Αδέρφια σε "Ειδικές Αποστολές"...Τα αδέρφια των παιδιών με αυτισμό. (Πλούσιο υλικό)

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

ΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ

Η διεργασία σύναψης ενός υγιούς δεσμού μεταξύ δυο αδελφών καθίσταται αρκετά δύσκολη μιας και τα απαραίτητα «συστατικά» για μια ανάλογη διεργασία όπως η αντίληψη και η κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, η αμοιβαιότητα κατά την επικοινωνιακή πράξη (διάλογος, παιχνίδι), η ικανότητα για πρόσκληση σε μια επικοινωνιακή πράξη, η ικανότητα εκδήλωσης στοργής είναι στοιχεία που απουσιάζουν ή που παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις στην περίπτωση του Αυτισμού(Beyer, 2009, Dew et al., 2008, Pilowsky et al., 2004, Kaminsky et Dewey, 2002).

Επιπρόσθετα, η ίδια η συμπεριφορά ενός αυτιστικού ατόμου μπορεί να σταθεί αποτρεπτικός και ανασταλτικός παράγοντας για την δημιουργία γεφυρών επικοινωνίας μεταξύ των αδερφών (Kaminsky & Dewey, 2001) προκαλώντας συχνά αρνητικά συναισθήματα και απομόνωση. 

Τα έντονα και απότομα ξεσπάσματα, τα λεγόμενα «tantrums» ή τα «meltdowns» όταν το παιδί δείχνει να καταρρέει, οι στερεοτυπίες και οι έμμονες ενασχολήσεις με το περιορισμένο ρεπερτόριο ενδιαφερόντων, η απουσία λόγου είναι δυνατόν να αποτελέσουν σοβαρά εμπόδια στην εκάστοτε προσπάθεια επικοινωνιακής πράξης μιας και αποτελούν καταστάσεις δύσκολες προς διαχείριση.

Από την άλλη πλευρά, η μοναδικότητα αυτής της σχέσης παρέχει την δυνατότητα βίωσης εμπειριών ανάπτυξης της συναισθηματικής αλληλοκατανόησης καθώς και του αισθήματος του «ανήκειν», όπως υποστηρίζουν οι Orsmond & Seltzer (2007). Η αδελφική σχέση η οποία χαρακτηρίζεται από ανοιχτή επικοινωνία, αποδοχή και κατανόηση αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο κοινωνικοποίησης και εκπαίδευσης κοινωνικά αποδεκτών τρόπων συμπεριφοράς επηρεάζοντας την προσωπικότητά των παιδιών καθώς και την κοινωνική και νοητική τους ανάπτυξη (Foden, 2007).

Μια θετική λοιπόν αδελφική σχέση προϋποθέτει πρώτα απ όλα ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το περιεχόμενο και την συμπτωματολογία της Αυτιστικής Διαταραχής με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία του παιδιού διότι κατά αυτόν τον τρόπο οι δυσνόητες και οι «απότομες» συμπεριφορές αποκτούν νέο νόημα δίνοντας την δυνατότητα για κατανόηση και αποδοχή (Beyer, 2009), ενώ παράλληλα παρέχεται η ευκαιρία για μια  πιο λειτουργική και ποιοτική ζωή τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα και των δυο εμπλεκόμενων πλευρών.

Είναι συχνό το φαινόμενο στο πλαίσιο των εκάστοτε διαταρακτικών συμπεριφορών που μπορεί να εκδηλώσει το Αυτιστικό παιδί να προκαλεί έντονα συναισθήματα στους γύρω του ιδίως δε στα αδέρφια του. Τα εν λόγω λοιπόν συναισθήματα είναι σημαντικό να συζητηθούν τόσο με τους γονείς όσο και με ειδικούς προκειμένου να διερευνηθούν αλλά και να διαβεβαιωθούν ότι τα συναισθήματά τους δεν είναι παράγωγα του παράλογου και ότι είναι απολύτως κατανοητά και φυσιολογικά(Beyer, 2009).

Επιπρόσθετα, η εν λόγω ερευνήτρια παραθέτει την άποψη των Smith et al (2008) οι οποίοι υποστηρίζουν ότι τα αδέλφια θα πρέπει να μετέχουν στην εκάστοτε εκπαιδευτική διεργασία των παιδιών τόσο για λόγους πρακτικούς, δηλαδή ενημέρωση για τις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις ούτως ώστε να δίδεται η δυνατότητα εφαρμογής των  εν λόγω παρεμβάσεων και σε χώρους άλλους όπως στο σπίτι, στην παιδική χαρά ή όπου αλλού μπορεί να λάβει χώρα η επικοινωνιακή πράξη του παιχνιδιού συμβάλλοντας έτσι στο ζήτημα της γενίκευσης το οποίο στον Αυτισμό είναι καίριας σημασίας.

Ταυτόχρονα, είναι σημαντική η συμμετοχή των αδερφών στην εκπαιδευτική διεργασία και για λόγους ψυχολογικούς αποφεύγοντας έτσι το συναίσθημα της απομόνωσης ή την εντύπωση ότι η οικογένεια και οι ειδικοί ασχολούνται αποκλειστικά με το άλλο παιδί. Ιδίως δε σε αυτήν την  περίπτωση, όπως προτείνεται από ορισμένους ειδικούς (Beyer, 2009, Meyer, 2001) είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι γονείς να αφιερώνουν ιδιαίτερο, ξεχωριστό χρόνο με το μεγαλύτερο ή μικρότερο αδερφό του Αυτιστικού παιδιού όπου θα έχει την αίσθηση αλλά και την επικύρωση του γεγονότος ότι είναι και αυτό στο επίκεντρο της προσοχής.

Τέλος, η περίπτωση του παιχνιδιού ως παράγοντας δημιουργίας και ανάπτυξης μιας δημιουργικής και ουσιαστικής αδελφικής σχέσης αξίζει ιδιαίτερης μνείας μιας και το παιχνίδι από μόνο του παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία κοινωνικοποίησης και αλληλεπίδρασης όπου συνάπτονται διαφορετικών ειδών σχέσεων οι οποίες δοκιμάζονται, τροποποιούνται και εξελίσσονται.

Πηγή

Ο μικρός μου αδερφός από το φεγγάρι 

Πλούσιο υλικό για ενημέρωση

Αυτισμός : Ενημερωτικό

 

 «Γονείς και Αδέρφια των παιδιών με αυτισμό» Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές

Στέργιος Νότας, D.P.MGR Κλινικός Ψυχολόγος

«Τα αδέρφια μας με αυτισμό»

Ε. Καλογεροπούλου, Σ. Μαυροπούλου

 

«Το Φάσμα του Αυτισμού, συνεργασία - σύγκλιση οικογένειας και επαγγελματιών»

Α. Γένα, Ε. Καλογεροπούλου, Σ. Μαυροπούλου, Α. Νικολάου, Σ. Νότας, Β. Παπαγεωργίου

«Το Φάσμα του Αυτισμού, Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές» Στέργιος Νότας, D.P.MGR Κλινικός Ψυχολόγος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Βάγια Α. Παπαγεωργίου – Παιδοψυχίατρος


Δυσκολίες στην Επικοινωνία
Δρ Βογινδρούκας Ιωάννης - Λογοπεδικός

Διαχείριση της Συμπεριφοράς των Ατόμων με Αυτισμό
Ιωάννα Τσιούρη, Ph.D, - Ψυχολόγος

Διαχείριση του ελεύθερου χρόνου
Σοφία Μαυροπούλου, Λέκτορας, Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας


ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΜΕ ΔΙΑΧΥΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ – ΑΥΤΙΣΜΟ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ - ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΝΟΤΑΣ D.P.MGR. - ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ


ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ
Βενετία Κούρτη – Ψυχολόγος Med in autism

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ…, ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ…
Βάγια Α. Παπαγεωργίου, Σοφία Μαυροπούλου

Πηγή