30/3/16

Φτιάξε την ΑΒ ψαρεύοντας! Παιχνίδι συντονισμού και λεπτής κινητικότητας.



πηγη

Φτιάξε την ΑΒ ψαρεύοντας! Παιχνίδι συντονισμού και λεπτής κινητικότητας.



Το παιδί εκπαιδεύεται στον συντονισμό και στην αντιληπτική ικανότητα μέσα από ένα πολύ εύκολο και διασκεδαστικό παιχνίδι!

Θα χρειαστείτε :
1 απόχη
1 χαμηλό κουτί αποθήκευσης
24 μπαλάκια πινκ πονκ
2 αυγοθήκες

Στα λευκά μπαλάκια γράψτε με ανεξίτηλο μαρκαδόρο από την μια πλευρά τα μικρά γράμματα και από την άλλη τα κεφαλαία.
Το ίδιο κάνετε και στις αυγοθήκες
Βάλτε νερό μέσα στο πλαστικό κουτί και ρίξτε μέσα τα μπαλάκια (προσοχή με ανεξίτηλο μαρκαδόρο γράφουμε τα γράμματα).
Μετά ρίξτε τα μπαλάκια μέσα, μπορείτε εάν θέλετε να βάλετε και πλαστικά ψαράκια ή κοχύλια.
Ζητήστε από το παιδί να ψαρέψει τα μπαλάκια ένα ένα και να τα βάλει στην σωστή θέση της καρτέλας που έχετε γράψει.

Είναι πολύ διασκεδαστικό!






Καούκη Μανίνα
Ειδική Παιδαγωγός/Συγγραφέας
MA Special Education

28/3/16

Nέα αναπτυξιακή δοκιμασία, η δοκιμασία «παĩς»..!



Νέα μέθοδος διάγνωσης του αυτισμού
πηγη
Μία νέα αναπτυξιακή δοκιμασία, η δοκιμασία «παĩς», έρχεται για να διευκολύνει τη διάγνωση παιδιών με διαταραχές αυτιστικού φάσματος ήδη από τα δύο πρώτα χρόνια ζωής. Πρόκειται για την ομάδα παιδιών στην οποία η καθυστερημένη διάγνωση είναι συχνό φαινόμενο επηρεάζοντας την πρόγνωση και εξέλιξή τους αρνητικά. Ουσιαστικά λοιπόν, η νέα Αναπτυξιακή Δοκιμασία Επικοινωνίας «παĩς» έρχεται να καλύψει το κενό καθυστερημένης ή λανθασμένης διάγνωσης των αυτιστικών διαταραχών.

Σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, την τελευταία δεκαετία στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αυτιστικών παιδιών που απευθύνονται σε κρατικές υπηρεσίες ενώ πρόσφατες μελέτες υπολογίζουν τη συχνότητά τους σε 1 στα 100 παιδιά. Αυτό σημαίνει ότι οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος δεν είναι σπάνιες. Αντίθετα, είναι πιο συχνές από πολλά άλλα παιδιατρικά νοσήματα όπως π.χ. ο σακχαρώδης διαβήτης ή το σύνδρομο Ντάουν, γεγονός που τις καθιστά πιεστικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ο προληπτικός έλεγχος σε μικρές ηλικίες είναι αναγκαίος, καθώς υπάρχουν τεκμηριωμένες ενδείξεις πως η πρώιμη αναγνώριση και θεραπευτική παρέμβαση οδηγούν σε πλήρη αποκατάσταση το 30-40% των παιδιών με διαταραχές αυτιστικού φάσματος.

Η νέα δοκιμασία «παĩς» απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 18 μηνών έως 4 ετών που δεν έχουν τις αναμενόμενες για την ηλικία τους επικοινωνιακές δεξιότητες ή που καθυστερούν να μιλήσουν.

Είναι γνωστό ότι οι επικοινωνιακές ικανότητες εξελίσσονται και εμπλουτίζονται ποιοτικά και ποσοτικά με ταχύτατο ρυθμό τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. Είναι λοιπόν πιθανό ένα φυσιολογικό παιδί μικρής ηλικίας με αργό ρυθμό εξέλιξης να μην έχει ακόμα κατακτήσει πλήρως τις επικοινωνιακές δεξιότητες για την ηλικία του. Πότε όμως αυτή η καθυστέρηση ή διαταραχή της επικοινωνίας αποτελεί πρώιμο σημάδι αυτισμού; Η σωστή, λοιπόν, ανίχνευση επικοινωνιακών διαταραχών τα πρώτα χρόνια της ζωής είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί σε περίπτωση που υπάρχει αυτισμός, η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει εξαιρετικά το παιδί.

Για τους λόγους αυτούς στη Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαϊα Κυριακού», με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναπτυξιακής Παιδιατρικής κυρία Λωρέττα Θωμαΐδου, δημιούργησαν την Πρότυπη Αναπτυξιακή Δοκιμασία Ανίχνευσης Διαταραχών Επικοινωνίας «παĩς» για παιδιά ηλικίας 18 μηνών έως 4 ετών.

Η Πρότυπη Αναπτυξιακή Δοκιμασία Ανίχνευσης Διαταραχών Επικοινωνίας «παĩς» αποτελείται από τρία τμήματα: Ειδικό ερωτηματολόγιο που απευθύνεται στους γονείς και συμπληρώνεται από τους ίδιους. Επιλεγμένες ερωτήσεις που θέτει στους γονείς ο εξεταστής με συγκεκριμένο τρόπο. Πρακτική δοκιμασία την οποία χορηγεί ο εξεταστής στο παιδί.

Το τελικό αποτέλεσμα προκύπτει από μια σύνθετη εξίσωση που λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα και των τριών τμημάτων της Αναπτυξιακής Δοκιμασίας Επικοινωνίας «παĩς» καθώς και τη χρονολογική ηλικία του εξεταζόμενου παιδιού.

Η πρωτοτυπία της δοκιμασίας «παĩς»  έγκειται
∙      στην καινοτομία της δομής της
∙      στη βαθμολόγησή της ταυτόχρονα από πολλαπλές πηγές και
∙      στο γεγονός ότι λαμβάνει υπόψη και την ηλικία του εξεταζόμενου παιδιού καθόσον είναι γνωστό ότι η ηλικία αποτελεί συγχυτικό παράγοντα στη διάγνωση των διαταραχών επικοινωνίας στα μικρά παιδιά.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στη Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» (τηλ. 213 2009198, 213 2009186) ή στην ιστοσελίδα της μονάδας.

26/3/16

Πως με απλά μουσικά όργανα μπορείτε να επικοινωνήσετε με παιδιά που έχουν αυτισμό.



πηγη

Μέσα από την μουσική μπορείτε να επικοινωνήσετε με παιδιά που έχουν αυτισμό.
Η ένταση θα πρέπει να είναι χαμηλή και με μερικά απλά μουσικά όργανα θα μπορέσετε να χτίσετε μια μορφή επικοινωνίας.
Θα χρειαστείτε μικρές χρωματιστές μαράκες, ξυλάκια και μικρό ντέφι.
Το μικρό μυστικό είναι ότι το παιδί θα πρέπει να καθίσει απέναντί σας, επίσης θα πρέπει να κρατάτε και εσείς αλλά και εκείνο το μουσικό όργανό και να παίζετε μαζί. Θα μπορείτε να έχετε δυο καρτέλες με το ναι και το όχι, ώστε να σας δείχνει όταν το ρωτάτε για να σταματήσετε ή να συνεχίσετε.
Με ένα σταθερό πρόγραμμα, θα αρχίσετε σιγά σιγά να επικοινωνείτε καλύτερα.

Μπορείτε να δείτε το αγγλικό βίντεο με το μουσικοθεραπευτή για να καταλάβετε καλύτερα..


Καούκη Μανίνα
Ειδική Παιδαγωγός/Συγγραφέας
MA Special Education

24/3/16

Ρήματα (Εκπαιδευτικό Υλικό)



πηγη

Ρήματα σε -ώ, -ώνω,-ίζω, -αίνω, στον Ενεστώτα, Παρατατικό, Αόριστο, Στιγμιαίο κι Εξακολουθητικό Μέλλοντα. Εμπεριέχεται διαδραστικό παιχνίδι.



18/3/16

Προλαβαίνοντας τη δημιουργία Μαθησιακών Δυσκολιών από το Νηπιαγωγείο



πηγη

Στη σημερινή εποχή είναι ευρέως αποδεκτό, ότι όλοι οι γονείς επιθυμούν τα παιδιά τους να έχουν μια πολύ καλή ακαδημαϊκή απόδοση, μια και αυτή ενδέχεται να τους δώσει ένα καλύτερο μέλλον, πιο ευοίωνο με ανοικτούς δρόμους και ευκαιρίες για επιτυχία.

Μια μερίδα παιδιών όμως, θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο σχολικό πλαίσιο. Τα παιδιά αυτά, αν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ανήκουν στο ευρύτερο φάσμα των Μαθησιακών Δυσκολιών, θα καταφέρουν να αναπτύξουν αποτελεσματικές τεχνικές χειρισμού των δυσκολιών αυτών, όταν οι δυσκολίες τους εντοπιστούν γρήγορα και ξεκινήσουν οι σωστές γι΄ αυτούς παρεμβάσεις.

Έτσι, όσο πιο νωρίς εντοπιστούν οι δυσκολίες αυτές, τόσο πιο ευοίωνο προδιαγράφεται το μέλλον των παιδιών αυτών τόσο στο μαθησιακό, όσο και σε άλλους τομείς. Το νηπιαγωγείο ως χώρος εκπαίδευσης, αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό σχολικό πλαίσιο, μια και σε αυτό εδραιώνονται οι βάσεις για την περαιτέρω σχολική ζωή ενός μαθητή. Το νηπιαγωγείο ως εκπαιδευτικός χώρος, παρέχει στα παιδιά πολλές ευκαιρίες ανάπτυξης, διερεύνησης, ανακάλυψης, παιγνιδιού και απόλαυσης. Ο χώρος αυτός είναι ένας χώρος στον οποίο μπορεί κανείς να εντοπίσει παιδιά τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες, χωρίς αυτή η διαδικασία να είναι επίπονη συναισθηματικά για τα παιδιά. Η παιγνιώδης αντίληψη των δραστηριοτήτων του νηπιαγωγείου προφυλάσσει σε μεγάλο βαθμό το παιδί και βοηθά πολύ τους εκπαιδευτικούς να εργαστούν, ώστε να ξεπεραστούν οι δυσκολίες του παιδιού σε μεγάλο βαθμό.

Στο νηπιαγωγείο δεν μπορεί κανείς να διαγνώσει ένα παιδί ότι παρουσιάζει Μαθησιακές Δυσκολίες, μια και οι Μαθησιακές Δυσκολίες, μπορούν να γίνουν διαγνώσιμες μετά την ηλικία των έξι ετών. Στο νηπιαγωγείο μπορούν όμως να εντοπιστούν δυσκολίες, για τις οποίες αν δεν γίνει παρέμβαση, μπορούν στη συνέχεια να μετατραπούν σε μαθησιακού τύπου δυσκολίες, κατά τη φοίτηση του παιδιού στη Δημοτική Εκπαίδευση.

Ορισμός Μαθησιακών Δυσκολιών
Οι Μαθησιακές Δυσκολίες, αποτελούν μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών (Παντελιάδου, 2011). Οι Μαθησιακές Δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος,  ο οποίος αφορά δυσκολίες που εκδηλώνονται με την πρόσκτηση και τη χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων (Hammill, 1990). Οι διαταραχές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται σε δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος. Μπορεί να υπάρχουν σε ολόκληρη τη περίοδο της ζωής του ανθρώπου. Μαζί με τις δυσκολίες αυτές μπορεί να συνυπάρχουν και άλλες δυσκολίες όπως προβλήματα σε συμπεριφορές αυτοελέγχου, κοινωνικής αντίληψης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Αν και οι Μαθησιακές Δυσκολίες μπορεί να εμφανίζονται μαζί με άλλες καταστάσεις μειονεξίας ή να δέχονται την επίδραση εξωτερικών παραγόντων, όπως είναι οι πολιτισμικές διαφορές και η ανεπαρκής ή ακατάλληλη διδασκαλία αυτές δεν είναι το άμεσο αποτέλεσμα των παραπάνω καταστάσεων ή εξωτερικών επιδράσεων (Hammill, 1990).

Οι μαθητές μπορεί να εμφανίσουν μερικά ή όλα τα χαρακτηριστικά του ορισμού με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετική ένταση. Ο βασικότερος αιτιατός παράγοντας των Μαθησιακών Δυσκολιών είναι τα προβλήματα στη γλωσσική επεξεργασία και στη φωνολογική επίγνωση. Σε ότι αφορά την ηλικία των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες, η πλειοψηφία των μαθητών αυτών είναι ηλικίας 6 έως 13 ετών και βρίσκεται στα όρια του Δημοτικού Σχολείου (Παντελιάδου, 2011).  Σε σχετική έρευνα διαφάνηκε  ότι  παιδιά  σχολικής ηλικίας   είχαν στην προσχολική ηλικία διαταραχές των γλωσσικών ικανοτήτων  σε  ποσοστό 60%,  ενώ  σε  ποσοστό 10-20%,  είχαν  δυσκολίες  στην ακολουθία,  την  λεκτική  έκφραση  και  την  άρθρωση. Τα  προβλήματα  αυτά επηρέασαν την ανάγνωση την αριθμητική και την ορθογραφία (Βarkley, 1981).


Η διάγνωση συνήθως των Μαθησιακών Δυσκολιών, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω γίνεται συνήθως με την αρχή της φοίτησης του παιδιού στο Δημοτικό Σχολείο. Οι γονείς πολλές φορές στις περιπτώσεις αυτές αντιδρούν, γιατί μέχρι εκείνη τη στιγμή το «φυσιολογικό» παιδί τους, ξαφνικά αντιμετωπίζει δυσκολίες. Εκείνο που θα πρέπει να χαροποιεί ιδιαίτερα τους γονείς, θα πρέπει να είναι φυσικά το γεγονός ότι όσο πιο νωρίς εντοπιστούν οι δυσκολίες, τόσο πιο εύκολα θα αντιμετωπιστούν. Παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες, τα οποία διαγνώσκονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, οι παρεμβάσεις οι οποίες θα γίνουν δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικές στο μαθησιακό τομέα και επίσης από την άλλη πλευρά, πιθανόν να έχει δημιουργηθεί ήδη στο παιδί το συναισθηματικό προφίλ του παιδιού με Μαθησιακές Δυσκολίες. Σύμφωνα με το προφίλ αυτό, το παιδί ενδέχεται να παρουσιάζει από τη μια χαμηλή αυτοεικόνα, χαμηλό κίνητρο για το σχολείο, δυσκολίες στο κοινωνικό τομέα, άγχος, όπως και άλλες μορφές δυσκολιών.

Πρώιμη Ανίχνευση Μαθησιακών Δυσκολιών
Η πρώιμη ανίχνευση τυχόν Μαθησιακών Δυσκολιών είναι υψίστης σημασίας για το μέλλον των παιδιών, καθότι επιτρέπει την οργάνωση παρεμβατικών προγραμμάτων εγκαίρως και τη ψυχολογική στήριξη των παιδιών που αντιμετωπίζουν Μαθησιακές Δυσκολίες και των οικογενειών τους (Θεοδωρίδου, 2008). Επομένως, η πρώιμη ανίχνευση των Μαθησιακών Δυσκολιών, λειτουργεί ως έγκαιρη παρέμβαση για την πρόληψη σοβαρότερων επιπλοκών στην μετέπειτα αφομοίωση των παιδιών στην κοινωνία (Κολιάδης, Κουμπιάς & Φουστανά, 2000).

Σε ότι αφορά το ίδιο το παιδί, η Πρώιμη Παρέμβαση μπορεί να ανατρέψει τους παράγοντες επικινδυνότητας, οι οποίοι θα οδηγήσουν σε κάποια μορφή αναπτυξιακής καθυστέρησης, δυσλειτουργίας, καθώς και εκδηλώσεις άγχους (La Greca & Stone, 1990; Τζουριάδου, Πατσιοδήμου & Μπότσας, 2004). Σε ότι αφορά τους γονείς, τους δίνει τη δυνατότητα, με την ενεργό συμμετοχή τους στην παρεμβατική διαδικασία, να ανακαλύψουν μόνοι τις δυνατότητες και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των παιδιών τους. Επίσης, η πρώιμη ανίχνευση δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να αποδεχτούν το πρόβλημα του παιδιού, να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους σχετικά με αυτό, ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες του και να αναπτύξουν μια πιο ισορροπημένη συναισθηματική σχέση που θα αποτρέψει δυσάρεστες συνέπειες στην ανατροφή τους.

Στο ευρύτερο πλαίσιο της οικογένειας και του κοινωνικού περιβάλλοντος, η Πρώιμη Παρέμβαση, μπορεί να εμποδίσει προβλήματα που πιθανά θα προκύψουν από τη στάση των αδελφών, τόσο προς το  παιδί που έχει το πρόβλημα  όσο και προς τον ίδιο τους τον εαυτό. Επίσης τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας (παππούδες, γιαγιάδες, θείες, θείοι), μαθαίνουν να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουν το παιδί με δυσκολίες. Τέλος, σε ότι αφορά την κοινωνία, η πρώιμη παρέμβαση αυξάνει τη δυνατότητα αποδοχής των παιδιών με δυσκολίες στη μάθηση, ως μέλη που έχουν κάθε δικαίωμα να υποστηριχθούν και να αφομοιωθούν στο κοινωνικό σύνολο ως ισότιμα.

Η  Peterson (1987 )  αναφέρει  οκτώ  σημαντικούς  λόγους  για τους  οποίους  η  παρέμβαση θα πρέπει να ξεκινά όσο το δυνατό νωρίτερα:
α) η σπουδαιότητα των πρώτων χρόνων
β) οι κρίσιμες περίοδοι στην ανάπτυξη
γ) ο εύπλαστος χαρακτήρας των  ανθρώπινων  χαρακτηριστικών
δ) τα  επακόλουθα  των  μειονεξιών
ε) την επίδραση  του  περιβάλλοντος  και  των  πρώτων  εμπειριών  στην  ανάπτυξη
στ)τα συμπεράσματα των προγραμμάτων έγκαιρης παρέμβασης
 ζ) η βοήθεια προς την οικογένεια, και τέλος
 η) τα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη.

Τομείς στους οποίους ενδέχεται να παρουσιαστούν αποκλίσεις
Προτού προχωρήσουμε στην παρουσίαση των διαφόρων τομέων στους οποίους ενδέχεται να παρουσιαστούν αποκλίσεις, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό να αναφερθεί ότι οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν όταν εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά αυτά να υφίστανται για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον έξι μηνών. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη το γεγονός ενδεχόμενης περιβαλλοντικής αλλαγής η οποία μπορεί να έχει γίνει στο  παιδί ή στην οικογένειά του. Όλα τα χαρακτηριστικά που θα αναφερθούν θα πρέπει να διερευνηθούν σε περίπτωση που το παιδί είναι μεγαλύτερο από πέντε ετών.

Ιατρικοί παράγοντες
• Χαμηλό apgar score
• Χαμηλό βάρος κατά την γέννηση
• Προωρότητα
• Το παιδί χρειάστηκε να νοσηλευτεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 24 ωρών στη μονάδα εντατικής νεογνών;
• Παρατηρήθηκαν δυσκολίες κατά τη διαδικασία μασήματος της τροφής, πρόσληψης και κατάπωσης;
• Ύπαρξη χρόνιων ωτίτιδων

Γεννετικοί ή περιβαλλοντικοί παράγοντες
• Ιστορικό εμφάνισης Μαθησιακών Δυσκολιών στα πλαίσια της οικογένειας του παιδιού
• Παιδιά που έχουν υιοθετηθεί
• Οικογενειακό ιστορικό σε δυσκολίες λόγου και ομιλίας ή στη γραπτή έκφραση
• Το παιδί έχει εκτεθεί σε ελάχιστη επαφή με τη γλώσσα κατά την παιδική του ηλικία
• Φτώχια

Λόγος και Ομιλία
Δυσκολία στην προφορά των φωνημάτων-άρθρωση
Αντικατάσταση φωνημάτων ή συλλαβών με άλλα φωνήματα ή συλλαβές, π.χ το παιδί να λέει λολόι αντί ρολόι
Γίνονται πολλά συντακτικού τύπου λάθη π.χ. λανθασμένη χρήση πληθυντικού αριθμού
Περιορισμένη χρήση λεξιλογίου
Επανάληψη λεξιλογίου
Κατά την περιγραφή μιας ιστορίας ή ενός γεγονότος το παιδί συγχίζει τις σκέψεις του και δεν  είναι κατανοητό για τον ενήλικα να κατανοήσει τι ακριβώς περιγράφει το παιδί ή τί θέλει να μοιραστεί με τον ενήλικα.
Παρουσίαση συντακτικών λαθών
Δυσκολία στην ανάκληση λέξεων
Δυσκολία στην οργάνωση της προφορικής έκφρασης
Δυσκολίες στη μη λεκτική επικοινωνία

Λεπτή κίνηση
Μπορεί να χειριστεί το ψαλίδι με μεγάλη επιδεξιότητα και να κόψει σχήματα και εικόνες;
Παρουσιάζει μεγάλη επιδεξιότητα κατά τη γραφή, όπου πλέον χρησιμοποιεί μόνο τους μύεις της άκρας χείρας και των δαχτύλων;
Μπορεί να αντιγράψει όλα τα κεφαλαία και τους αριθμούς;
Μπορεί να γράφει το όνομά του;
Μπορεί να χρωματίζει στο πλαίσιο;
Μπορεί να χρησιμοποιήσει μαχαίρι για να απλώσει το βούτυρο ή να κόψει μαλακά φαγητά;

Αδρή Κίνηση
Ένα παιδί μέχρι την ηλικία των έξι ετών θα πρέπει:
Να μπορεί να εκτελεί σύνθετες στοχοκατευθυνόμενες κινήσεις που απαιτούν ακρίβεια και διαδοχή, όπως για παράδειγμα
Να κάνει κούνια
Να σκαρφαλώνει
Να πηδάει ψηλά
Να πετά και να πιάνει τη μπαλίτσα
Να στοχεύει κατάλληλα, βάζοντας καλάθια
Να κλωτσά κινούμενη μπάλα με επαρκή δύναμη και κατάλληλο στόχο

Φωνολογική Επίγνωση
Το παιδί αναγνωρίζει τα βασικά φωνήματα, κυρίως τα φωνήεντα αλλά και τα βασικά σύμφωνα;
Μπορεί να ανακαλέσει λέξεις που ξεκινούν από το συγκεκριμένο φώνημα ή από τη συγκεκριμένη συλλαβή;
Μπορεί να εντοπίσει το τελικό φώνημα ή τη τελική συλλαβή μιας λέξης;
Είναι σε θέση να σπάσει τη λέξη στις συλλαβές της;
Μπορεί να ενώσει συλλαβές και να φτιάξει λέξη;
Μπορεί να κατανοήσει την έννοια του φωνήματος, συλλαβής, λέξης, πρότασης και τις διαδικασίες σύνθεσης και ανάλυσης που γίνονται;

Κατανόηση ιστορίας
Aπαντά στα βασικά δομικά στοιχεία μιας ιστορίας (ποιος, πού, πότε, γιατί);
Aπαντά σε κριτικού τύπου ερωτήματα με βάση την ιστορία;
Μπορεί να αναδιηγηθεί την ιστορία;
Μπορεί να υποδυθεί ρόλους από την ιστορία;
Μπορεί να σειροθετήσει τις εικόνες της ιστορίας;
Μπορεί να φτιάξει διαλόγους από την ιστορία;
Μπορεί να εντοπίζει τα λάθη ή τα παράλογα στοιχεία μιας ιστορίας;

Προμαθηματικές Έννοιες
Ένα παιδί για να καταφέρει να μεταφερθεί χωρίς δυσκολία από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό, στον τομέα των μαθηματικών θα πρέπει:
Να γνωρίζει τα χρώματα και τα σχήματα
Να γνωρίζει τα σύμβολα των αριθμών μέχρι το δέκα
Να μπορεί να συνδιάσει το σύμβολο με το πλήθος των αντικειμένων
Να μπορεί να μετρά χωρίς δυσκολία μέχρι το δέκα
Να αντιλαμβάνεται την έννοια περισσότερα-λιγότερα
Να μπορεί να επιλύει απλά μαθηματικά προβλήματα με αντικείμενα
Να γνωρίζει τις προμαθηματικές έννοιες που σχετίζονται με το χρόνο, το χώρο, το μέγεθος
Να μπορεί να ταξινομεί και να ομαδοποιεί με βάση ένα και δύο κριτήρια

Συγκέντρωση-προσοχή
Μπορεί να εστιάσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας στις σχολικές εργασίες;
Χτυπάει τα χέρια και πόδια ή στριφογυρίζει όταν κάθεται;
Δυσκολεύεται να δώσει προσοχή για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σε σχολικά έργα ή σε παιγνίδια;
Σηκώνεται όρθιος σε περιπτώσεις που παραμένει καθιστός;
Φαίνεται σαν να μην ακούει όταν οι άλλοι του απευθύνουν το λόγο;
Τρέχει εδώ και εκεί ή σκαρφαλώνει ενώ οι περιστάσεις δεν το επιτρέπουν;
Δεν τελειώνει ό,τι του ανατεθεί;
Έχει δυσκολίες να ασχοληθεί με ήσυχες δραστηριότητες;
Δυσκολεύεται να οργανώσει εργασίες ή κοινές δραστηριότητες;
Είναι συνεχώς σε κίνηση;
Μιλά πάρα πολύ;
Χάνει αντικείμενα που τα χρειάζεται για τις σχολικές του δραστηριότητες;
Διακόπτει με έτοιμη απάντηση πριν τελειώσει μια ερώτηση;
Διασπάται με άλλα ερεθίσματα;
Με δυσκολία περιμένει τη σειρά του;
Ξεχνά καθημερινά θέματα;
Διακόπτει και ενοχλεί τους άλλους;
Αποφεύγει εργασίες που απαιτούν νοητική ένταση;

Ατομική Φροντίδα
Αναμένεται ότι τα παιδιά στο νηπιαγωγείο θα είναι σε θέση:
Να πλένουν τα χέρια τους αποτελεσματικά
Να μπορούν να σκουπίσουν τα χέρια τους
Να μπορούν να κατεβάσουν τα ρούχα τους και να πάνε στην τουαλέττα
Να μπορούν να σκουπιστούν όταν τελειώσουν με την τουαλέτα
Να μπορούν να ανοίξουν τη τσάντα τους και να βγάλουν το φαγητό τους έξω
Να ανοίξουν το σάντουιτς
Να σκουπιστούν όταν τελειώσουν το φαγητό τους ή κατά τη διάρκεια
Να μην λερώσουν πολύ το χώρο κατά το φαγητό
Να μπορούν να βγάλουν το σακάκι τους και να το φορέσουν
Να μπορούν να βγάλουν και να βάλουν τα παπούτσια τους

Κοινωνική Συμπεριφορά
Πώς συμπεριφέρεται το παιδί με διαφορετικά άτομα (μητέρα, πατέρας, αδέρφια, εκπαιδευτικό, γιαγιά, παππού, συνομίληκα του παιδιά,  μεγαλύτερα σε ηλικία παιδιά, μικρότερα σε ηλικία παιδιά)
Πώς συμπεριφέρεται το παιδί στα διάφορα κοινωνικά πλαίσια (στο σπίτι, σε συγγενικό σπίτι, σε φιλικό σπίτι, σε άγνωστο σπίτι, σε παιγνιδότοπο, σε κατάστημα κ.ο.κ.)

Παρέμβαση
Σε περίπτωση που παρουσιάζονται στο παιδί προδημοτικής ηλικίας αρκετά από τα προαναφερόμενα στοιχεία, τότε θα πρέπει οι γονείς να ανησυχήσουν και να απευθυνθούν στον εκπαιδευτικό του παιδιού τους, με τον οποίο θα συζητήσουν τις δυσκολίες που παρουσιάζει το παιδί. Σε περίπτωση που οι δυσκολίες αφορούν τα θέματα λόγου και ομιλίας, τότε το παιδί θα πρέπει να παραπεμφθεί για αξιολόγηση σε Λογοθεραπεύτρια/Λογοπαθολόγο. Αν οι δυσκολίες του παιδιού γενικεύονται στο μαθησιακό τομέα, τότε το παιδί θα πρέπει να αξιολογηθεί από Ειδικό Παιδαγωγό, ο οποίος αφού αξιολογήσει το παιδί, θα καταρτίσει στη συνέχεια Ατομικό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης για το παιδί, το οποίο θα στοχεύει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών. Οι δυσκολίες που εμπίπτουν στο τομέα της αδρής, λεπτής κίνησης και ατομικής φροντίδας, θα πρέπει να αξιολογηθούν από Εργοθεραπευτή. Αν το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες που άπτονται στο συναίσθημά του, τότε θα πρέπει να αξιολογηθεί από Κλινικό Ψυχολόγο. Τέλος ένα παιδί που παρουσιάζει δυσκολίες στη συγκέντρωσή του πρέπει να παραπεμφθεί σε Παιδοψυχίατρο για περαιτέρω διερεύνηση και αξιολόγηση.

Συμβουλές στους γονείς
Εκείνο που θα πρέπει να θυμούνται οι γονείς, είναι όπως έχει αναφερθεί και παραπάνω στο συγκεκριμένο κείμενο, ότι οι δυσκολίες σε μικρή ηλικία μπορούν αρκετά απλά να αντιμετωπιστούν και να μην αφεθούν να εξελιχθούν και να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τη ζωή του παιδιού τους. Αναμφίβολα το να συνειδητοποιεί κάποιος γονέας, ότι το παιδί του παρουσιάζει δυσκολίες, αυτό είναι ιδιαίτερα σύνθετο ως προς την πολυπλοκότητα των συναισθημάτων τα οποία βιώνει και ως προς τη δυσκολία διαχείρισης αυτών των συναισθημάτων. Τα συναισθήματα όμως αυτά θα πρέπει να τύχουν χειρισμού, ο οποίος μπορεί να γίνει με τη βοήθεια ενός Συμβουλευτικού Ψυχολόγου, ώστε οι γονείς να μπορούν να προχωρήσουν στη βοήθεια της οργάνωσης προς το παιδί τους.

Αν το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες, οι γονείς θα πρέπει να οργανώσουν ένα σταθερό πλαίσιο θεραπειών/παρεμβάσεων, το οποίο θα στοχεύει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των δυσκολιών που παρουσιάζει το παιδί τους. Η συνεργασία μεταξύ των γονέων και των θεραπευτών/παιδαγωγών κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική για την εξέλιξη του παιδιού.

Οι μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπιστούν σχετικά ανώδυνα στα πρώτα τους στάδια. Βοηθήστε τα παιδιά σας να τις ξεπεράσουν, ώστε να μπορούν να εξασφαλίσουν επιτυχίες στον ακαδημαικό, κοινωνικό και συναισθηματικό τομέα της ζωής τους.

Πηγη

17/3/16

ΔΕΚΑ ΜΥΘΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ ΥΨΗΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ



πηγη
Αυτό το άρθρο γράφτηκε για να πραγματευτεί κοινούς μύθους για τις Διαταραχές Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (Δ.Α.Ο.) ή τις Αισθητηριακές Δυσκολίες (ΑΔ). Ως βάση για αυτό το άρθρο, η συγγραφέας στηρίχτηκε στις εμπειρίες, τις ιδέες και τις απόψεις που συνέλεξε από πάνω από 150 άτομα με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας (ΥΛΑ).
Τι είναι η αισθητηριακή δυσλειτουργία;
Ως «αισθητηριακή δυσλειτουργία» ορίζεται για τους σκοπούς του άρθρου η αδυναμία του σώματος να ερμηνεύσει το αισθητηριακό εισερχόμενο (όπως η γεύση, η όσφρηση, η κίνηση, η αφή, η ακοή, η όραση) για να το χρησιμοποιήσει κατάλληλα. Με άλλα λόγια, η αισθητηριακή δυσλειτουργία συμβαίνει κάθε φορά που ένα άτομο λαμβάνει μεγαλύτερη ή μικρότερη ανατροφοδότηση από τον κόσμο. Ως «Εξωτερικό Ερέθισμα» ορίζεται ό,τι μπορεί να επηρεάσει κάποια από τις αισθήσεις: ένα φανάρι, ένα ξυπνητήρι, μια αγκαλιά, αρώματα, φώτα τοίχων, ένα πιάτο φαγητό, ένα πλήθος ανθρώπων κλπ.
Στο άρθρο η συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα:
«Φανταστείτε για μια στιγμή . . .
Μπαίνετε για πρώτη φορά σε ένα γραφείο για μια σημαντική συνέντευξη για να προσληφθείτε σε μία σημαντική για εσάς θέση εργασίας. Αυτόματα δέχεστε ένα «χτύπημα» από την πολύ δυσάρεστη μυρωδιά ότι κάτι σαπίζει στο ψυγείο αναμιγνυόμενη με τη μυρωδιά ενός μεθυστικού για εσάς αρώματος. Νιώθετε τάση για έμετο. Λαμπερά φώτα λάμπουν κατευθείαν μπροστά στα μάτια σας και έτσι δεν είστε σίγουροι αν υπάρχουν δύο ή τρεις άνθρωποι που κάθονται στο τραπέζι μπροστά σας.

Όταν τελικά αισθάνεστε το δρόμο σας προς μια καρέκλα μέσα από το αποπροσανατολιστικό φως, κάποιος σας κάνει μια ερώτηση πάνω από τον ήχο ενός δυνατού ανεμιστήρα που στριφογυρίζει με ένα ενοχλητικό βόμβο. Αόριστα λοιπόν ακούτε να λένε κάποιες σκόρπιες λέξεις: «Αυτή . . . περιζήτητη . . . επιτροπή θα. . . προσόντα . . . φέρουν. . . υποψηφίων ;» Θέλετε πραγματικά αυτή τη δουλειά , αλλά δεν έχετε ιδέα ποια ήταν η ερώτηση και επιπλέον ξαφνικά γνωρίζετε ότι τα μάτια σας αλληθωρίζουν, τρίβετε τη μύτη σας και τραβηχτήκατε προς τα πίσω όταν μπήκατε στο δωμάτιο για να αντιμετωπίσετε τις ισχυρές οσμές και τα δυνατά φώτα. Σίγουρα δεν ήταν αυτή η πρώτη εντύπωση που ελπίζατε ότι θα κάνατε στους πιθανούς μέλλοντες εργοδότες σας. Μέσα σε όλη αυτή τη συνθήκη μπορεί να απαντήσατε: «λοιπόν , οι υποψήφιοι για τη θέση αυτή θα πρέπει να είναι εργατικοί , αξιόπιστοι και δημιουργικοί».

Μια φωνή από απέναντι απαντά και πάλι πάνω από τον ανεμιστήρα «Ναι αλλά …… υψηλότερα στον ………… εργασία; ………. προσλάβω …….. άλλο;».
Έχετε την οδυνηρή επίγνωση ότι ο θόρυβος του ανεμιστήρα και η αίσθηση ανακατέματος στο στομάχι σας σας εμπόδισε να ακούσετε την ερώτηση όπως πραγματικά έγινε : «Αυτή είναι μία περιζήτητη θέση. Η επιτροπή θα ήθελε να μάθει ποια είναι τα προσόντα σας που μπορούν να φέρουν την εργασία σας σε υψηλότερο επίπεδο από αυτό των υπόλοιπων υποψηφίων ;» . «Ναι αλλά τι είναι αυτό που σας θέτει υψηλότερα στον ανταγωνισμό για αυτή την εργασία; Γιατί θα πρέπει να προσλάβω εσάς και όχι κάποιον άλλο;».
Πρέπει να αντιμετωπίζονται τα θέματα της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης πριν από την αντιμετώπιση των δυσκολιών Κοινωνικοποίησης και Επικοινωνίας; ΝΑΙ!
Από όλα τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον αυτισμό, τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού δηλώνουν επίμονα ότι η κατανόηση και η αντιμετώπιση του πώς το σώμα τους ερμηνεύει τις αισθήσεις είναι ένα από τα πιο ευεργετικά πράγματα που μπορούν να κάνουν τα νευροτυπικά άτομα για να υποστηρίξουν και να αναπτύξουν τη δημιουργικότητα στους ανθρώπους με ΥΛΑ.
Παρόλο που οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού το αναφέρουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η πρώτιστη αντιμετώπιση των δυσκολιών στην αισθητηριακή ολοκλήρωση και επεξεργασία είναι μια σχετικά νέα έννοια για τους επαγγελματίες του αυτισμού που είναι συνήθως εξοικειωμένοι με την αντιμετώπιση των δυσκολιών της κοινωνικοποίησης και της επικοινωνίας πρώτιστα και ίσως μερικές φορές με τον αποκλεισμό των δυσκολιών στην αισθητηριακή ολοκλήρωση σε δεύτερο βαθμό.
Ιδιαίτερη ανησυχία για τους επαγγελματίες προκαλεί η έλλειψη ερευνών που να δείχνουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης για τα άτομα με αυτισμό. Ενώ υπάρχουν αναδυόμενα στοιχεία που δείχνουν ότι το μασάζ βαθειάς πίεσης βοηθάει πολύ, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να δώσει στην θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης την προσοχή που της αξίζει και να παρέχουν αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για τα άτομα που αντιμετωπίζουν αισθητηριακές δυσλειτουργία .
Οι πρόσφατες αλλαγές στην Πέμπτη έκδοση του DSM από την American Psychiatric Association (APA ), υπογραμμίζουν το βαθμό στον οποίο ένα άτομο έρχεται σε περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που συνδέονται με την αισθητηριακή ολοκλήρωση, κάτι που μπορεί να παρέχει ένα πλαίσιο για να βοηθήσει τους επαγγελματίες στην καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων στην αισθητηριακή ολοκλήρωση. Στο Κριτήριο Β4 του DSM V αναφέρει συγκεκριμένα «υπέρ – ή υπό- αντιδραστικότητα στις αισθητηριακές πληροφορίες ή ασυνήθιστο ενδιαφέρον σε αισθητηριακές πτυχές του περιβάλλοντος » .
Κοινοί Αισθητηριακοί Μύθοι
Μύθος 1: «Οι άνθρωποι έχουν μόνο πέντε αισθήσεις: γεύση, αφή, όραση, όσφρηση και ακοή».

Πραγματικότητα 1: Εκτός από τη γεύση, αφή, όραση, όσφρηση και ακοή, υπάρχουν δύο επιπλέον αισθήσεις που μερικές φορές ονομάζονται και «οι κρυφές αισθήσεις», οι αιθουσαίες και ιδιοδεκτικές αισθήσεις.
Με τον όρο «Αιθουσαία αίσθηση», αναφέρεται η αίσθηση της ισορροπίας που ρυθμίζεται από το εσωτερικό αυτί. Δημιουργεί την ευαισθητοποίηση του χώρου, την αίσθηση της βαρύτητας και την κίνηση καθώς κινείται το κεφάλι και το σώμα αλλάζοντας τη θέση του σε σχέση με τη γη.
Με τον όρο «Ιδιοδεκτική αίσθηση», αναφέρεται η συνειδητοποίηση του τι κάνουν τα μέρη του σώματός μας και πού βρίσκονται σε σχέση με τον κόσμο γύρω μας. Οι μύες, οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι παρέχουν στο σώμα μας αυτές τις πληροφορίες.
Μύθος 2 :
Οι άνθρωποι στο φάσμα δέχονται την εμπειρία της όρασης, ακοής , αφής, γεύσης, όσφρησης , ισορροπίας και γνώσης του σώματος «ακριβώς όπως όλοι οι άλλοι». Όταν διαμαρτύρονται για συγκεκριμένες αισθητηριακές ιδιαιτερότητες, αυτό το κάνουν για να αποφύγουν κάτι ή ζητάνε προσοχή ή αυτό είναι απλά ένα ψυχολογικό πρόβλημα .
Πραγματικότητα 2 :
Η αισθητηριακή δυσλειτουργία είναι μία πραγματικότητα. Τα άτομα που βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα εμφανίζουν σημαντικά αυξημένη αισθητηριακή ανατροφοδότηση από τα όργανα τους.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, αποπροσανατολισμό, ακόμη και πόνο σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού μπορεί επίσης να εμφανίσουν μειωμένη αισθητηριακή λειτουργία στην προσπάθειά τους να παραμείνουν ανεπηρέαστα από τα γεγονότα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σε αυτά τα άτομα να αισθανθούν δυσφορία ή πόνο («σαν να τους έσπαγε το κόκκαλο ή να πονούσαν πολύ δυνατά»).
Οι άνθρωποι που είναι υπερευαίσθητοι σε συγκεκριμένους ήχους, υφές, γεύσεις, οπτικά ερεθίσματα ή μυρωδιές, αναφέρονται ως «υπερευαίσθητοι» . Οι άνθρωποι που δεν αισθάνονται τα ερεθίσματα τόσο όσο οι νευροτυπικοί άνθρωποι, αναφέρονται ως «υποευαίσθητοι» .
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ συχνά αναφέρουν ότι οι αισθητηριακές εμπειρίες και αντιλήψεις τους διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε κάθε πτυχή της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητάς τους να λειτουργούν στο περιβάλλον τους και να σχετίζονται με άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι ένα πολύ κρίσιμο σημείο που πρέπει εμείς οι νευροτυπικοί να καταλάβουμε: Όταν ένα άτομο είναι υπερευαίσθητο ή / και υποευαίσθητο , η ανισορροπία αυτή μπορεί να επηρεάσει κάθε πτυχή της ζωής του όπως είναι η ικανότητα να επικοινωνεί και να συναναστρέφεται αποτελεσματικά ! Η αντιμετώπιση της αισθητηριακής δυσλειτουργίας μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της επικοινωνίας και κοινωνικοποίησης σε πολλούς ανθρώπους με ΥΛΑ .
Δυστυχώς, οι νευροτυπικοί πολύ συχνά απορρίπτουμε την αισθητηριακή δυσλειτουργία γιατί ποτέ δεν την έχουμε βιώσει. Έτσι λοιπόν, αν και είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που προσδιορίζουν τους ανθρώπους στο φάσμα, είναι επίσης ένα από τα λιγότερο κατανοητά στις πτυχές του αυτισμού. Το αποτέλεσμα είναι ότι το άτομο βιώνει δυσκολίες αλλά ταυτόχρονα του προσφέρεται πολύ μικρή υποστήριξη για να αντιμετωπίσει τις αισθητηριακές προκλήσεις που το βομβαρδίζουν.
Το θετικό από την άλλη είναι ότι πολλοί άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού έχουν μια οξεία συνειδητοποίηση του σώματός τους και ενημερότητα τυχόν ανεπαίσθητων αλλαγών που μπορεί να είναι χρήσιμες όταν προσπαθούν να καθορίσουν χρήσιμες δίαιτες , φάρμακα ή απαραίτητες θεραπείες. Μερικά από αυτά τα άτομα χρησιμοποιούν αυξημένα τις αισθήσεις τους προς όφελός τους στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία και την προσωπική τους ζωή. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και τα αισθητηριακά προβλήματα μπορεί να είναι πολύ συντριπτικά για ορισμένα άτομα με ΥΛΑ, ενώ να επηρεάζουν άλλα μόνο πολύ πιο ήπια.
Μύθος 3:
Οι άνθρωποι δεν μπορεί να είναι υπερευαίσθητοι και υποευαίσθητοι ταυτόχρονα.

Πραγματικότητα 3:
Είναι δυνατόν να έχουν τόσο υπερευαισθησία όσο και υποευαισθησία.
Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να είναι υπερευαίσθητοι σε συγκεκριμένους ήχους, (για παράδειγμα στον ήχο του DVD καθώς περιστρέφεται στο DVD player, αλλά να μην επηρεαστούν από τον ήχο μιας έκρηξης πυροτεχνήματος.
Μύθος 4:
Οι άνθρωποι που κάνουν «αυτοερεθισμούς» (για παράδειγμα: λικνίσματα μπρος-πίσω, κούνημα των δάχτυλων τους μπροστά στα μάτια τους, σύσπαση του λαιμού σε μία πλευρά, φτερουγίσματα με τα χέρια τους) δεν έχουν κανέναν έλεγχο πάνω στο πότε και πού παρουσιάζουν αυτές τις συμπεριφορές και αν επιτύχουν έλεγχο σε αυτές τις συμπεριφορές, τότε παύουν να έχουν αυτισμό.

Πραγματικότητα 4:
Πολλά άτομα υψηλής λειτουργικότητας είναι σε θέση να ρυθμίζουν το πότε και πού «αυτοερεθίζονται».
Έχουν μάθει ότι ορισμένες συμπεριφορές δεν θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές και μπορεί να καταβάλουν ιδιαίτερες προσπάθειες για να κρατήσουν αυτές τις συμπεριφορές έξω από το βλέμμα των άλλων σε ορισμένα περιβάλλοντα ή όταν βρίσκονται με ορισμένα άτομα.
Μύθος 5:
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτοερεθίζονται» για να ενοχλήσουν ή να αναστατώσουν τους άλλους ανθρώπους.
Πραγματικότητα 5:
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτό ερεθίζονται» για την ανακουφιστούν από το άγχος τους ή επειδή ενθουσιάζονται (που στην ουσία και αυτό προκαλεί ένα αυξημένο άγχος).
Επιπλέον, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού συχνά δεν γενικεύουν νέες πληροφορίες και δεξιότητες από τη μια κατάσταση στην άλλη. Για παράδειγμα, το ότι ένα άτομο με ΥΛΑ έχει μάθει να μην λικνίζεται στο σχολείο δεν σημαίνει ότι θα μεταφέρει αυτόματα αυτή τη γνώση στο super market ή το σπίτι της γιαγιάς.
Μύθος 6:
Οι αισθητηριακές εμπειρίες των ανθρώπων παραμένουν σταθερές ανεξάρτητα από το χρόνο, τον τόπο και την περίσταση. Αν ανέχονται κάτι στη δουλειά ή το σχολείο, θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να το ανεχθούν στο σπίτι ή αν το ανέχονταν την περασμένη εβδομάδα, θα πρέπει να είναι σε θέση να το ανεχθούν και σήμερα.
Πραγματικότητα 6 :
Η ανοχή ενός ατόμου σε αισθητικά ερεθίσματα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από τη μία στην άλλη περίσταση.
Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι με ΥΛΑ αναφέρουν ότι είναι σε θέση να αντέχουν ορισμένους ήχους ή φώτα σε δημόσιους χώρους όπως το σχολείο ή την εργασία, αλλά αυτό απαιτεί τόσο πολύ ενέργεια και προσπάθεια εκ μέρους τους για να αντέξουν όλο αυτό τον αισθητηριακό χείμαρρο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που όταν επιστρέψουν στον δικό τους περιβάλλον και χώρο, θα πρέπει να «κλείσουν» αφού προσπάθησαν τόσο πολύ εκεί που έπρεπε να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μπορεί να εμφανίσουν ένα αίσθημα πόνου ή δυσφορίας σε θορύβους, υφές, οσμές ή και οπτικά ερεθίσματα. Είναι «σαν να έχουν εξαντλήσει όλα το ζεστό νερό του θερμοσίφωνα τους και θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να ξαναζεσταθεί». Κατά τη διάρκεια αυτής της αναμονής για «ξαναζέσταμα» , για να ανακουφιστούν από την ένταση που έχει συσσωρευτεί, μπορεί να εμφανιστούν με αυξημένη ένταση το λίκνισμα, χτύπημα χεριών και άλλες αισθητηριακές συμπεριφορές.
Μπορεί να είναι πιο δύσκολο για ένα άτομο να ανεχθεί την αισθητηριακή διέγερση σε περιόδους μετάβασης ή αλλαγής. Για παράδειγμα : αλλαγές σε ευθύνες εργασίας, ένα νέο αυτοκίνητο, διαμονή σε νέο σπίτι, ο θάνατος ή η γέννηση ενός μέλους της οικογένειας, ένας νέος δάσκαλος στο Σχολείο, ένας νέος συμμαθητής κλπ .
Επιπλέον, μερικά άτομα αναφέρουν ότι έχουν δυσκολία που αντιμετωπίζουν περισσότερες από μία αίσθηση σε μια στιγμή. Για παράδειγμα , η αίσθηση του νερού στο ντους μπορεί να είναι ανεκτή στο σκοτάδι αλλά συντριπτική αν είναι τα φώτα αναμμένα. Ή η οπτική επαφή μπορεί να είναι σχετικά άνετη να επιτευχθεί εκτός εάν υπάρχει θόρυβος υποβάθρου από άλλους ανθρώπους που μιλούν ή αν ένας άνθρωπος μιλάει γρήγορα.
Μύθος 7 :
Η απροσεξία και η υπερκινητικότητα σε άτομα με ΥΛΑ αντιμετωπίζονται καλύτερα με την λήψη φαρμάκων για το Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ).
Πραγματικότητα 7 :
Το σοβαρό άγχος μπορεί συχνά να μοιάζει με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ .
Το άγχος ορίζεται ως υπερβολική ανησυχία και αγωνία μήπως εμφανιστούν εκδηλώσεις της ζωής ή γεγονότα που θεωρητικά ήταν απίθανο να συμβούν. Οι σκέψεις για το τι θα μπορούσε να συμβεί κυριαρχούν στην καθημερινότητα του ατόμου με ΔΑΦ και παρεμβαίνουν στην ικανότητά του να απολαμβάνει τη ζωή και στην εκτέλεση των καθημερινών εργασιών του. Επιπλέον, τα άτομα που έχουν άγχος συχνά αναφέρουν σωματικές αισθήσεις ή συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, δυσκολία στην αναπνοή, εφίδρωση, στομαχόπονους , πονοκεφάλους, απώλεια της όρεξης και προβλήματα ύπνου.
Τα διεγερτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη ΔΕΠ-Υ, μπορεί τελικά να εντείνουν το άγχος και να προκαλέσουν αύξηση στις αισθητηριακές συμπεριφορές αναζήτησης. Προκειμένου τα άτομα στο φάσμα να ζήσουν άνετα και να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους, είναι απολύτως ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα άγχους. Δυστυχώς, το άγχος συχνά παραβλέπεται ή διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως ΔΕΠ-Υ στα άτομα με αυτισμό και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι βαθύτατα εξουθενωτικά για αυτά.
Μύθος 8 :
Εάν ένα άτομο παρουσιάζει παράξενες προτιμήσεις και ανάγκες όπως να βάζει τα πράγματα σε ευθείες, έχουν μια συγκεκριμένη ρουτίνα ή τελετουργίες (πχ να πηγαίνουν με τον ίδιο τρόπο μέχρι την είσοδο ενός δωματίου ή το πλύσιμο των χεριών), έχουν ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ-
OCD) .
Πραγματικότητα 8 :
Πολλοί άνθρωποι που με ΥΛΑ, συχνά διαγιγνώσκονται λανθασμένα ότι έχουν ΙΨΔ, ειδικά όταν εμφανίζουν περιορισμένη επικοινωνία και προκλητικές συμπεριφορές κοινωνικοποίησης .
Ενώ είναι αλήθεια ότι η διάγνωση ΥΛΑ και ΙΨΔ μπορεί να μοιάζουν πολύ στην επιφάνεια αλλά υπάρχει σημαντική διαφορά και πρέπει να διαφοροδιαγνώσκεται. Η καθοριστική διαφορά είναι ότι εκτός από τις ιδεοψυχαναγκαστικές τάσεις, όλα τα άτομα με ΥΛΑ έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση μαζί με τις ψυχαναγκαστικές τάσεις τους. Τα άτομα με ΙΨΔ δεν έχουν αξιοσημείωτα ελλείμματα στην ικανότητά τους να κοινωνικοποιηθούν ή να επικοινωνούν. Δυστυχώς, οι άνθρωποι με ΥΛΑ, οι οποίοι λαμβάνουν τη διάγνωση της ΙΨΔ συχνά δεν παίρνουν αναγκαία βοήθεια με την επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση. Επιπλέον, ακόμη και αν η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια διαταραχή άγχους, τα άτομα αυτά μπορεί να μην πάρουν βοήθεια για το άγχος τους, διότι το επίκεντρο της θεραπείας συχνά είναι να εξαλείψει αισθητηριακές συμπεριφορές που αναζητούν και όχι στην αντιμετώπιση του υποκείμενου άγχους που προκαλεί αυτή τη συμπεριφορά.
Μύθος 9:
Δεν είναι δίκαιο να επιτρέπεται μερικοί μαθητές έχουν μαξιλαράκια καθίσματος, μαλακά μπαλάκια, καπέλα, γυαλιά ηλίου ή ακουστικά ή άλλες αισθητηριακές επιβοηθήσεις γιατί δεν έχουν όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα να τα έχουν.
Πραγματικότητα 9:
Οι αισθητηριακές προσαρμογές στην τάξη ή στην εργασία δεν είναι παιχνίδια, είναι εργαλεία.
Είναι αναγκαίες προσαρμογές για να βοηθήσουν ορισμένους μαθητές να είναι επιτυχείς με τον ίδιο τρόπο, όπως τα γυαλιά συμβάλουν στη βελτίωση της όρασης και τα ακουστικά βαρηκοΐας βελτιώνουν τις ακουστικές ικανότητες σε ορισμένα άτομα. Οι αισθητηριακές προσαρμογές μπορεί να βοηθήσουν να ανακουφιστεί το άγχος και το στρες και να βελτιωθεί η εστίαση. Έτσι λοιπόν μειώνουν τις πιθανότητες μιας κατάρρευσης ή μίας νοητικής υπερφόρτωσης.
Μύθος 10 :Οι άνθρωποι στο φάσμα θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν τις γαστρεντερικές λειτουργίες τους «όπως όλοι οι άλλοι».
Πραγματικότητα 10 : Τα γαστρεντερικά θέματα είναι μια σημαντική ανησυχία για μερικούς ανθρώπους με ΥΛΑ .
Τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού έχουν ένα υψηλότερο ποσοστό γαστρεντερικών θεμάτων σε σχέση με τα νευροτυπικά τα παιδιά και επίσης σε σχέση με τα παιδιά με άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Αυτό μπορεί να εμφανίζεται με μεγάλη δυσφορία και ακόμη και με πόνο. Ορισμένα άτομα δεν είναι σε θέση να αισθανθούν την πληρότητα της κύστης ή του εντέρου και οπότε να κατανοήσουν πότε πρέπει να προχωρήσουν στην κένωση και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια τόσο από την κύστη όσο και από το έντερο. Μερικά άτομα στο φάσμα αναφέρουν επίσης ότι για κάποιο λόγο, το να κενώσουν επάνω τους, τα κάνει να αισθάνονται παρήγορα και μπορούν να «βραχούν» για να ανακουφίσουν το άγχος τους . Η εκπαίδευση σφιγκτήρων είναι λοιπόν μια ικανότητα που πιθανά θα καθυστερήσει και θα είναι δύσκολο να την μάθετε σε μερικά παιδιά στο φάσμα του αυτισμού .
Πηγές:
-DSM V The New Diagnostic Criteria for Autism Spectrum Disorders
A PDF File Describing the recent changes to the Diagnostic and Statistical Manual for Autism along with possible benefits and problems associated with the changes.
-Neurodiverse Universe: Learn about high functioning autism
What is high functioning autism? People with HFA, Asperger’s, and PDD-NOS see the world and process it differently.
-National Autism Center – Affiliates & Model Programs
The National Standards Project addresses the need for evidence-based practice guidelines for ASD’s. Findings indicate that more research is needed to address the concerns of individuals with sensory problems.
-DSM IV Diagnostic Criteria for Autism
DSM Criteria for autism requires that an individual experience significant difficulty in their ability to socialize and communicate, in addition to stereotypical behaviors and restricted patterns of interest which can also be associated with OCD.
-Medscape: Medscape Access
A good description of OCD provided in addition to the APA’s criteria for this anxiety disorder. Note that there are no social or communication deficits included.
-Adolescent & Adult SPD Checklist
A simple checklist for adolescents and adults to determine if SID is a problem.
-Wrong Planet – Autism Talk TV Ep. 9 – Autism Toys
Wrong Planet – Aspergers and Autism Community