![]() |
ΠΗΓΗ |
Τι είναι η ΔΜΤΣ;
Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (ΔΜΤΣ) είναι μια ψυχική πάθηση που μπορεί να προκληθεί όταν κάποιος εκτεθεί σε ένα τραυματικό γεγονός.
Πολλοί άνθρωποι που βιώνουν ένα τραυματικό γεγονός αποκτούν αρνητικά συναισθήματα, σκέψεις και αναμνήσεις. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται καλύτερα με την πάροδο του χρόνου. Όταν οι παραπάνω αρνητικές αντιδράσεις δεν υποχωρούν και παρεμβαίνουν στην καθημερινή ζωή κάποιου, τότε ίσως πάσχει από ΔΜΤΣ.
Από τι προκαλείται η ΔΜΤΣ;
Η ΔΜΤΣ μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε και προκαλείται όταν το άτομο εκτίθεται σε ή απειλείται με:
- θάνατο
- σοβαρό τραυματισμό
- σεξουαλική βία
Τα άτομα ενδέχεται να εκτεθούν με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:
- Απευθείας – κάτι που συνέβη σε αυτούς
- Ως αυτόπτες μάρτυρες – το είδαν να συμβαίνει σε κάποιον άλλον
- Μαθαίνοντας γι`αυτό – ανακάλυψαν ότι αυτό συνέβη σε κάποιο πολύ κοντινό τους πρόσωπο
- Λόγω επαναλαμβανόμενης έκθεσης – έχουν εκτεθεί οι ίδιοι επανειλημμένως σε τραυματικά γεγονότα ή έχουν εκτεθεί σε επαναλαμβανόμενα τραυματικά γεγονότα που επηρεάζουν άλλους ανθρώπους. Επίσης, ξέρουμε ότι κάποιοι άνθρωποι που εκτίθενται σε τραυματικά γεγονότα μέσω ηλεκτρονικών μέσων, τηλεόρασης, ταινιών ή εικόνων στη δουλειά μπορούν να βιώσουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Παραδείγματα τραυματικών γεγονότων περιλαμβάνουν:
- το να είμαστε μάρτυρες ενός βίαιου θανάτου
- σοβαρά ατυχήματα, όπως ένα τροχαίο
- σωματική ή σεξουαλική επίθεση
- σοβαρά προβλήματα υγείας ή η νοσηλεία στην εντατική
- γέννα με επιπλοκές
- διάγνωση μιας ασθένειας απειλητικής για τη ζωή μας
- πολέμους και συρράξεις
- τρομοκρατικές επιθέσεις
- φυσικές καταστροφές ή οι καταστροφές από ανθρώπινο χέρι, όπως τσουνάμι ή πυρκαγιές
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ένας τεράστιος αριθμός γεγονότων που δεν αναφέρονται εδώ μπορεί να προκαλέσουν ΔΜΤΣ. Αν η τραυματική σας εμπειρία δεν αναφέρεται εδώ, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να αναζητήσετε βοήθεια και υποστήριξη.
Γιατί τα τραυματικά γεγονότα προκαλούν τόσο μεγάλο σοκ;
Τα τραυματικά γεγονότα είναι σοκαριστικά επειδή δεν μπορούμε να τα κατανοήσουμε. Δεν συνάδουν με την αντίληψή μας για το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος.
Τα τραυματικά γεγονότα συχνά μοιάζουν να είναι «τυχαία» ή δεν έχουν σαφή αιτία. Δεν συνάδουν με τις απόψεις μας για το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος, γεγονός που μπορεί να μας δυσκολεύει να αντιληφθούμε το νόημα που κρύβεται πίσω από αυτά.
Επίσης, οι τραυματικές εμπειρίες μάς αποδεικνύουν ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να συμβούν άσχημα πράγματα σε εμάς και στους ανθρώπους που μας ενδιαφέρουν. Έτσι μπορεί να νιώθουμε ανασφαλείς και απειλούμενοι, πράγμα που είναι λογικό να μας τρομάζει. Μερικές φορές τα τραυματικά γεγονότα μπορεί να μας κάνουν να αμφισβητήσουμε ποιοι είμαστε, πράγμα που μπορεί επίσης να είναι ανησυχητικό.
Τι συμβαίνει όταν κάποιος πάσχει από ΔΜΤΣ;
Πολλοί άνθρωποι θα βιώσουν τραυματικά γεγονότα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Περίπου το ένα τρίτο των ενηλίκων στην Αγγλία αναφέρει ότι έχει βιώσει τουλάχιστον ένα τραυματικό γεγονός κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ωστόσο, δεν θα εμφανίσουν ΔΜΤΣ όλοι όσοι έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός.
Πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώσουν θλίψη, στεναχώρια, άγχος, ενοχή και θυμό μετά από κάποια τραυματική εμπειρία. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιος πάσχει από ΔΜΤΣ. Οι άνθρωποι που πάσχουν από ΔΜΤΣ συχνά εμφανίζουν πολλά από τα ακόλουθα συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εκδηλωθούν αμέσως ή μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες ή και μήνες για να εμφανιστούν.
Στην περίπτωση της ΔΜΤΣ, τα συμπτώματα αυτά παρεμβαίνουν στις καθημερινές σας δραστηριότητες ή/και σας κάνουν να αισθάνεστε υπερβολικά στεναχωρημένοι. Εάν έχετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα αμέσως μετά από ένα τραυματικό γεγονός, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα εκδηλώσετε ΔΜΤΣ.
Επανεκδήλωση συμπτωμάτων
- Αναμνήσεις - Εμφανίζονται ανεπιθύμητες αναμνήσεις του συμβάντος, γνωστές ως παρεμβατικές σκέψεις, οι οποίες είναι πολύ έντονες και ενοχλητικές.
- Όνειρα - Βλέπετε δυσάρεστα όνειρα ή εφιάλτες σχετικά με το συμβάν.
- Αποστασιοποιητικές αντιδράσεις - Αισθάνεστε ή ενεργείτε σαν να συμβαίνει ξανά το τραυματικό γεγονός (γνωστές ως αναδρομές). Σε ακραίες καταστάσεις, ενδέχεται να πάψετε να αντιλαμβάνεστε τι συμβαίνει γύρω σας.
- Σωματική και ψυχολογική καταπόνηση - Αισθάνεστε μεγάλη ανησυχία και σωματική αναταραχή (π.χ. γρήγορη αναπνοή, γρήγορος σφυγμός) όταν εκτίθεστε σε πράγματα που σας θυμίζουν με κάποιο τρόπο το γεγονός.
Συμπτώματα αποφυγής
- Διασχιστική αμνησία - Αδυναμία να θυμηθείτε τμήματα του τραυματικού γεγονότος.
- Αποστασιοποίηση - Νιώθετε αποστασιοποιημένοι ή δεν είστε πλέον κοντά σε ανθρώπους τους οποίους προηγουμένως νιώθατε κοντά σας.
- Αποφεύγετε να μιλάτε και να σκέφτεστε - Δεν θέλετε να μιλάτε ή να σκέφτεστε για το(α) τραυματικό(α) γεγονός(τα).
- Αποφεύγετε τους συνειρμούς - Αποφεύγετε τις αναμνήσεις, τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τα πράγματα, τους ανθρώπους και τα μέρη που σχετίζονται με το τραυματικό γεγονός. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή της τηλεόρασης ή άλλων μέσων ενημέρωσης σχετικά με το γεγονός, ειδικά αν αυτό σας προκαλεί στεναχώρια.
Συμπτώματα που σχετίζονται με τη διάθεση
- Αρνητικές πεποιθήσεις και προσδοκίες - Σκέφτεστε αρνητικά για τον εαυτό σας, τους άλλους ή γενικά για τον κόσμο.
- Κατηγορίες - Κατηγορείτε τον εαυτό σας ή άλλους ανθρώπους για το τραυματικό γεγονός που συνέβη ή για τις συνέπειές του.
- Αρνητικά συναισθήματα - Βιώνετε διαρκώς φόβο, τρόμο, θυμό, ενοχή ή ντροπή.
- Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες - Δεν συμμετέχετε ή δεν ενδιαφέρεστε για δραστηριότητες που σας άρεσαν ή που μπορούσατε να κάνετε τακτικά.
- Αδυναμία να νιώσετε θετικά συναισθήματα - Δεν είστε σε θέση να βιώσετε ευτυχία, ικανοποίηση ή συναισθήματα αγάπης.
Συμπτώματα εγρήγορσης και αντιδραστικότητας
- Υπέρμετρη επαγρύπνηση - Έχετε υπερβολική επίγνωση του τι συμβαίνει γύρω σας και δεν μπορείτε να χαλαρώσετε.
- Τρομάζετε εύκολα - Αντιδράτε υπερβολικά σε θορύβους ή κινήσεις που σ