπει να είναι έτσι δομημένο ώστε να ασχολείται και εξατομικευμένα με το κάθε παιδί σε μια τάξη και να τους προσφέρει κάθε επιπλέον βοήθεια, αν χρειάζεται
– όσοι την αμφισβητούν, θεωρούν πως για κάθε παιδί υπάρχει the gift of time, ο κατάλληλος δηλαδή χρόνος όπου αποκτά τις παραπάνω δεξιότητες και όταν προσπαθούμε να χωρέσουμε όλα τα παιδιά σε ένα μοντέλο έχουμε μεγάλη πιθανότητα να αποτύχουμε
– Κι οι δύο μέθοδοι όμως τελικά εστιάζουν στην ετοιμότητα του σχολείου να δεχτεί παιδιά από διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, με διαφορετικούς βαθμούς βιολογικής ωρίμανσης και διαφορετικές δεξιότητες-δυσκολίες.
Παρόλαυτά, υπάρχουν και παιδιά με έντονες αναπτυξιακές δυσκολίες στους περισσότερους τομείς (κινητικότητα, λόγος, κοινωνική επαφή, οπτικοκινητικός συντονισμός, αντίληψη, κρίση) που χρειάζονται εντατική εξατομικευμένη ψυχοπαιδαγωγική βοήθεια για να αποκτήσουν την ικανότητα λειτουργικής προσαρμογής στο περιβάλλον τους και για τα οποία μια βεβιασμένη ένταξη στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά μαθησιακά κενά, έντονα ψυχολογικά προβλήματα, συναισθήματα απόρριψης, άγχους, κατάθλιψης και ενδεχομένως αντιδραστική, αντικοινωνική και παραβατική συμπεριφορά με επακόλουθο την περιθωριοποίηση στο απώτερο μέλλον.
Οι γονείς των παιδιών αυτών ίσως βρουν πιο αποτελεσματικό να σκέφτονται τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των δυσκολιών του παιδιού τους και όχι τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα μίας ενδεχόμενης καθυστέρησης στην έναρξη φοίτησης των παιδιών τους στο Δημοτικό.
Το πιο σωστό ερώτημα θα έπρεπε να είναι όχι αν ένα παιδί είναι έτοιμο να μάθει, αλλά τι είναι έτοιμο να μάθει ένα παιδί;
Άρα το ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε την ηλικία εισόδου στο Δημοτικό, αλλά να είμαστε βέβαιοι ότι το κάθε παιδί είναι έτοιμο αναπτυξιακά να μεταβεί στο Δημοτικό, και ακόμα καλύτερα, να είμαστε βέβαιοι νωρίτερα ότι το κάθε παιδί είναι έτοιμο να μεταβεί από το προνήπιο στο νήπιο. Ο τελικός μας στόχος δεν θα πρέπει να είναι να κάνουμε παιδιά έτοιμα για το σχολείο αλλά να ετοιμάσουμε τα σχολειά και την κοινωνία μας για τα παιδιά μας.
27/6/22
Storytelling- Φτιάξε τη δική σου ιστορία /Υλικό
:max_bytes(150000):strip_icc():gifv()/200212-im-a-mom-and-a-childrens-book-author-2000-1d6774937258409fb174d1ef27885fd9.jpg) |
| πηγη |
Φτιάξε τη δική σου ιστορία, με φαντασία.
Μια καταπληκτική δραστηριότητα για παιδιά κάθε ηλικίας ώστε να εξασκήσουν τον προφορικό λόγο, την αφήγηση βάζοντας την φαντασία τους και τη δημιουργική τους σκέψη.
Κόψε το χαρτί και κατασκεύασε κύβους ώστε να σε βοηθήσουν να φτιάξεις τη δική σου ιστορία!
24/6/22
Μύθοι για τη δυσλεξία
 |
| πηγη |
Οι άνθρωποι που πάσχουν από δυσλεξία αντιμετωπίζουν πολλές προκαταλήψεις καθημερινά—συγκεκριμένα, ότι η πάθηση αυτή σχετίζεται κατά κάποιον τρόπο με τη νοημοσύνη τους. Υπάρχουν, όμως, και άλλοι μύθοι σχετικά με τη δυσλεξία, και ήρθε η ώρα να τους καταρρίψουμε. Είναι ζήτημα νευρολογικό, σχετίζεται με το πώς το άτομο επεξεργάζεται ήχους και φωνές, προκαλώντας δυσκολίες στο διάβασμα και στο γράψιμο, και αυτό είναι μια αλήθεια. Ας δούμε, όμως, και τα ψέματα.
Όλα τα παιδιά που γράφουν ανάποδα γράμματα και αριθμούς έχουν δυσλεξία
Είναι ένα σημάδι, ναι, αλλά είναι τρομερή γενίκευση να πούμε ότι τα παιδιά που μπορεί να κάνουν λάθος στο πώς γράφουν τα γράμματα όταν μαθαίνουν, πάσχουν από δυσλεξία. Αυτό είναι φυσιολογικό να συμβαίνει μέχρι τα 7.
Η δυσλεξία μπορεί να ξεπεραστεί
Όχι, υπάρχει εφ’ όρου ζωής. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι χρειάζεται και να επεμβαίνει στην καθημερινή ζωή. Πολλοί ασθενείς με δυσλεξία καταφέρνουν να διαβάζουν σωστά, αν όχι κάπως πιο αργά από το φυσιολογικό. Με τις σωστές στρατηγικές από νωρίς, κάθε δυσλεκτικός μπορεί να μην επηρεάζεται από την πάθηση.
Οι άνθρωποι με δυσλεξία δεν μπορούν να μάθουν να διαβάζουν
Για την ακρίβεια, υπάρχουν ασθενείς που – με τις σωστές κατευθυντήριες γραμμές – γίνονται δεινοί αναγνώστες. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι που βοηθούν ένα παιδί με δυσλεξία να διαβάζει με μεγαλύτερη άνεση.
Οι δυσλεξικοί βλέπουν τα πράγματα ανάποδα
Όχι. Η πάθηση δεν σχετίζεται με την όραση, και αυτό έχει επιβεβαιωθεί μέσα από αρκετές μελέτες.
Τα παιδιά με δυσλεξία είναι απλά τεμπέλικα
Από τους πιο τοξικούς μύθους που κυκλοφορούν για αυτή την πάθηση – και για πολλές ακόμα παθήσεις, για να είμαστε ειλικρινείς – και δυστυχώς είναι από τους πιο επίμονους, πηγαίνοντάς μας χρόνια πίσω. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η ενημέρωση, ειδικά των εκπαιδευτικών, είναι αναγκαία.
Η δυσλεξία αποτελεί ιατρική διάγνωση
Και όμως, όχι. Διαγιγνώσκεται συνήθως από νευροψυχολόγους, ψυχολόγους και ειδικούς σε γλωσσικές διαταραχές.
Η δυσλεξία πλήττει συχνότερα τα αγόρια
Λάθος. Η δυσλεξία διαγιγνώσκεται κυρίως στα αγόρια, που σημαίνει ότι είμαστε προκατειλημμένοι, και πως πολλά κορίτσια δεν λαμβάνουν την αναγκαία προσοχή, και απλά – μόλις παρατηρηθούν συμπτώματα – μεταφέρονται με συνοπτικές διαδικασίες στο τελευταίο θρανίο, με οδηγίες να μην κάνουν φασαρία. Ναι, δεν υπάρχει πτυχή της ζωής μας που να μην καταστρέφεται από την πατριαρχία.
Η δυσλεξία αντιμετωπίζεται με ιχθυέλαιο, γυαλιά με ειδικά χρώματα και ασκήσεις ισορροπίες
Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι όλα αυτά βοηθούν ένα παιδί με δυσλεξία. Ο μόνος τρόπος να “αντιμετωπιστεί” η δυσλεξία (δηλαδή να μην αποτελεί παράγοντα που επεμβαίνει στη φυσιολογική καθημερινή ζωή του ατόμου) είναι με τις στρατηγικές που βοηθούν το παιδί να διαβάζει και να γράφει με μεγαλύτερη άνεση.
23/6/22
'Εως το τέλος της πρώτης τάξης του δημοτικού, τι δεξιότητες θα πρέπει να έχει κατακτήσει ένα παιδί;
 |
| πηγη |
Δεξιότητες του παιδιού στην Α' δημοτικού
Έως το τέλος της πρώτης τάξης τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει τις ακόλουθες δεξιότητες στον τομέα της γραφής, της ανάγνωσης και της επικοινωνίας και από αυτά αναμένονται τα παρακάτω:
Έως το τέλος της πρώτης τάξης τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει τις ακόλουθες δεξιότητες στον τομέα της γραφής, της ανάγνωσης και της επικοινωνίας και από αυτά αναμένονται τα παρακάτω:
Ακουστική ικανότητα
- Να επιδεικνύουν κατανόηση του προφορικού λόγου μέσω της ανάκτησης πληροφοριών και ανταπόκρισης στις οδηγίες.
- Να ακολουθούν 2-3 οδηγίες στη σειρά.
Δεξιότητες λόγου
- Να απαντούν σε πιο περίπλοκες ερωτήσεις που επιδέχονται 'ναι/όχι'
- Να παράγουν όλους τους Ελληνικούς ήχους με κατανοητή ομιλία.
- Να λένε και να επαναλαμβάνουν ιστορίες και γεγονότα με μια λογική σειρά.
- Να εκφράζουν ιδέες με μια ποικιλία ολοκληρωμένων προτάσεων.
- Να χρησιμοποιούν σωστά τα περισσότερα μέρη του λόγου (γραμματική).
- Να θέτουν τις ερωτήσεις και να απαντούν στις ερωτήσεις 'Ποιος; Τι; Πού; Γιατί; Πότε;' σε μικρές οργανωμένες προτάσεις.
- Να παραμένουν στο θέμα και να εξετάζουν διάφορες πτυχές του θέματος.
- Να δίνουν οδηγίες.
- Να ξεκινούν συζητήσεις.
Αναγνωστική ικανότητα
- Να δημιουργούν λέξεις με ομοιοκαταληξίες
- Να αναγνωρίζουν όλους τους ήχους σε μικρές λέξεις
- Να συνδυάζουν ξεχωριστούς ήχους για να δημιουργούν λέξεις
- Να κάνουν στο μυαλό τους την αντιστοιχία ανάμεσα στις προφορικές λέξεις και τις τυπωμένες λέξεις
- Να εφαρμόζουν τις γνώσεις που έχουν σχετικά με το πώς είναι οργανωμένος ο έντυπος λόγος και πως γίνεται η ανάγνωσή του (π.χ. να διαβάζουν από τα αριστερά στα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω)
- Να αναγνωρίζουν γράμματα, λέξεις και προτάσεις
- Να διαβάζουν τις λέξεις δυνατά
- Να έχουν ένα λεξιλόγιο 100 κοινών λέξεων
- Να αποδεικνύουν την κατανόηση του υλικού που διάβασαν
Ικανότητα γραφής
Έως το τέλος της πρώτης τάξης τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει τις ακόλουθες δεξιότητες στον τομέα της γραφής, της ανάγνωσης και της επικοινωνίας και από αυτά αναμένονται τα παρακάτω:
Ακουστική ικανότητα
- Να επιδεικνύουν κατανόηση του προφορικού λόγου μέσω της ανάκτησης πληροφοριών και ανταπόκρισης στις οδηγίες.
- Να ακολουθούν 2-3 οδηγίες στη σειρά.
Δεξιότητες λόγου
- Να απαντούν σε πιο περίπλοκες ερωτήσεις που επιδέχονται 'ναι/όχι'
- Να παράγουν όλους τους Ελληνικούς ήχους με κατανοητή ομιλία.
- Να λένε και να επαναλαμβάνουν ιστορίες και γεγονότα με μια λογική σειρά.
- Να εκφράζουν ιδέες με μια ποικιλία ολοκληρωμένων προτάσεων.
- Να χρησιμοποιούν σωστά τα περισσότερα μέρη του λόγου (γραμματική).
- Να θέτουν τις ερωτήσεις και να απαντούν στις ερωτήσεις 'Ποιος; Τι; Πού; Γιατί; Πότε;' σε μικρές οργανωμένες προτάσεις.
- Να παραμένουν στο θέμα και να εξετάζουν διάφορες πτυχές του θέματος.
- Να δίνουν οδηγίες.
- Να ξεκινούν συζητήσεις.
Αναγνωστική ικανότητα
- Να δημιουργούν λέξεις με ομοιοκαταληξίες
- Να αναγνωρίζουν όλους τους ήχους σε μικρές λέξεις
- Να συνδυάζουν ξεχωριστούς ήχους για να δημιουργούν λέξεις
- Να κάνουν στο μυαλό τους την αντιστοιχία ανάμεσα στις προφορικές λέξεις και τις τυπωμένες λέξεις
- Να εφαρμόζουν τις γνώσεις που έχουν σχετικά με το πώς είναι οργανωμένος ο έντυπος λόγος και πως γίνεται η ανάγνωσή του (π.χ. να διαβάζουν από τα αριστερά στα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω)
- Να αναγνωρίζουν γράμματα, λέξεις και προτάσεις
- Να διαβάζουν τις λέξεις δυνατά
- Να έχουν ένα λεξιλόγιο 100 κοινών λέξεων
- Να αποδεικνύουν την κατανόηση του υλικού που διάβασαν
Ικανότητα γραφής
- Να εκφράζουν ιδέες μέσω της γραφής
- Να γράφουν καθαρά
- Να μην κάνουν ορθογραφικά λάθη σε λέξεις που χρησιμοποιούν συχνά
- Να ξεκινούν κάθε πρόταση με κεφαλαία γράμματα και να χρησιμοποιούν τα σημεία στίξης
- Να γράφουν μια ποικιλία σύντομων συνθέσεων (π.χ. ιστορίες, ημερολόγιο)
22/6/22
Παιχνίδια/Δραστηριότητες για την ενίσχυση της ομιλίας
 |
| πηγη |
Παρακάτω θα βρείτε 8 συμβουλές (ή καλύτερα κατευθυντήριες γραμμές) για αυτά που είναι καλό να προσέξετε στην επικοινωνία σας με το παιδί με σκοπό να αναπτύξετε το πεδίο του λόγου του:
1. Διαθέστε χρόνο στο παιδί σας και βρείτε τι το ενδιαφέρει. Πριν του μιλήσετε εξασφαλίστε την προσοχή του.
2. Χρησιμοποιήστε “καθαρή“ ομιλία και μην κοροϊδεύετε ή επαναλαμβάνετε τις λανθασμένες εκφορές του λόγου του. Αντίθετα, επαναλαμβάνετε την σωστή λέξη, αργά και καθαρά.
3. Επιλέξτε “πλούσιο“, σε λεξιλόγιο και σύνταξη, λόγο καθώς κάνετε διάφορες δραστηριότητες π.χ. μπάνιο, ντύσιμο, τάισμα, βόλτα στο πάρκο.
4. Δώστε του ευκαιρίες για επικοινωνία και χρόνο για να απαντήσει, βάζοντας έτσι τις βάσεις για τις αρχές της συζήτησης.
5. Επεκτείνετε το λόγο του παιδιού από μία λέξη σε δύο ή τρεις π.χ. το παιδί λέει «κούκλα», εσείς λέτε «μια όμορφη κούκλα».
6. Εμπλουτίστε το λεξιλόγιό
του με βάση τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις του.
Για παράδειγμα «Ας πάμε να αγοράσουμε μήλα. Τα μήλα είναι φρούτα και τα
παίρνουμε από το μανάβικο. Τα πορτοκάλια και οι μπανάνες είναι κι αυτά φρούτα.»
7. Βοηθήστε το παιδί να καταλάβει και να μάθει να κάνει ερωτήσεις.
8. Ενθαρρύνετέ το να ζητάει εξηγήσεις όταν δεν καταλαβαίνει μια λέξη.
Εκτός από τα χειροπιαστά παιχνίδια, τα παιδιά
‘τρέφουν’ μεγάλη αγάπη και για τα παιχνίδια λόγου και επικοινωνίας.
Βρείτε παρακάτω μερικά εύκολα και απλά από αυτά και επιτύχετε εντυπωσιακά
αποτελέσματα:
Παιχνίδια Λόγου & Επικοινωνίας
1. Διαβάστε παραμύθια, παιδικά βιβλία και κάντε ερωτήσεις εναλλάξ με το παιδί ή ζητήστε του να μαντέψει τη συνέχεια της ιστορίας.
2. Μάθετε στο παιδί τραγουδάκια ξεκινώντας από απλά δίστιχα με ρυθμό και επεκτείνοντας τα στη συνέχεια, π.χ. “πάει ο λαγός να πιει νερό.”
3. Παίξτε με παιχνίδια που ενισχύουν το λεξιλόγιο όπως το παιχνίδι με τις κατηγορίες «πρόσωπο- ζώο- φυτό- πράγμα».
4. Μιλήστε για χρονικές και χωρικές σχέσεις (π.χ. πριν, μετά, πάνω, κάτω).
5. Επισημάνετε οφθαλμοφανείς διαφορές που έχει το ίδιο αντικείμενο, π.χ. “ψηλό-κοντό ζώο”, “κόκκινο-ροζ λουλούδι”.
6. “Δουλέψτε” την ομαδοποίηση των αντικειμένων (π.χ. φρούτα με φρούτα, λαχανικά μαζί, ζώα κα)
7. Βρείτε κάρτες με αντικείμενα ή επιστρατεύστε τις σχεδιαστικές σας ικανότητες για να παίξετε το “ποιο δεν ταιριάζει και γιατί.
8. Παίξτε “παιχνίδι ρόλων” προσποιούμενοι ότι βρίσκεστε σε ένα μέρος, π.χ. στο μανάβη, στο κομμωτήριο, στο γιατρό.
9.Δραματοποιήστε παιδικά παραμύθια και διατηρήστε τη μελωδικότητα της φωνής σας – οι γνωστοί διάλογοι με κούκλες ή κουκλοθέατρο.
10.Ζητήστε τη γνώμη του σε θέματα όπως: τι χρειάζεστε από το σούπερ μάρκετ, τι δώρο θα άρεσε στον ξάδερφό του, κλπ.
11. Φροντίστε να μη φαίνεται σαν να το διορθώνετε, και καθοδηγήστε τις απαντήσεις του συντακτικά, επαναλαμβάνοντας τη φράση με τον κατάλληλο τρόπο.
Παιχνίδια στον καθρέφτη: Πώς ωφελούν το παιδί;
Πώς ωφελούν τα παιχνίδια στον καθρέφτη;
Τα μωρά λατρεύουν να βλέπουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, ήδη πριν να καταφέρουν να συνειδητοποιήσουν ότι εξετάζουν τον εαυτό τους. Πολλά μωρά προσπαθούν να πιάσουν ή να φτάσουν για το μωρό ή άλλα πράγματα που φαίνονται στον καθρέφτη για να μπορέσουν να εξερευνήσουν και να καθορίσουν πώς όλα ταιριάζουν στον μικρό τους κόσμο.
Δεξιότητες μίμησης
Όταν ένα μωρό κοιτάζει στον καθρέφτη, ένα από τα πρώτα πράγματα που θα συνειδητοποιήσει είναι ότι η αντανάκλαση «μιμείται» όλα όσα κάνει. Και μαθαίνοντας για τη μίμηση, ένα μωρό αρχίζει να μαθαίνει για τους «κοινωνικούς ρόλους», αναπτύσσοντας την κατανόησή του για το τι βλέπει και ακούει στον κόσμο.
Καθώς θα μιμείται την μαμά ή τον μπαμπά, το μωρό θα μάθει να κάνει τις ίδιες εκφράσεις του προσώπου σας ή να προσομοιάζει την φωνούλα του στους τόνους της δικής σας φωνής.
Διευρυμένο λεξιλόγιο
Καθώς τα μωρά παίζουν με ένα καθρέφτη, δουλεύουν σκληρά για την ενίσχυση του λεξιλογίου τους και την διαμόρφωση ισχυρών γλωσσικών δεξιοτήτων. Όταν τα μωρά κοιτάζουν τον εαυτό τους στους καθρέφτες, είναι η τέλεια ευκαιρία για τους γονείς να κατονομάζουν όλα όσα βλέπουν στο πρόσωπό τους, όπως μύτη, μάτια, στόμα.
Με αυτόν τον τρόπο, ενώ το μωρό μπορεί να μην έχει αναπτύξει τις γλωσσικές δεξιότητες για να επαναλάβει τη λέξη πίσω, μπορεί να δείξει πού βρίσκονται τα μέρη του σώματος.
Αυτογνωσία
Η αυτογνωσία είναι ένα μεγάλο συστατικό της κοινωνικο-συναισθηματικής ανάπτυξης ενός ατόμου. Ξεκινά όταν ένα μωρό γεννιέται και συνεχίζει να αναπτύσσεται έως ότου το παιδί φτάσει την ηλικία των τεσσάρων με πέντε ετών, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Και ενώ μπορεί να μας ακούγεται ως κάτι αρκετά απλό, μεταξύ της γέννησης και της ηλικίας του σχολείου, υπάρχει αρκετή δουλειά που το παιδί θα πρέπει να κάνει για να αναπτύξει την αυτογνωσία του. Τα παιχνίδια στο καθρέφτη διευκολύνουν την διαδικασία αυτή, ενισχύοντάς την κατά πολύ.
21/6/22
"Σχεδιάζοντας Διδασκαλίες για το Δημοτικό " Δωρεάν ebook
 |
| πηγη |
Επτά εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, επτά δασκάλες και δάσκαλοι της τάξης και της πράξης, που για πολλά χρόνια δίνουν τον αγώνα τους για τη μόρφωση των μαθητών τους, είχαν την καλή τύχη να βρεθούν μαζί μετεκπαιδευόμενοι στο Διδασκαλείο «Δημήτρης Γληνός» και να σχεδιάσουν διδασκαλίες για τους μαθητές τους με κριτήριο την εισαγωγή καινοτόμων στοιχείων, την εφαρμογή βιωματικών μεθόδων διδασκαλίας και την αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας.
Ο διδακτικός σχεδιασμός, ως προστάδιο σημαντικότατο και απολύτως απαραίτητο πριν από την ίδια τη διδασκαλία, απασχόλησε τους εκπαιδευτικούς-συγγραφείς σε όλα τα επίπεδα: θεωρία, μεθοδολογία, υποδομές, τεχνολογία και νέα διδακτικά μέσα.
Οι εκπαιδευτικοί-συγγραφείς, αφού ολοκλήρωσαν τη φάση του συστηματικού σχεδιασμού επτά σχεδίων διδασκαλίας, προχώρησαν στη φάση της ερευνητικής διαδικασίας ζητώντας από γονείς και άλλους εκπαιδευτικούς να τα αξιολογήσουν μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων.
Το κεντρικό ερώτημα και κατά τον σχεδιασμό των συγκεκριμένων διδασκαλιών και κατά τη φάση της έρευνας ήταν αν η τεχνολογία και τα νέα διδακτικά μέσα που αυτή διαθέτει στο σχολείο, είναι δυνατόν να συμβάλουν στη βελτίωση της διδακτικής πράξης και γενικότερα του εκπαιδευτικού έργου. Τα συμπεράσματα της έρευνας πλούσια και αποκαλυπτικά «φωτίζουν» σκοτεινά σημεία στην καθημερινή εκπαιδευτική πράξη στα σχολεία μας.
Τίτλος: Σχεδιάζοντας Διδ@σκαλίες για το Δημοτικό
Συγγραφείς: Γαρυφαλλιά
Γεροπούλου, Αναστάσιος Γιουρτσίδης, Σοφία Ευθυμιάδου, Λεωνίδας Κυρίτσης, Ιωάννα
Μανάφη, Αντώνης Σαπουνάς, Βασιλική Τζελέπη
ISBN: 978-618-5040-73-4
Επιστημονική επιμέλεια: Γαρυφαλλιά Γεροπούλου, Αναστάσιος Γιουρτσίδης, Σοφία Ευθυμιάδου, Λεωνίδας Κυρίτσης, Ιωάννα Μανάφη, Αντώνης Σαπουνάς, Βασιλική Τζελέπη
17/6/22
Ένα παιδί πρέπει να μάθει να γράφει και να διαβάζει από το Νηπιαγωγείο;
 |
| πηγη |
Οι περισσότεροι γονείς, ξεκινώντας το παιδί τους το Νηπιαγωγείο, επιθυμούν να του προσφέρουν τα καλύτερα, ενώ έχουν αγωνία για το αν το παιδί τους θα καταφέρει να ανταποκριθεί σε όλα όσα θα του ζητηθούν σε αυτό τον νέο χώρο. Στο πλαίσιο της ολόπλευρης ανάπτυξης του παιδιού, ένας από τους ρόλους του Νηπιαγωγείου είναι η σταδιακή προετοιμασία και η προσαρμογή των παιδιών στις μελλοντικές απαιτήσεις που θα συναντήσουν στο Δημοτικό.
Σε τι, όμως, έγκειται η σωστή προετοιμασία; Ένα από τα θέματα που συζητείται αρκετά είναι το θέμα της Γραφής και της Ανάγνωσης.
Πρέπει να μάθει να γράφει και να διαβάζει ένα παιδί από το Νηπιαγωγείο;
Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί τους γονείς και προβληματίζει αρκετούς εκπαιδευτικούς, αφού αρκετά συχνά οι γονείς ανησυχούν, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να χάνεται χρόνος και ότι το παιδί τους πρέπει ήδη από το νηπιαγωγείο να μάθει ν’ αναγνωρίζει αλλά και να γράφει τα γράμματα κι έτσι συνθέτοντάς τα να γράφει και να διαβάζει λέξεις.
Είναι όμως έτοιμα τα παιδιά αυτής της ηλικίας να εκπαιδευτούν στη γραφή και ανάγνωση ή μήπως εκπαιδεύοντας τα παραβλέπουμε όλους αυτούς τους παράγοντες που πρέπει να έχουν αναπτυχθεί επαρκώς, ώστε ένα παιδί να ενταχθεί αβίαστα και φυσικά αποτελεσματικά στο γραπτό λόγο;
Ο προφορικός λόγος είναι εγγενές συστατικό της ανθρώπινης φύσης. Όλα τα παιδιά κατακτούν τη γλώσσα του άμεσου περιβάλλοντός τους και αποκτούν προφορικό λόγο, εφόσον δεν υπάρχουν σοβαρά αισθητηριακά ή νευρολογικά προβλήματα. Ο προφορικός λόγος δε διδάσκεται αλλά κατακτιέται μέσα σ’ ένα πλαίσιο όπου υπάρχει επικοινωνία και αλληλεπίδραση.
Αντίθετα, ο γραπτός λόγος δεν αποτελεί μέρος της υπόστασης του ανθρώπου. Για ν’ αποκτήσουν τα παιδιά γραπτό λόγο πρέπει να διδαχθούν συστηματικά και να εξασκηθούν, αλλά πρώτα πρέπει να έχουν φτάσει σ’ ένα τέτοιο σημείο αισθητηριακής και νευρολογικής ωρίμανσης που θα τους επιτρέψει ν’ αναπτύξουν ομαλά αυτήν την ικανότητα, χωρίς να δυσκολευτούν και ν’ απογοητευτούν.
Για να μπορέσει ένα παιδί να γράψει και να διαβάσει χρειάζεται να έχει αναπτύξει:
- Καλή αντίληψη του χώρου και δεξιότητες προσανατολισμού στο χώρο, ώστε να κατανοεί οδηγίες που αφορούν χωρικές έννοιες.
- Ικανότητες παρατήρησης και οπτικής διάκρισης.
- Ικανότητες ακουστικής διάκρισης.
- Οπτική και ακουστική μνήμη.
- Ικανότητες σειροθέτησης.
- Μνήμη αλληλουχιών.
- Επαρκές λεξιλόγιο και κατανόηση των νοημάτων που εκφέρονται μέσων λέξεων.
- Ικανότητα αναγνώρισης των μερών ενός όλου.
- Ικανότητα διάσπασης του όλου σε μέρη.
- Ικανότητα σύνθεσης του όλου από τα μέρη που αποτελείται.
- Ικανότητες ομαδοποίησης και ταξινόμησης πληροφοριών.
- Αυτοέλεγχο για να διατηρεί την προσοχή του.
- Φωνολογική επίγνωση.
Όλες αυτές τις ικανότητες, το νήπιο τις κατακτά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του στο νηπιαγωγείο ενώ παράλληλα, σταδιακά, αποκτά φωνολογική επίγνωση.
Για να μάθει ανάγνωση και γραφή ένα παιδί πρέπει πρώτα να έχει αποκτήσει φωνολογική επίγνωση. Να κατανοήσει δηλαδή ότι οι λέξεις αποτελούνται από μικρότερες μονάδες χωρίς νόημα (συλλαβές – φωνήματα) και ν’ αρχίσει να σκέφτεται πάνω στη γλώσσα, διακρίνοντας αρχικά τις συλλαβές και μετά τα φωνήματα από τα οποία αποτελείται μια λέξη.
Αν ένα παιδί δεν μπορεί να μας πει από ποιες συλλαβές αποτελείται η λέξη «γάλα» τότε δεν θα καταφέρει να μάθει να τη διαβάζει όσο κι αν του διδάξουμε ανάγνωση και μόνο όταν καταφέρει να την αναλύσει στα φωνήματα που την αποτελούν, τότε πλέον θα μπορέσει ν’ αντιστοιχίσει τα φωνήματα με οπτικά σχήματα δηλαδή γράμματα.
Ένα παιδί μπορεί να καταλάβει ότι τη λέξη μπορούμε να τη χωρίσουμε όχι μόνο σε συλλαβές αλλά και σε φωνήματα, να κάνει δηλαδή φωνημική ανάλυση και σύνθεση, γύρω στην ηλικία των 6 ετών.
Μόνο αφού έχει κατακτήσει αυτή την ικανότητα, μπορούμε να προχωρήσουμε στην αντιστοίχηση, δηλαδή στη σύνδεση των φωνημάτων με την εικόνα τους (γράμματα) και στη γραφή των λέξεων. Μέχρι τότε, τα νήπια μπορεί ν’ απεικονίζουν κάποια γράμματα, ακόμα και το όνομα τους ή και λέξεις που βλέπουν, αλλά στην πραγματικότητα απεικονίζουν κάποια σύμβολα χωρίς να έχουν κατανοήσει το γλωσσικό τους φορτίο.
Στο Νηπιαγωγείο, όλες οι δραστηριότητες λαμβάνουν υπόψη τις ατομικές διαφορές από νήπιο σε νήπιο, δεδομένου ότι κάποια νήπια κατακτούν ορισμένες ικανότητες νωρίτερα από κάποια άλλα, τα οποία με τη σειρά τους επιδεικνύουν καλύτερη επίδοση σε άλλους αναπτυξιακούς τομείς.
Το βασικό στο νηπιαγωγείο είναι να καταλάβουν τα παιδιά γιατί χρειάζεται να μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν. Στόχος του νηπιαγωγείου είναι να καταλάβουν τα παιδιά ότι οι λέξεις έχουν δύναμη κι ότι μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν για να επικοινωνήσουν με τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους φίλους τους. Μέσα σε αυτό το πνεύμα είναι σημαντικό τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί να επικεντρώνονται στο ότι τα παιδιά προσπαθούν να επικοινωνήσουν παρά στο πώς προσπαθούν να γράψουν ή να διαβάσουν. Στο νηπιαγωγείο, εξάλλου, διαμορφώνεται ένα περιβάλλον μάθησης που παρέχει στα νήπια ευκαιρίες να βιώσουν λειτουργικές εμπειρίες γραφής, προκειμένου να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους δίνει η τάξη, όπως να δανείζονται βιβλία από τη βιβλιοθήκη αλλά και να παράγουν δικά τους κείμενα με διάφορους επικοινωνιακούς στόχους, π.χ. να γράφουν προσκλήσεις για εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο νηπιαγωγείο, να φτιάχνουν αφίσες ή να διαμορφώνουν κανόνες για την ομαλή λειτουργία της τάξης. Έτσι η τεχνική της γραφής κατακτάται προοδευτικά καθώς τα παιδιά διαβάζουν και γράφουν για συγκεκριμένους επικοινωνιακούς στόχους που έχουν νόημα για τα ίδια.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)